Αναζητώντας την Τάξη Μέσα στο Χάος. Μοίρα και Ελεύθερη Βούληση

[Rose]

http://www.atraposonline.gr/astroorder.htm

Αναζητώντας την Τάξη Μέσα στο Χάος. Μοίρα και Ελεύθερη Βούληση

Από τη στιγμή που ο άνθρωπος άρχισε να αποκτά συνείδηση της ύπαρξης του
και του κόσμου γύρω του βρέθηκε αντιμέτωπος με φαινόμενα πέρα από την
περιορισμένη κατανόηση του: σεισμοί και πλημμύρες καταστρέφουν ότι χτίζεται με κόπο,
επιδημίες σκορπούν μαζικό θάνατο, οι άνθρωποι αλλάζουν ξαφνικά συμπεριφορά,
σε κάποιους η ζωή φαίνεται να δίνει τα πάντα πλουσιοπάροχα ενώ κάποιοι άλλοι
παλεύουν συνεχώς χωρίς αποτέλεσμα. Όλα αυτά μοιάζουν τελείως τυχαία πέρα από
οποιαδήποτε δυνατότητα πρόβλεψης και ισχύουν το ίδιο σήμερα στις σύγχρονες
πόλεις μας όσο και στην εποχή που ο άνθρωπος ζούσε στα σπήλαια, έρμαιο
των στοιχείων της φύσης.

Από την άλλη μεριά, στρέφοντας το βλέμμα προς τον ουρανό ο άνθρωπος βλέπει
να βασιλεύει μια απόλυτη τάξη. Κάθε μέρα ο ήλιος βγαίνει από την ανατολή,
σηματοδοτώντας την έναρξη της ημέρας, για να δύσει από τη δύση αφήνοντας
τη νύχτα να διαδεχτεί την μέρα. Η σελήνη διαδέχεται τον ήλιο και αυξομειώνοντας
το μέγεθος της ολοκληρώνει τον κύκλο της κάθε περίπου 29,5 ημέρες (ή νύχτες αν προτιμάτε).
Άλλα φωτεινά σώματα, που αργότερα ονομάστηκαν πλανήτες, κινούνται στην τροχιά του Ήλιου
και διαγράφουν μια περιστροφή πάντα σε σταθερά χρονικά διαστήματα, διαφορετικά όμως
για τον κάθε πλανήτη. Επίσης σχηματισμοί αστεριών μένουν σταθεροί στον ουρανό
αποτελώντας σημείο αναφοράς. Έτσι μελετώντας τον ουρανό ο άνθρωπος άρχισε να
δημιουργεί μια σταθερή βάση για να ξεφύγει από τη σύγχυση του και να αρχίσει να διακρίνει
μια τάξη μέσα στο χάος.

Παράλληλα εύκολα έμαθε ότι ημέρα σημαίνει φως και ζέστη ενώ νύχτα σημαίνει σκοτάδι
και κρύο. Αυτή η εναλλαγή ανάμεσα σε φως και σκοτάδι ήταν ο πρώτος κύκλος που
βίωσε ο άνθρωπος. Ακόμα παρατήρησε ότι υπάρχουν περίοδοι όπου οι ημέρες είναι
μεγαλύτερες από τις νύχτες και περίοδοι όπου οι νύχτες είναι μεγαλύτερες από τις ημέρες.
Οι περίοδοι αυτοί εναλλάσσονται ακολουθώντας μια κανονικότητα και μάλιστα
κοιτάζοντας γύρω του εύκολα διαπίστωσε ότι η φύση έχει προσαρμοστεί στην εναλλαγή
των περιόδων αυτών. Έτσι όταν οι ημέρες είναι μεγαλύτερες τα δέντρα ανθίζουν και
βγάζουν καρπούς, τα ζώα ζευγαρώνουν και γεννάνε ενώ η αναζήτηση πηγών νερού γίνεται
κρίσιμη για την επιβίωση. Αντίθετα στις περιόδους των μεγάλων νυχτών πουλιά
μεταναστεύουν αναζητώντας πιο ζεστά κλίματα, ζώα πέφτουν σε χειμερία νάρκη,
δέντρα ξεραίνονται ενώ η αναζήτηση τροφής γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Υπάρχουν λοιπόν δύο αντίθετες δυνάμεις, φως και σκοτάδι, που «παλεύουν» μεταξύ τους
και η ημερήσια εναλλαγή τους επαναλαμβάνεται με απόλυτα κανονικό τρόπο σε μια
πιο μεγάλη περίοδο που σήμερα ονομάζουμε ετήσιο κύκλο ή απλός έτος. Αυτή η πάλη
μεταξύ του φωτός και του σκοταδιού έχει αποδοθεί σε πολλούς μύθους των αρχαίων λαών,
με τον μύθο της Περσεφόνης να είναι ίσως ο πιο γνωστός σε εμάς.

