Με όλα αυτά τα επίκαιρα γεγονότα, αλλά και όσα το πρόσφατο παρελθόν μας υπενθυμίζει ακόμα, ωθούματε να αναλογιστούμε για την ποιότητα, για την εγκληματική φύση κάποιων ανθρώπων, των οποίων οι αποτρόπαιες συμπεριφορές ξεπερνούν ακόμα και αυτήν των αιμοβόρων θηρίων. Είναι όμως κάποια συγκεκριμμένα άτομα που διακατέχονται από τέτοια ζωώδη ένστικτα; Είναι κάποιες από την γέννησή τους εγκληματικές προσωπικότητες που ευθύνονται για απάνθρωπες συμπεριφορές;
Υπάρχει μια επικίνδυνη άποψη που δυστυχώς βρίσκει υποστήριξη και προάγεται από μερίδα του επιστημονικού κόσμου, ότι δηλαδή, η γενετική κληρονομικότητα προκαθορίζει την φύση της συμπεριφοράς του ανθρώπου. Τέτοιες διολισθήσεις και μάλλιστα στο όνομα μιας δήθεν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ενέχουν τον κίνδυνο στιγματισμού και καταδίκης ανθρώπων ως εγκληματικών στοιχείων χωρίς καν ακόμα να έχουν διαπράξει κάποιο αδίκημα. Αλίμονο, ο φασισμός ελοχεύει πίσω από τις πλάτες μας και με το προσωπείο της επιστήμης προσπαθεί να προωθήσει νέου τύπου ευγονικές, προάγοντας σύγχρονες "καθαρότητες", προετοιμάζοντας νέα ολοκαυτώματα.
Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι στην συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, αλλά μόνον καλές ή κακές συμπεριφορές τις οποίες μπορούν να επιδείξουν κατά κανόνα όλοι οι άνθρωποι όταν βρίσκονται σε ανάλογες εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες. Η έννοια καλός μπάτσος και κακός μπάτσος, η έννοια αθώος διαδηλωτής και κουκουλοφόρος διαδηλωτής, είναι φτιαγμένες εικόνες από το σύστημα για να τις χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν η κοινωνία, εξορκίζοντας το κακό.
Το "stanford Prison Experiment", που έλαβε χώρα στις ΗΠΑ το 1971, ήταν ένα πραγματικό επιστημονικό πείραμα που απέδειξε αναμφισβήτητα ότι ο καθένας μας κάτω από ειδικές συνθήκες θα μπορούσε να φτάσει σε ακραίες συμπεριφορές. Το πείραμα ξεκίνησε σαν ένα παιχνίδι στο όνομα της επιστήμης. Είκοσι άντρες. Δύο εβδομάδες. Με αντάλλαγμα δύο χιλιάδες δολάρια. Σκοπός, η μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο περιβάλλον μιας φυλακής. Οκτώ άντρες γίνονται οι "φύλακες" και οι υπόλοιποι δώδεκα παίρνουν τη θέση των κρατουμένων, μέσα σε πραγματικά κελιά. Οι τελευταίοι πρέπει να πειθαρχήσουν σε μια σειρά κανόνων και οι πρώτοι να επιβάλλουν την τάξη, όπως ακριβώς θα έπρεπε αν ήταν πραγματικοί φυλακισμένοι. Σιγά σιγά, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο "πείραμα" και την πραγματικότητα σβήνει και τα πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχο.
Το πείραμα, λοιπόν, διεκόπη εσπευσμένα έξι μόλις μέρες μετά την έναρξή του, καθώς οι συμμετέχοντες μπήκαν «στο πετσί του ρόλου τους» και ανέπτυξαν σχέσεις ανταγωνισμού και αντιπαράθεσης σε βαθμό τέτοιο που η συνέχιση της διαδικασίας πιθανόν να οδηγούσε σε ακραίες και επικίνδυνες καταστάσεις. Οι «φύλακες» επέδειξαν απολυταρχικές συμπεριφορές υιοθετώντας αναίμακτες μεν, αλλά αυθαίρετες μεθόδους, με σκοπό την επιβολή τους στους «κρατουμένους». Οι τελευταίοι αναπόφευκτα αντέδρασαν έντονα οργανώνοντας ακόμα και εξέγερση! Ήταν πλέον φανερό πως όλοι οι συμμετέχοντες υφίσταντο μεγάλη ψυχολογική πίεση . Προ του φάσματος, λοιπόν, περαιτέρω εκτράχυνσης της καταστάσεως, ο Φίλιπ Ζιμπάρντο και το επιτελείο του προέβησαν στην άμεση διακοπή του πειράματος.
Το συγκεκριμένο πείραμα έγινε ταινία, η ταινία "Das Experiment" και έκοψε περισσότερα από 1.500.000 εκατ. Εισιτήρια στη Γερμανία ενώ απέσπασε και το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ. Η ταινία βέβαια επεκτείνει τα γεγονότα, πιθανότατα όμως κάπως έτσι να ήταν η έκβαση του πειράματος, αν δεν διακόπτονταν. Η ουσία είναι ότι ο κάθε άνθρωπος εύκολα ταυτίζεται με έναν ρόλο και κυριαρχείται εν τέλει από αυτόν, γεγονός που οφείλει να προβλημματίσει δεόντως και να ληφθούν άμεσα μέτρα ώστε να αποφεύγονται οι διολισθήσεις των ατόμων που αναλαμβάνουν κάποιον συγκεκριμμένο ρόλο σε ακραίες συμπεριφορές που τους καθοδηγεί ο ίδιος ο ρόλος.
Οι δυνάμεις καταστολής απαρτίζονται από άτομα τα οποία έχουν απορροφηθεί από τον ρόλο του κινηματογραφικού μπάτσου, τα οποία σε κάθε περίσταση και ανενδοίαστα εκφράζουν βίαιες συμπεριφορές. Είναι πλέον ο καιρός, όπως η διασφάλιση του Συντάγματος εναπόκειται στην προστασία του από τους πολίτες, έτσι και οι κάθε είδους εκδηλώσεις, όπως οι διαδηλώσεις, να περιφρουρούνται από τους ίδιους τους διαδηλωτές και μόνον. Οι φίλαθλοι και οργανωμένοι οπαδοί των αθλητικών σωματείων, οι ίδιοι να περιφρουρούνται και να μεριμνούν για την αποτροπή βιαιοτήτων. Δυνάμεις καταστολής πληρωμένες από τον λαό, αλλά στην υπηρεσία της κρατικής επιβολής και σε δράσεις ενάντια στον ίδιο τον λαό, είναι καιρός να εκλείψουν. Ας γίνει επιτέλους πράξη η έννοια Δημοκρατία και ας επέλθουν πλέον όλες οι λειτουργίες της πολιτείας, πραγματικά στην ευθύνη του λαού....
