Παρακολουθώ το θέμα και είναι στιγμές που ξεπηδούν ορμητικά μνήμες από το παρελθόν, από τις εποχές του ’60 και του ’70, από τους μεγάλους κοινωνικούς αγώνες ανά την υφήλιο – και την Ελλάδα- από το προδομένο κίνημα των παιδιών των λουλουδιών, από τον Μάη του ’68, από το Πολυτεχνείο…. Είναι όμως και θύμησες πικρές, όταν ορμούν στη μνήμη οι ήρωες και μπροστάρηδες στους αγώνες, οι επαναστάτες της συνείδησης και εναντιούμενοι στο κατεστημένο σύστημα, οι οποίοι «λύγισαν»κάτω από το νυστέρι της λοβεκτομής ή δηλητηριάστηκαν από τα χημικά της ψυχιατρικής ή ακόμα χειρότερα, πραγματικά τρελάθηκαν στα περίφημα λευκά κελιά της αναμόρφωσης….
Ίσως η σημερινή γενιά να τα θεωρεί ξεχασμένες ξεπερασμένες ιστορίες, κι όμως…. Είναι ακόμα επίκαιρες στο σήμερα αυτές οι μέθοδοι, ίσως πιο εξελιγμένες, αλλά το ίδιο μένος βγάζουνε και πάλι ενάντια στην διαφορετικότητα….
Πέρασαν στη λήθη οι μηχανισμοί καταστολής των ηγεμόνων, ξεχάστηκαν από τους πολλούς οι επιβολές ελέγχου και πειθαρχίας, καθώς σαν μεθυσμένοι παρατηρούν τον ιλιγγιώδη ρυθμό ανάπτυξης των επιστημών. Όμως δεν παρατηρούν ότι αυτές οι ίδιες οι επιστήμες , οι επιστήμες της ιατρικής, της ψυχιατρικής, της ψυχολογίας, κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας, ανατρέποντας την κλασσική τάξη της εξουσίας του ηγεμόνα ή του «κόμματος», εγκαθιδρύουν ένα νέο καθεστώς εξουσίας μέσα από μηχανισμούς πειθαρχίας και κανόνες ρύθμισης της συμπεριφοράς των πολιτών, επιβάλλοντας αυθαίρετα ένα πρότυπο για το τι είναι κανονικό.
Το κανονικό παιδί, το υγιές σώμα, το ισορροπημένο μυαλό, ο καλός πολίτης, η τέλεια σύζυγος και ο σωστός σύζυγος, είναι μερικές από τις έννοιες που στοιχειώνουν την σκέψη μας σχετικά με το ποιοί είμαστε και ποιοί ΠΡΕΠΕΙ να είμαστε, έννοιες που νομιμοποιούνται μέσα από τις κατεστημένες πρακτικές των διδασκάλων, των αστυνομικών, των κρατικών λειτουργών, των δικαστών και των γιατρών σε κάθε σύγχρονο κράτος.
Είναι αυτές οι σύγχρονες επιστήμες, οι αποκαλούμενες μάλιστα κυνικά «ανθρωπιστικές», αυτές οι οποίες επιχειρούν να ορίσουν το «κανονικό», επιβάλλοντάς το σαν κανόνα ζωής για όλους. Είναι οι δήθεν ανθρωπιστικές επιστήμες που εφευρίσκουν και παράγουν συγχρόνως –θέτοντας παράλληλα προς έρευνα, επιτήρηση και θεραπεία – ένα ευρύ φάσμα παρεκκλίσεων από το καθιερωμένο πρότυπο.
Είναι αυτές οι υποτιθέμενες ανθρωπιστικές επιστήμες που κατάντησαν τον σημερινό άνθρωπο, τόσο υποκείμενο μελέτης, όσο και υποκείμενο του κράτους, υποτάσσοντάς μας σε ένα σύνολο νόμων και κανόνων που διακηρύσσουν ότι αναλαμβάνουν να ορίσουν το ίδιο μας το είναι, επιβάλλοντας νόμους για την ομιλία, νόμους για την οικονομική ορθολογικότητα, νόμους για την βιολογική λειτουργία, νόμους για την κοινωνική συμπεριφορά.
Μέσα από αυτές τις πρακτικές των επιστημών, έχουμε καταντήσει διχασμένοι εαυτοί. Η διανοητική υγεία, η σωματική ευρωστία και η συμμόρφωση προς τα θεσπίσματα του κράτους, τείνουν να γίνουν συστατικά των αποδεκτών μας εαυτών, ωθώντας μας ταυτόχρονα στην απόρριψη –ως ξένων στοιχείων – των ελαττωμάτων μας, των ιδιοτροπιών μας, των διαφορετικοτήτων μας.
Η απάνθρωπη επιβολή ρυθμιστικού και πειθαρχικού χαρακτήρα που αποσκοπεί στον αυθαίρετο καθορισμό μιας συνεκτικής ανθρώπινης κατάστασης, χρειάζεται να ανακοπεί από μια ισχυρή εναντίωση, όσων τουλάχιστον αντιλαμβάνονται τον άνθρωπο ως δικαιωματικά και απαράβατα ελεύθερη ατομικότητα.