Η εναλλαγή του φωτός με το σκοτάδι είναι ίσως η πιο άμεσα αντιληπτή παρουσία δύο ίσων
και αντίθετων δυνάμεων που δημιουργούν την κυκλική μεταβολή του χρόνου. Αλλά ο δυϊσμός
είναι έμφυτος στη φύση και είναι ένας δυϊσμός δυναμικός με αποτέλεσμα οι δύο ίσες
και αντίθετες δυνάμεις να μην αλληλοεξουδετερώνονται όπως μας διδάσκει η φυσική
των στατικών φαινομένων αλλά να αντιμάχονται η μία την άλλη δημιουργώντας την κυκλική
μεταβολή που χαρακτηρίζει την εμπειρία της ζωής. Έτσι ένα φυτό, που γεννιέται από
το σπόρο του, ανθίζει, καρποφορεί για να μαραθεί και στο τέλος να ξεραθεί, απλά
ολοκληρώνει τον κύκλο του κάτω από την επίδραση των αντίθετων δυνάμεων της δημιουργίας
και της φθοράς. Και κάθε κύκλος μπορεί να χωριστεί σε τέσσερις φάσεις. Στον ημερήσιο κύκλο
διακρίνουμε το μεσημέρι, όπου το φως κυριαρχεί, τα μεσάνυχτα, όπου κυριαρχεί το σκοτάδι,
την ανατολή και τη δύση όπου φως και σκοτάδι βρίσκονται σε μια εύθραυστη ισορροπία.
Αντίστοιχες φάσεις υπάρχουν στον ετήσιο κύκλο και σήμερα τις έχουμε ονομάσει θερινό
ηλιοστάσιο, χειμερινό ηλιοστάσιο και εαρινή & φθινοπωρινή ισημερία.

Έτσι η αστρολογία, η μελέτη της κίνησης των φωτεινών ουράνιων σωμάτων και η σχέση
της κίνησης αυτής με ότι συμβαίνει στη γη, έγινε ίσως η πρώτη προσπάθεια να βρεθεί
μια κρυμμένη τάξη στο χάος που φαίνεται να βασιλεύει στη γη και αυτή η προσπάθεια
στηρίχθηκε στη διαπίστωση της κανονικότητας του ουρανού σε αντιδιαστολή με το χάος
που βασιλεύει στη γη. Ωστόσο αυτή ακριβώς η διαφορά μεταξύ ουρανού και γης οδήγησε
στην εντύπωση, κυρίαρχη ίσως ακόμα και σήμερα, ότι ο ουρανός αντιπροσωπεύει κάτι
ανώτερο σε σχέση με τη γη η οποία αποτελεί έναν κατώτερο κόσμο. Έτσι ο ουρανός
θεωρήθηκε σαν κάτι το ιδανικό και απόκτησε ονομασίες όπως «Κόσμος των Ιδεών»,
ενώ η γη έγινε η φυλακή όπου ο άνθρωπος καταδικάστηκε να ζήσει λόγω των
αμαρτημάτων του, έχοντας βιώσει την πτώση από τον παράδεισο. Επίσης πίσω από
την εναλλαγή των εποχών πάνω στη γη σε συνδυασμό με τη κίνηση των ουράνιων σωμάτων,
ο άνθρωπος δεν είδε ότι η φύση στη γη και τα άστρα ακολουθούν τους ίδιους νόμους
αλλά ότι τα άστρα επιβάλλουν την θέληση τους πάνω στη γη προκαλώντας τις εποχές
των βροχών ή της ξηρασίας, τις περιόδους όπου η γη δίνει με γενναιοδωρία τους καρπούς της
και τις περιόδους όπου χρειάζονται αποθέματα τροφής για ασφάλεια. Φυσικό αποτέλεσμα
η θεοποίηση των ουράνιων σωμάτων.

