....συνέχεια από το προηγούμενο.... Στο περιθώριο των γεγονότων κινούνται οι Εβραίοι μετανάστες, οι οποίοι μπορεί να ήταν απάτριδες, αλλά απολαμβάνουν στους τόπους εγκατάστασης προνομίων, με κυριότερο την μη υπαγωγή τους στην εξουσία του πάπα ή των λοιπών επισκόπων, έχοντας έτσι την ελευθερία να μελετάν και να ενασχολούνται με κάθε γνώση και επιστήμη, γνώσεις τις οποίες κατεδίωκε ο εβραιοχριστιανισμός. Ειδικά οι παροικίες Εβραίων της Ισπανικής πλευρά των Πυρηναίων, είχαν την τύχη να βρίσκονται σε ένα σταυροδρόμι γνώσεων, από τη μια των Καθαρών της Γαλλικής πλευράς των Πυρηναίων και από την άλλη των Αράβων των Αραβικών κτήσεων της Ισπανίας.
Ακόμη, η ελευθερία που απολάμβαναν στο να κινούνται στον γνωστό τότε κόσμο, τους έφερνε σε στενή επαφή με το Βυζάντιο αλλά και με τις παλιές κοιτίδες των γνώσεων, τις σχολές των Σούφι, όπως και με τις πλούσιες βιβλιοθήκες του Αραβικού κόσμου όπου βρήκε φιλοξενία η διωκόμενη από τον εβραιοχριστιανισμό ανεκτίμητη Ελληνική Γραμματολογία. Από την στιγμή όμως που κάποιοι έρχονται σε επαφή με την Ελληνική σκέψη, δεν δύναται πλέον να ησυχάσουν και να πάψουν να αναζητούν. Έτσι, από την στιγμή που κάποιοι Εβραίοι, ακόμα και μυστικιστές, αδυνατούν να βρουν ικανοποιητικές απαντήσεις στο Ταλμούδ και στις λοιπές Μιντρασικές των παραδόσεις, στρέφονται σε άλλες πηγές γνώσεων και αναζητούν απαντήσεις, στην αρχή στον Ισλαμικό σουφισμό, στον χριστιανικό ασκητικό μυστικισμό και στον Γνωστικισμό και στη συνέχεια στην ίδια την μήτρα όλων των γνώσεων και επιστημών, τα Ελληνικά κείμενα.
Αυτοί οι ανήσυχοι Εβραίοι αναζητητές, στις αρχές του 11ου αιώνα θα διαμορφώσουν δύο κύρια ρεύματα, τους «Χασιντίμ» (αφιερωμένων στον θεό – «χασίντ» ο φανατικός πιστός) και τους «Τσαντικίμ» («τσαντίκ» ο σοφός, ο δίκαιος). Το πρώτο ρεύμα εκφράστηκε κατ’ αρχάς μέσα από το βιβλίο, «Χοβότ Χα Λεβαβότ» (Τα Καθήκοντα της Καρδιάς), βιβλίο γραμμένο στην Αραβική από τον Μπαχία Ιμπν Μπαχούντα και μεταφρασμένο στα Εβραϊκά το 1160, από τον Μεσουλάμ Μπεν Γιακόβ του κύκλου Καμπαλιστών της Λουνέλ.
Το βιβλίο αυτό, παρότι έχει σαν αναφορά του το Ταλμούδ, υιοθετεί στην ουσία του την νεοπλατωνική φιλοσοφία, διαμορφώνοντας ένα μυστικιστικό χαρακτήρα που θα επηρεάσει πρώτιστα σύγχρονους μυστικιστές όπως τον ποιητή Ιμπν Γκαμπιρόλ και το έργο του «Μεκόρ Χαείμ» (Η Πηγή Της Ζωής), ένα φιλοσοφικό έργο γεμάτο από το πνεύμα του νεοπλατωνισμού. Αυτός ο νεοπλατωνικός μυστικιστικός χαρακτήρας, θα εκφρασθεί αυτούσιος έναν αιώνα αργότερα στην Ισπανία, μέσα από την Καμπαλιστική φιλολογία των Καμπαλιστών της εποχής, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα κείμενα του Ισαάκ Μπεν Λατίφ.
Παράλληλα με την εμφάνιση των «χασιντίμ» στην Ισπανία, παραπλήσιος μυστικισμός αναπτύσσεται στην Γαλλία και στην Γερμανία στους Εβραϊκούς αλλά και στους χριστιανικούς κύκλους, με τους Εβραίους της Γερμανίας να είναι επηρεασμένοι περισσότερο από τον χριστιανικό μυστικισμό, τον οποίο επηρέασε ο βυζαντινός ασκητικός μυστικισμός. Αν και ο Εβραϊκός μυστικισμός του 11ου αιώνα, παρότι δέχθηκε και ενσωμάτωσε πολλές νέες ιδέες και από διαφορετικά ρεύματα, ο σκοπός παρέμενε περιορισμένος και προσδιορισμένος στην «άνοδο στον ουρανό» και έτσι παρέμεινε προσκολλημένος στην παράδοση της «Μερκαμπά». Αναμεμιγμένος όμως με την αριθμοσοφία και διάφορα αριθμολεκτικά συτήματα, έγινε πηγή ανάπτυξης ποικίλων και πολλών άλλων θεωριών.
Ο κεντρικός του όμως πυρήνας έμεινε προσανατολισμένος στην εκστατική ενοραματική «άνοδο στους ουρανούς», γεγονός που δημιούργησε μια προσήλωση σε βαθύ διαλογισμό και στα μυστήρια της προσευχής, κτίζοντας με τον τρόπο αυτόν μιαν άγραφη παράδοση, η οποία μεταδίδεται στο μέλλον μόνο προφορικά. Το νέο στοιχείο που εισήχθη σε αυτήν την παράδοση και την μεταμόρφωσε, ήταν η φιλοσοφική θεωρία της «Καβόντ» (Δόξα, θεϊκή Δόξα), η οποία έκτοτε ενσωματώθηκε στην μυστικιστική φιλολογία. Το στοιχείο αυτό το εισήγαγε ο Σααντία Γκαόν, όταν σχολίασε το βιβλίο «Σεφέρ Γετζιρά», το οποίο μεταφράστηκε στα Εβραϊκά τον 11ο αιώνα.
Η «Καβόντ» («Δόξα»), πολύ γρήγορα θα πάρει και άλλες μορφές τις οποίες δανείζεται από τον Γνωστικισμό και θα ταυτισθεί με την «Κόρη» που είναι η ίδια η Σοφία και με την «Σεκινάχ», η οποία για τον Ιουδαϊσμό είναι η εκδήλωση του θείου στον Κόσμο, αλλά πίσω από την ιδέα αυτήν κρύβεται η αρχαία παράδοση με τον Κόσμο να αποτελεί την θεά – σύζυγο του θεού, παράδοση η οποία κληρονομήθηκε στον χριστιανισμό και πήρε την μορφή της εκκλησίας – Νύμφης του Χριστού.
....συνεχίζεται....