Ο αγωνιστής φιλόσοφος Foucault στα τέλη του εικοστού αιώνα, έγραφε: «Το να ενεργεί κανείς σαν μεγάλος θεωρητικός, σημαίνει ότι προβαίνει στην αναξιοπρεπή έως τρελή ενέργεια να μιλάει για λογαριασμό άλλων, να τους υποδεικνύει τον νόμο του «Είναι» τους. Σημαίνει ότι προτείνει μια νέα ορθοδοξία και επομένως μια νέα τυραννία».
Κάθε σύστημα ταξινόμησης είναι η συνέπεια των κριτηρίων και κανόνων που θέσαμε για την ταξινόμηση και δεν εγγυάται καμία «αλήθεια» το αποτέλεσμα αυτής της ταξινόμησης, εκτός ίσως από την επιβεβαίωση των όρων – κριτηρίων που ετέθησαν αυθαίρετα από την αρχή. Για τον Foucault, η αλήθεια σε μια τέτοια ενέργεια, είναι το αποτέλεσμα των κανόνων της ταξινόμησης και δεν μπορούμε για κανένα λόγο να ισχυριστούμε ότι το δικό μας σύστημα ταξινόμησης καθρεφτίζει ορισμένα σταθερά χαρακτηριστικά του φυσικού κόσμου, τα οποία κάποιες άλλες ταξινομήσεις διαστρέβλωναν. Απλά, δεν γίνεται να τεθεί θέμα συνολικής αλήθεια ή συνολικού ψεύδους για μια ταξινόμηση, καθότι τα συμπεράσματα είναι απόρροια των κανόνων που θέσαμε, είναι το αποτέλεσμα των αυθαίρετων δεσμεύσεων και δεν δύνανται με τίποτα να δικαιολογηθούν λογικά.
«Οι ψυχίατροι», έγραφε ο Foucault, «εφηύραν μια εντελώς φανταστική οντότητα, το έγκλημα – τρέλα, ένα έγκλημα που δεν είναι τίποτε άλλο από τρέλα, μια τρέλα που δεν είναι τίποτε άλλο από έγκλημα, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την είσοδο του ψυχιάτρου πραγματογνώμονα στο δικαστήριο, με αποτέλεσμα, το ενδιαφέρον της δικαστικής διερεύνησης να μεταφερθεί από το έγκλημα στον εγκληματία, γεγονός που οδηγεί βαθμιαία στην εγκατάλειψη του κράτους δικαίου, χάριν του «κανονικού», θέτοντας κάτω από επίβλεψη τους εν δυνάμει να εγκληματήσουν».
Δυστυχώς η ψυχιατρική και οι άλλοι μη νομικοί επιστημονικοί κλάδοι που αστυνομεύουν πλέον την «κανονικότητα» μέσα στην κοινωνική τάξη πραγμάτων, έφτασαν να σχηματίσουν ένα εξουσιαστικό πλέγμα, το οποίο βαθμιαία φτάνει να επιτηρεί όλο και περισσότερο τα ήθη και την ζωή στην κοινωνία μας. Οι επιστήμες οι οποίες απελευθέρωσαν τον άνθρωπο από τις εξουσίες του ηγεμόνα και από τις δεισιδαιμονίες την εποχή του διαφωτισμού, γίνονται τώρα τα εργαλεία χειραγώγησης και εξουσιασμού στα χέρια νεοεξουσιαστών, έχοντας ως αποτέλεσμα, η εξουσία του κράτους να πάρει μια μορφή πειθαρχική και κανονιστική – ρυθμιστική.
Δεν πέρασε πολύς καιρός που οι διαφορετικότητες στιγματίζονταν ως μάγισσες και δαιμονισμένοι, ριπτόμενες ανελέητα στην πυρά. Σήμερα οι μέθοδοι έχουν προοδεύσει. Η ίδια φονταμενταλιστική νοοτροπία, ο ίδιος δογματισμός – τότε των φανατικών ιουδαιοχριστιανών, σήμερα των φανατικών της εκφυλισμένης επιστήμης- με ευκολία στιγματίζει τον διαφορετικό, τον ερευνητή πέρα από τα καθιερωμένα, τον αντιδρώντα, σπεύδοντας να εφαρμόσει πάνω του τις τεχνικές αναμόρφωσης και της επαναφοράς στα πρότυπα που επέβαλε η μετριότητα. Τα βασανιστήρια του σώματος της ιεράς εξέτασης για μετάνοια, αντικαταστάθηκαν με τα τοξικά βασανιστήρια της ψυχής, με ουσίες που παράγονται από τις φαρμακοβιομηχανίες, για αναμόρφωση και επαναφορά στην «κανονικότητα» που επέβαλε η «νέα τάξη πραγμάτων», αυτή η απάνθρωπη ιδέα περί παγκοσμιοποίησης.