Η υπόθεση της ύπαρξης κάποιου είδους δύναμης που ασκείται από τους πλανήτες πάνω
στον άνθρωπο μπορεί να στήριξε αρχαίες δοξασίες οι οποίες θεοποίησαν τα ουράνια σώματα
αλλά θα ήταν και μια σχετικά βολική λύση για να γίνει αποδεκτή η αστρολογία από την
αναγνωρισμένη επιστήμη. Η τελευταία στηρίζεται στο νόμο αιτίας – αποτελέσματος
και συνεπώς η ύπαρξη μιας δύναμης από πλευράς των πλανητών, πέρα από αυτή της
βαρύτητας που είναι ουσιαστικά αμελητέα, θα άνοιγε το δρόμο για τουλάχιστον μερική
αναγνώριση της αστρολογίας, ακόμα κι αν η δύναμη αυτή είναι άγνωστη προς το παρόν.
Κάτι τέτοιο έχει προταθεί κατά καιρούς ακόμα και από ανθρώπους που δεν έχουν σχέση
με την αστρολογία. Ωστόσο ας μην έχουμε αυταπάτες. Η αστρολογία δεν είναι μόνο οι πλανήτες
αλλά περιλαμβάνει την επίδραση των ζωδίων και των οίκων, προοδευτικά ωροσκόπια όπου
η ημερήσια κίνηση των πλανητών αντιστοιχεί σε ένα χρόνο ζωής του ανθρώπου και άλλα πολλά
που η σημερινή επιστήμη δεν θα μπορούσε ποτέ να δεχτεί.

Ωστόσο αν ξεφύγουμε από το μηχανιστικό μοντέλο του νόμου αιτίας – αποτελέσματος,
μια διαφορετική προσέγγιση είναι δυνατή η οποία αν και δεν είναι καινούργια φαίνεται
να κερδίζει έδαφος στις μέρες μας. Η σχέση μεταξύ ουρανού και γης μπορεί να μην ειδωθεί
σαν ανώτερο προς κατώτερο αλλά σαν μεγαλύτερο προς μικρότερο. Με άλλα λόγια να
συνειδητοποιήσουμε ότι ο άνθρωπος είναι ένας μικρόκοσμος του σύμπαντος. Έτσι
ό,τι συμβαίνει στο απέραντο σύμπαν βρίσκεται σε αρμονία με ό,τι συμβαίνει στον άνθρωπο
και ο άνθρωπος δεν χρειάζεται να φοβάται την οργή ή τη δυσμένεια των πλανητών.
Αντίθετα μπορεί μελετώντας την κίνηση τους να αποκτήσει καλύτερη εικόνα για το τι συμβαίνει
πάνω στη γη. Αρκεί να υιοθετήσει μια ολιστική προσέγγιση της ζωής και της σχέσης του
με τον κόσμο, μια προσέγγιση που πολύ καλά εκφράζεται από αρχαίες ακόμα φιλοσοφίες,
αποδεχόμενος σαν βασικές αρχές ότι:
- Τα πάντα είναι ενέργεια
- Τα πάντα συνδέονται μεταξύ τους
- Τα πάντα αλλάζουν

Ίσως φαίνεται κατ’ αρχήν παράλογο να θεωρηθεί ο άνθρωπος σαν ένα ολόκληρο σύμπαν σε
μικρή κλίμακα. Ωστόσο δεν νομίζω η σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη της βιολογίας, ότι κάθε
μόριο ενός ζωντανού οργανισμού έχει όλο το γεννητικό υλικό (DNA) που απαιτείται για την
δημιουργία του οργανισμού – κρύβει δηλαδή μέσα του εν δυνάμει το σύνολο του οργανισμού,
θα φαινόταν λιγότερο παράλογη στους ανθρώπους προηγούμενων αιώνων.
Ακόμα η επιστήμη του χάους που αναπτύσσεται κατά τις τελευταίες δεκαετίας, βρίσκει παντού
μορφοκλασματικές δομές (fractals), δηλαδή αντικείμενα που εμφανίζουν την ίδια δομή
ανεξάρτητα από την κλίμακα μεγέθυνσης. Επίσης ας μην ξεχνάμε ότι και η χριστιανική
θρησκεία θεωρεί ότι ο άνθρωπος πλάστηκε «κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού».

