ΕΝΑ ΣΚΑΘΑΡΙ ΟΔΗΓΕΙ ΤΟ ΧΡΟΝΟ
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΙΚΟΣ ΖΕΡΒΟΝΙΚΟΛΑΚΗΣ
Ο Ιερός Σκαραβαίος του Τουταγχαμών, είναι το σώμα ενός γερακιού, που συμβολίζει τον Θεό Ώρο, προστάτη των Φαραώ.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια, στη Μεσόγειο, ένα σκαθάρι οδηγεί το φως. Οδηγεί τον ήλιο της καινούριας μέρας, εμποδίζοντας τον «ουροβόρο όφι» να τον καταπιεί. Ένα σκαθάρι, κυλάει την αυγή με τα πόδια του τον ήλιο, στο ρείθρο της αυγής. Ανακατώνει την ελπίδα με το φως, στο θόλο της αιωνιότητας. Συντηρεί την ελπίδα της ζωής και σιγουρεύει το χρόνο που ανατέλλει.
Ο Ιερός Σκαραβαίος, είναι ένα αρχετυπικό σημάδι για τους ανθρώπους που κατοίκησαν στις ακτές αυτής της «αιώνιας» θάλασσας, με τους «αρχετυπικούς» πολιτισμούς, τη Μεσόγειο, με τα απέραντα όνειρα. Από τη Φαραωνική Αίγυπτο, μέχρι τη Μινωική Κρήτη, ο σκαραβαίος είναι ένα ιερό σύμβολο, που σημαίνει «καλή τύχη», «προστασία από το κακό», «πρόσβαση στην αιωνιότητα», «σιγουριά για την καινούρια μέρα».
Ψάχνοντας στις αρχές του 20ου αιώνα, ο Άρθουρ Έβανς, να βρει τα ίχνη της Κνωσού, που ο ίδιος ανάσκαψε λίγο αργότερα, άκουσε από γυναίκες της περιοχής του Ηρακλείου, μια ιστορία για κάποιες «γαλατόπετρες», που ήταν τότε περιζήτητες από τις λεχώνες, γιατί όπως πίστευαν, τις έκαναν να έχουν γάλα για να ταΐσουν τα μωρά τους. Ζήτησε να δει αυτές τις πέτρες και ενδιαφέρθηκε να αγοράσει μερικές από αυτές. Όταν τις είδε, διαπίστωσε ότι ήταν σκαραβαίοι, φτιαγμένοι από πέτρα ή από πηλό. Τον ίδιο, δεν τον ενδιέφερε αν αυτοί οι πέτρινοι σκαραβαίοι γέμιζαν με γάλα τους μαστούς των λεχώνων, ωστόσο, ήταν γι' αυτόν, ένα σημαντικό στοιχείο, ένα ίχνος από αυτά που έψαχνε, για να βρει την Κνωσό και τους Μινωίτες. Στα χέρια του Έβανς, αυτοί οι σκαραβαίοι, ήταν ένα σημαντικό κεφάλαιο στο «βιβλίο», που επρόκειτο να ανοίξει ο ίδιος, λίγο αργότερα, φέρνοντας στο φως, ανασκαφικά, την πρώτη μεγάλη απόδειξη, για την ύπαρξη ενός λαμπερού πολιτισμού, που περνούσε ,έτσι, με την ανακάλυψη της Κνωσού, από τη σφαίρα του μύθου, στην ιστορική αλήθεια.
Ο ΤΥΧΕΡΟΣ ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΣ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΤΩΝ
Άλλοι από αυτούς τους σκαραβαίους, ήταν φανερό ότι είχαν φτάσει στην Κρήτη των Μινωικών χρόνων από την Αίγυπτο, ενώ υπήρχαν και σκαραβαίοι Κρητο-μινωικής προέλευσης. Ένα τέτοιο μινωικό σκαραβαίο, που τον γνώριζα καλά από τις φωτογραφίες των ευρημάτων της Κνωσού και κάποιων άλλων ανασκαφών στην Ανατολική Κρήτη, βρήκα μπροστά μου, ζωντανό, σε ένα αρχαιολογικό χώρο στην Τήνο, μια ανοιξιάτικη μέρα και τον φωτογράφησα. Ήταν ένα ζωντανό σκαθάρι, με ένα κέρατο πάνω από το ρύγχος του, που το έκανε να μοιάζει με ρινόκερο μινιατούρα, πανομοιότυπο με τα πήλινα μινωικά σκαθάρια που έχουν βρεθεί στην Ανατολική Κρήτη.
