Αγαπητέ Fr. Avaris, πιο πάνω ο Fr. Ορφέας έδωσε εν συντομία μία καλή απάντηση για αυτό που εννοώ. Εν ολίγοις, ο Παΐσιος χρησιμοποιήθηκε από την εκκλησία ως σύγχρονος άγιος (καθότι οι αγιοποιήσεις είχαν σχεδόν σβήσει...) και παράλληλα του απέδωσαν ιδιότητες και στοιχεία υπερφίαλα που ούτε τον αντιπροσώπευαν, ούτε είχαν τη δυνατότητα να αποδείξουν. Επειδή κάτι με "τρώει" σε αυτή την ιστορία με τον Παΐσιο, θα επεκταθώ λίγο περισσότερο:
Όλα έχουν να κάνουν με το αν απομυθοποιούμε ή όχι κάποια πρόσωπα και με το αν τελικά μένουμε στο πρόσωπο ή στις αξίες που αντιπροσωπεύει. Θα έλεγα πως πρόκειται για άλλη μια μορφή ειδωλολατρίας
Η απομυθοποίηση ενός προσώπου είναι πολύ σημαντικό στάδιο στην κατανόηση κάποιων διδαχών. Βέβαια η απομυθοποίηση δεν είναι για όλους. Την αναζητούν μόνον αυτοί που ψάχνουν το νόημα πίσω από τα πρόσωπα. Αυτοί που βλέπουν τις ρήσεις και τις διδαχές ως πανανθρώπινες αξίες, με τον άνθρωπο απλά να επιτελεί το ρόλο του "ξενιστή".
Όπως είχα αναφέρει και πιο πριν, οι διδαχές και οι απόψεις του Παΐσιου μπορεί μεν να είναι (κάποιες από αυτές) σωστές, αλλά δεν αποτελούν κάτι το πρωτοφανές και το συνταρακτικό. Είχαν ειπωθεί χιλιάδες χρόνια πριν από αυτόν και θα συνεχίζουν να εκφράζονται από πολλούς ανθρώπους μετά από αυτόν, είτε είναι μοναχοί, είτε απλοί εργαζόμενοι άνθρωποι. Το ζήτημα είναι πως ο άνθρωπος που ανήκει σε μια θρησκεία, από τη φύση του αναζητά πρόσωπα για να λατρέψει. Ειδικά στο χριστιανισμό κάποιοι έχουν αναγάγει μερικούς μοναχούς ή πνευματικούς ανθρώπους σε "μικρούς θεούς". Έχουν έμφυτη την ανάγκη να σταθούν κάτω από αυτά τα πρόσωπα, να αισθανθούν υποδεέστεροι αυτών, γιατί μόνον αν αισθανθείς "λιγότερος" μπορείς να αποδόσεις σεβασμό.
Η περίπτωση του Παΐσιου με είχε απασχολήσει και στο παρελθόν κατόπιν μιας προτροπής ενός φίλου μου να επισκεφτούμε το όρος. Αν και ήμουν έτοιμος να φύγω για εκεί, μπήκε πάλι μέσα μου το μικρόβιο της "κοσμικότητας". Αν κάτι με απωθεί σε τέτοια θέματα είναι τα κοπάδια πιστών που συρρέουν να λατρέψουν κυριολεκτικά ένα πρόσωπο
. Το ίδιο συμβαίνει σε πλείστες περιπτώσεις ανθρώπων που θεωρούνται "πνευματικοί". Αν έκανα μια συζήτηση με τον Παΐσιο, δεν θα ήταν για να μαντέψει τι έχω μέσα στο μυαλό μου (δυστυχώς πολλοί εκεί ψάχνουν το θεύμα...). Θα ήθελα απλά να μοιραστεί μαζί μου τις απόψεις του για διάφορα θέματα που με απασχολούν. Όμως οι συνθήκες του να τον συναντήσεις είναι για εμένα αποτρεπτικές. Κάποιοι θα που πως όλα είναι συνάρτηση του πόσο πολύ θέλω να τον γνωρίσω, όμως εγώ δεν ήθελα να γνωρίσω τον άνθρωπο αλλά τις απόψεις του. Ελπίζω να "ανακαλύψω" κάποιον άλλο άνθρωπο του πνεύματος, με σαφώς λιγότερη αναγνωρισιμότητα και να συζητάω ατέλειωτες ώρες μαζί του.