Αν συνειδητοποιήσουμε τα παραπάνω θα καταλάβουμε ότι το χάος που διακρίνει τη ζωή
του ανθρώπου πάνω στη γη δεν οφείλεται ούτε στις καλές ή κακές επιδράσεις πλανητών,
ζωδίων κλπ αλλά ούτε και σε ό,τι με ευκολία βαφτίζουμε τυχαίο ή σύμπτωση. Το χάος που
βλέπουμε οφείλεται αποκλειστικά στην περιορισμένη αντίληψη μας για τον κόσμο που μας
περιβάλλει. Έχουμε συνηθίσει να περιορίζουμε την αντίληψη μας για τον κόσμο σε όσα ελάχιστα
αποκαλύπτουν οι πέντε αισθήσεις μας και να αναζητούμε στον περιορισμένο αυτό
αντιληπτό κόσμο τις αιτίες για ό,τι μας συμβαίνει. Σε όσα δεν μπορούμε να δώσουμε εξήγηση
τα βαφτίζουμε τυχαία γεγονότα ή μοίρα. Ωστόσο αντίθετα με την κοινή αντίληψη, τα πάντα
εξελίσσονται με απόλυτη τάξη αλλά είναι μια τάξη που δεν μπορούμε να διακρίνουμε με τις
πέντε αισθήσεις μας.

Για να γίνει περισσότερο κατανοητό αυτό θα ήταν χρήσιμο ίσως ένα υποθετικό παράδειγμα:
Ο άνθρωπος ζει και κινείται στον χώρο των τριών διαστάσεων αλλά ας υποθέσουμε
ότι υπάρχουν κάποια όντα που όλη η ζωή τους και συνεπώς και η αντίληψη τους περιορίζεται
σε ένα μόνο επίπεδο (δηλαδή δύο διαστάσεις), στην επιφάνεια της θάλασσας για παράδειγμα.
Αν τώρα πάρουμε ένα αντικείμενο τριών διαστάσεων, έστω μία σφαίρα, η οποία βουλιάζει μέσα
στη θάλασσα και αναδύεται από αυτήν, δημιουργείται ένα φαινόμενο απόλυτα κατανοητό σ’ εμάς
αλλά πολύ δύσκολα κατανοητό στα δισδιάστατα όντα που ζουν στην επιφάνεια της θάλασσας
και το μόνο που αντιλαμβάνονται κάθε φορά είναι το ίχνος της σφαίρας καθώς διασχίζει την
επιφάνεια της θάλασσας. Αν τώρα η κίνηση της σφαίρας είναι σταθερή, τα δισδιάστατα όντα μας,
παρόλο που δεν έχουν πλήρη κατανόηση του φαινομένου, θα μπορούν να προβλέψουν την
εμφάνιση της σφαίρας στην επιφάνεια της θάλασσας αφού αυτή θα επαναλαμβάνεται σε τακτά
χρονικά διαστήματα. Αν όμως προσθέσουμε κι άλλες μεταβλητές, για παράδειγμα φυσάει αέρας
και μετακινεί τη σφαίρα, υπάρχουν περισσότερες σφαίρες που ανεβοκατεβαίνουν και
συγκρούονται μεταξύ τους, η κίνηση του ήλιου αλλάζει τη σκιά της σφαίρας, τότε το φαινόμενο
εξακολουθεί να είναι απόλυτα κατανοητό σ’ εμάς αλλά τα φτωχά δισδιάστατα όντα δεν θα μπορούν
να καταλάβουν τίποτα και θα βαφτίσουν το φαινόμενο τυχαίο αναθεματίζοντας το χάος που
βασιλεύει στον κόσμο τους. Ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται κι αυτός ένα περιορισμένο κομμάτι
απ’ ό,τι υπάρχει γύρω του και αυτό το μικρό κομμάτι το βαφτίζει πραγματικότητα θεωρώντας
ότι δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Η συνειδητοποίηση πως οτιδήποτε φαίνεται σαν τυχαίο γεγονός είναι
αποτέλεσμα μια τάξης ανώτερης διάστασης από την φυσική πραγματικότητα που
αντιλαμβανόμαστε θα άνοιγε νέους ορίζοντες στον άνθρωπο. Ο ουρανός είναι καθρέφτης της γης
και κοιτάζοντας μέσα στον καθρέφτη αυτό μπορούμε τουλάχιστον να υποψιαστούμε για την
κρυμμένη τάξη που υπάρχει στη γη.