Για την ακρίβεια, πολλά πήλινα ομοιώματά του έχουν έρθει στο φως, από διάφορες ανασκαφές, Μινωικών Ιερών κυρίως, γεγονός που κάνει τους αρχαιολόγους να πιστεύουν, ότι πρόκειται για αναθήματα σε χθόνιες θεότητες.
Πολλά τέτοια σκαθάρια, έχουν βρεθεί σε υπαίθρια ιερά ή Ιερά Κορυφής, στην ανατολική Κρήτη, στην περιοχή της Σητείας. Στο Ιερό Κορυφής του Τραόσταλου Σητείας, έχουν βρεθεί πολλά ομοιώματα αυτού του σκαθαριού, που το επιστημονικό του όνομα είναι «Ρινόκερως Ορύκτης» και χρονολογούνται στην παλαιοανακτορική περίοδο (1800-1600)
Και σε ένα υπαίθριο ιερό, όμως, στην περιοχή του Πισκοκέφαλου Σητείας, έχουν βρεθεί, επίσης, πολλά τέτοια πήλινα ομοιώματα αυτού του σκαθαριού, που ανάγονται στην Νεοανακτορική περίοδο (1600-1500π.Χ.).
Μια πρώτη παρατήρηση, είναι ότι καθ' όλη τη διάρκεια των δυο αυτών περιόδων, είναι διαπιστωμένο, ότι η Κρήτη έχει επαφές με τη Φαραωνική Αίγυπτο. Μια δεύτερη διαπίστωση, είναι ότι οι όποιες δοξασίες αφορούν σε αυτά τα σκαθάρια, διατρέχουν όλη την περίοδο των Μινωικών χρόνων, από τα πρώιμα ακόμη χρόνια της, μέχρι και τα ύστερα.
ΡΙΝΟΚΕΡΩΣ ΟΡΥΚΤΗΣ
Το σκαθάρι «Ρινόκερως Ορύκτης», είναι πολύ διαφορετικό από το σκαθάρι που λατρεύεται στην Φαραωνική Αίγυπτο, ωστόσο, φαίνεται ότι η λατρεία των σκαθαριών, τόσο στην Αίγυπτο, όσο και στη μινωική Κρήτη, συνδέονται μεταξύ τους. Πολλοί Αιγυπτιακοί σκαραβαίοι, με Αιγυπτιακή Ιερογλυφική γραφή στην κάτω τους επιφάνεια, έχουν βρεθεί σε πολλές ανασκαφές στην Κρήτη. Όμως, εκτός από αυτούς τους εισηγμένους από τη Φαραωνική Αίγυπτο σκαραβαίους, έχουν έρθει στο φως και άλλοι, που προέρχονται από Κρητικά Μινωικά εργαστήρια και ορισμένοι από αυτούς είναι απομίμηση των Αιγυπτιακών σκαραβαίων, όπως βεβαιώνει η τεχνική της κατασκευής τους.
Το σκαθάρι Ρινόκερος, ωστόσο, δεν είναι απομίμηση κάποιου ιερού σκαθαριού από την Αίγυπτο. Είναι αυθεντικό δημιούργημα και όπως υποστηρίζουν οι αρχαιολόγοι, που έχουν φέρει στο φως ομοιώματά του, σχετίζεται με δοξασίες των κτηνοτροφικών κοινοτήτων των Μινωικών χρόνων. Είναι ένα έντομο που πιστεύεται ότι φέρνει «καλή τύχη», αλλά και ευγονία. Με αυτή την ελπίδα, φαίνεται ότι το αφιέρωναν οι Μινωίτες, στις θεότητες που λάτρευαν, προσδοκώντας να εισακουστούν.
πηγή
http://www.os3.gr/arhive_taxidi/gr_taxidi_skathari.html