Δεν αμφιβάλλω πως ο Παΐσιος ήτο ένας φωτισμένος άνθρωπος. Όμως δεν επιτελέστηκε κάποιο θαύμα στη συνείδησή του. Δεν υπήρξε κάποια ξαφνική "μεταστοιχείωση" στο πνεύμα του. Η όλη του πορεία είναι άμεση συνάρτηση του αποχωρητισμού που επέλεξε να βιώσει. Ο άνθρωπος αυτός αποφάσισε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και κατά συνέπεια είχε εντρυφήσει με διαφορετικό τρόπο στις αξίες και τις απόψεις περί θεού και κόσμου. Η προσωπικότητα που διαμόρφωσε είναι άμεση συνάρτηση και φυσική εξέλιξη του βίου που επέλεξε να ακολουθήσει.
Το σίγουρο είναι πως ανά τον κόσμο, ο κάθε άνθρωπος θα βρει πολλούς Παΐσιους του ίδιου ή ακόμα και μεγαλύτερου πνευματικού βεληνεκούς. Είναι όμως θλιβερό το να απορρίπτουμε πχ έναν βουδδιστή μοναχό απλά και μόνον γιατί δεν ταυτίζεται με τη θρησκεία μας. Πιστεύω πως η πνευματικότητα δεν έχει θρησκευτικά όρια γιατί κινείται πέρα και πάνω από θρησκείες και δόγματα. Η πνευματικότητα έχει πανανθρώπινη αξία. Αν η ουσία των απόψεων που εκφράζονται είναι καλοπροαίρετη και γνήσια, δεν έχει καμιά ουσία το από που προέρχεται. Όμως στην πραγματική μας ζωή τα ζητήματα αυτά ορίζονται δυστυχώς από το που ανήκεις. Αν είσαι χριστιανός, δεν επιτρέπεται να αποδέχεσαι κάτι που δεν ανήκει στη θρησκεία σου και θα είσαι ικανός να απορρίψεις ακόμα και κάποιον που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της διανόησης επειδή μπορεί να είναι άθεος...
Αποφάσισαν λοιπόν να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον του κόσμου όχι στην ποικιλλομορφία απόψεων και διδαχών αλλά στη "μεθοδευμένη φώτιση", στη φώτιση που ελέγχεται και συντηρείται με στεγανά και γνωστοποιείται στους πιστούς με ένα καλό marketing. Δυστυχώς όμως το πολύ marketing χαλάει την ουσία...
Ok I'll shut up now
Όσο για το γιατί ενώ θεωρούνται θεραπευτές, τελικά δεν κατάφεραν να θεραπεύσουν τους εαυτούς τους, ίσως τελικά να δείχνει και τη ματαιότητα κάποιων ζητημάτων. Πάντως καλό είναι να συνυπολογίζουμε και άλλους παράγοντες στο
τι τελικά θεραπεύουμε. Μπορεί στο δικό μας μυαλό να είναι μείζον ζήτημα η θεραπεία του σώματός μας, όμως σε ανθρώπους με το πνευματικό βεληνεκές της Μπλαβάτσκι, ίσως κάτι τέτοιο να φαντάζει επουσιώδες. Φαίνεται πως όσο κοιτάς περισσότερο πίσω από το πέπλο της Ίσιδος, τόσο να μη θέλεις να φύγεις από εκεί. Κατά συνέπεια, μια περίπτωση σωματικής ασθένειας ίσως είναι γι' αυτούς τους ανθρώπους μια βολική λύση για να ενταχθούν το συντομότερο σε αυτά τα πεδία. Who knows