Έχοντας αναλύσει όλα τα παραπάνω είναι ώρα να ασχοληθούμε μ’ ένα θέμα που αναφέρεται
συχνά σχετικά με την αστρολογία και συγκεκριμένα για τη σχέση της με την ελεύθερη βούληση
του ανθρώπου. Κατά πόσο δηλαδή η αστρολογία προδικάζει το τι θα συμβεί στον άνθρωπο
ή ο άνθρωπος έχει πλήρη ελευθερία να διαμορφώσει την ζωή του. Στην αστρολογία μελετάμε
το γενέθλιο ωροσκόπιο επειδή εκεί βρίσκεται ο σπόρος που αργότερα θα αναπτυχθεί, θα ανθίσει,
θα βγάλει καρπό για να μαραθεί και να ολοκληρώσει το κύκλο του επιστρέφοντας στη γη. Το
γενέθλιο ωροσκόπιο λοιπόν μας δείχνει το δυναμικό που υπάρχει στον άνθρωπο αλλά όπως
κανένας γεωργός δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι ένας συγκεκριμένος σπόρος θα βγάλει καρπό
καθορισμένης ποιότητας και ποσότητας ή θα σαπίσει στη γη πριν ακόμα βγει, θα φαγωθεί
από έντομα κλπ, έτσι κι ένας αστρολόγος δεν μπορεί να είναι σίγουρος κατά πόσο ένας
συγκεκριμένος άνθρωπος θα σταθεί αντάξιος του δυναμικού που φαίνεται να έχει ή θα το
χαραμίσει άσκοπα. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζωή μας είναι πολλοί και περιλαμβάνουν
εξωτερικές επιδράσεις (οικογένεια, σχολείο, φίλοι κλπ) αλλά και εσωτερικές αντιδράσεις
(αποφάσεις που παίρνουμε, συναισθήματα που καταπιέζουμε κλπ). Οι παράγοντες αυτοί
διαμορφώνουν τη ζωή μας και καθορίζουν το κατά πόσο θα ζήσουμε μια επιτυχημένη ζωή,
αναπτύσσοντας το γενέθλιο δυναμικό μας, ή αυτό το δυναμικό θα παραμείνει σε λανθάνουσα
κατάσταση. Έτσι ακόμα κι αν δύο άνθρωποι έχουν ακριβώς ίδιο γενέθλιο χάρτη (κάτι που στατιστικά
είναι πολύ δύσκολο να συμβεί) αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχουν την ίδια ακριβώς ζωή.

Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω θα πρέπει τώρα να πούμε ότι ο γενέθλιος χάρτης μας δίνει πολλές
πληροφορίες για τη ζωή του ανθρώπου. Μπορούμε εκεί να δούμε προτερήματα του ανθρώπου
αυτού ή πράγματα που θα έρθουν εύκολα και φυσικά στη ζωή του όπως και πιθανά
μειονεκτήματα ή πράγματα τα οποία θα πρέπει να δουλέψει πολύ για να τα αναπτύξει.
Τα πρώτα μπορούν να ειδωθούν σαν εφόδια για τη ζωή αυτή ενώ τα δεύτερα σαν προκλήσεις
που θα αντιμετωπίσει στη ζωή του. Μπορούμε ακόμα να δούμε ποιος είναι ο εύκολος δρόμος
για έναν άνθρωπο, ο δρόμος που ίσως έχει την τάση να ακολουθεί ακόμα κι αν τον αφήνει μόνιμα
στο ίδιο σημείο, και ποιος είναι ο δύσκολος δρόμος, που ίσως έχει μεγαλύτερα εμπόδια όμως
φέρνει μεγαλύτερη πληρότητα. Μπορούμε ακόμα, μελετώντας την εξέλιξη του ωροσκοπίου
με διελεύσεις, προόδους κλπ, να δούμε ποιες τάσεις κυριαρχούν στη ζωή του ανθρώπου σε μια
συγκεκριμένη περίοδο. Μπορούμε τελικά να πούμε ποιο είναι το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί
αυτός ο άνθρωπος, γιατί ένας σπόρος πορτοκαλιάς δεν θα βγάλει ποτέ λεμόνια, χωρίς όμως
να ξέρουμε τι θα κάνει αυτός ο άνθρωπος με τη ζωή του.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η αστρολογία περιορίζει την ελεύθερη βούληση μας. Με βάση τα όσα έχουν
ήδη αναπτυχθεί στις προηγούμενες παραγράφους, η αστρολογία, μέσα από μια μακρόχρονη
πορεία, έχει αναπτύξει μια συμβολική γλώσσα με την οποία μπορεί να διαβάσει πράγματα
ακατανόητα από τη συνηθισμένη αντίληψη του ανθρώπου. Έτσι ο γενέθλιος χάρτης μπορεί
να βοηθήσει τον άνθρωπο να αναπτυχθεί πραγματικά αποκτώντας μια ατομική υπόσταση
πέρα από κοινά παραδεκτά κοινωνικά μοντέλα και ματαιόδοξες φιλοδοξίες. Ωστόσο ο
γενέθλιος χάρτης δεν είναι παρά μια υπόσχεση για τη ζωή μας και σε καμιά περίπτωση
δεν περιορίζει την ελεύθερη βούληση μας.

Για να γίνει περισσότερο ξεκάθαρο αυτό θα πρέπει να το συνδέσουμε με όσα είπαμε παραπάνω
σχετικά με την περιορισμένη αντίληψη μας και την ουσιαστική άγνοια μας για τους παράγοντες
που τελικά ρυθμίζουν τη ζωή μας στη γη. Είναι γνωστό από αρχαίες φιλοσοφίες και παραδόσεις
ότι το υλικό μας σώμα, όπως και ο υλικός κόσμος, δεν είναι παρά η πιο χονδροειδής
μορφή ύπαρξης μας. Σαν άνθρωποι διαθέτουμε κι άλλα σώματα, όπως το ενεργειακό
και το νοητικό για να μείνουμε στα πιο προσιτά και ό,τι συμβαίνει στο υλικό σώμα μας έχει τις
αιτίες του στα ανώτερα σώματα μας. Όσο ο άνθρωπος βλέπει τον υλικό κόσμο σαν την μοναδική
πραγματικότητα και κινείται μηχανικά στον κόσμο αυτόν των τεσσάρων διαστάσεων
(τρεις για τον χώρο και μία για τον χρόνο), τότε η πραγματικά ελεύθερη βούληση του είναι
μάλλον περιορισμένη. Αν ωστόσο προσθέσουμε μια πέμπτη διάσταση, αυτή της επίγνωσης
που οδηγεί σε πιο συνειδητή ζωή, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Τότε ίσως μπορέσει να
αντιληφθεί την κρυμμένη ενότητα πίσω από τον εξωτερικό δυϊσμό. Τελικά είναι στο χέρι
του ανθρώπου να αποκτήσει περισσότερη ελευθερία βούλησης αλλά για να το κατορθώσει
αυτό θα πρέπει να αυξήσει την επίγνωση του για το σύνολο της ύπαρξης του και να αρχίσει να
λειτουργεί και στα ανώτερα σώματα του. Αν δεν το καταφέρει δεν θα πρέπει να κατηγορεί
τους πλανήτες και τα ζώδια αφού αυτά δεν καθορίζουν την ζωή του ανθρώπου παρά μόνο
δείχνουν σε μια διάσταση ανώτερη αυτή της γης το δυναμικό που αυτός ο άνθρωπος έχει
ανεξάρτητα αν θα το αξιοποιήσει ποτέ ή όχι.


Δημήτρης Αντωνιάδης