Επικίνδυνα τα μεταλλαγμένα για την υγεία μας ....

[Ορφέας]

    Η ένθεση «ξένων» γονιδίων στους φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για την υγεία μας, όχι μόνο όταν οι οργανισμοί αυτοί εισάγονται στην τροφική αλυσίδα αλλά ακόμη και για τους καλλιεργητές ή άλλους γειτονικούς τους οργανισμούς!

Σ. Ν. ΑΛΑΧΙΩΤΗΣ

Πηγή: Το ΒΗΜΑ, 06/07/2008 , Σελ.: H09


Καταπώς φαίνεται, έχουμε ήδη συνθηκολογήσει με την παρουσία των «μεταλλαγμένων» τροφίμων στη διατροφή μας· των νεοφανών προϊόντων «επί το ορθώτερον»· των προϊόντων δηλαδή που προέρχονται από τους βιοτεχνολογικά δημιουργηθέντες γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) και κυρίως τους φυτικούς. Η γενετική αρχή δημιουργίας ΓΤΟ είναι η ένθεση - εισαγωγή ξένου γενετικού υλικού στο γονιδίωμα ενός οργανισμού για να του προσδώσει νέα χαρακτηριστικά, διαφορετικά από εκείνα των γονιών του. Η μοριακή διεργασία βασίζεται στην τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA που επετεύχθη τη δεκαετία του '70 και αφορά τον χειρισμό του γονιδίου, τη μεθοδολογία ένθεσής του σ' ένα άλλο είδος που γίνεται διαγονιδιακό, γενετικώς τροποποιημένο.

Η δημιουργία του πρώτου ΓΤΟ (1973) αφορούσε ένα βακτήριο. Αμέσως άρχισε η σύσταση βιοτεχνολογικών εταιρειών, με την Genentech να ανακοινώνει το 1978 τη δημιουργία βακτηρίου (Ε. coli) που παρήγαγε ανθρώπινη ινσουλίνη. Σήμερα έχουν δημιουργηθεί και έχουν πατενταριστεί περισσότερες από 190 γενετικώς τροποποιημένες ποικιλίες ζώων (ψάρια, αγελάδες, ποντίκια, γουρούνια), σπόρων, φυτών, όπως και ασυνήθιστων γονιδίων και ανθρώπινων κυτταρικών σειρών. Σκοπός της δημιουργίας ΓΤΟ είναι η διερεύνηση βασικών ερευνητικών αλλά και πρακτικών θεμάτων της Βιολογίας, της Ιατρικής, της Γεωπονίας για την παραγωγή φαρμακευτικών και βιομηχανικών ενζύμων, τη βελτίωση της υγείας και της φυτικής/ζωικής παραγωγής. ΓΤΟ-φυτά αφορούν την αντοχή τους σε παράσιτα, παρασιτοκτόνα, εντομοκτόνα ή σε σκληρές περιβαλλοντικές συνθήκες ή στη βελτίωση της θρεπτικής αξίας τους.

Το πρώτο φυτό με εμπορική χρήση δημιουργήθηκε το 1996 και έφερε γονίδιο βακτηρίου που παρήγαγε την τοξίνη Bt, η οποία δρα ως εντομοκτόνο. Ηδη όμως ετοιμάζεται η νέα γενιά ΓΤΟ να μπει στην αγορά, καθώς η πρώτη έφερε μαζί της πολλές αμφισβητήσεις για την ασφάλειά της και συνακόλουθες αντιδράσεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τους κινδύνους στην υγεία μας.

Απρόβλεπτες συνέπειες

Επί του παρόντος θα ασχοληθούμε με τις επιπτώσεις των «μεταλλαγμένων» στην υγεία μας, καθώς πολλά στοιχεία δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό, με αποτέλεσμα να έχει περάσει η αντίληψη ότι τα «μεταλλαγμένα» δεν είναι επιβλαβή. Ξεκινώντας, π.χ., με την ερευνητική διαπίστωση της γενετικής αστάθειας των ΓΤΟ, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η διατάραξη της γονιδιωματικής ισορροπίας μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή των προτύπων έκφρασης πολλών γονιδίων και στη σύνθεση ανεπιθύμητων, επικίνδυνων προϊόντων, τοξινών, αλλεργιογόνων, καρκινογόνων κ.ά. που αλλάζουν την αντίδραση του οργανισμού.

Ενα γαλλικό και ένα ολλανδικό εργαστήριο, π.χ., ανέλυσαν ανεξάρτητα τις αλληλουχίες εισαχθέντων γονιδίων σε πέντε διαφορετικές ποικιλίες της τροποποιημένης σόγιας Roundup Ready (RR) και βρήκαν διαφορές με τις περιγραφείσες αρχικά από τις εταιρείες αλληλουχίες, αλλά και μεταξύ των δειγμάτων των δύο εργαστηρίων, παρατήρηση που υποδηλώνει την αστάθεια του εισαχθέντος γονιδίου, και μάλιστα με ποικίλους τρόπους, αλλά και την πιθανότητα δημιουργίας νέων μη αναμενόμενων πρωτεϊνών, κάνοντας τον ασφαλή έλεγχο τέτοιων προϊόντων αδύνατο.

Σε τέτοιες πιθανές καταστάσεις μπορεί να οφείλεται και η παρατήρηση 25 αγροτών των ΗΠΑ και του Καναδά ότι το τροποποιημένο καλαμπόκι με την Bt τοξίνη προκαλεί στειρότητα στα γουρούνια τους και αποτυχημένες κυήσεις· άλλων από τη Γερμανία ότι σκότωσε 12 αγελάδες, με πολλές να έχουν νοσήσει· άνθρωποι που ζούσαν δίπλα σε τέτοια αγροκτήματα παρουσίασαν επιδερμικά, αναπνευστικά και εσωτερικά προβλήματα και πυρετό. Ακόμη, 39 Φιλιππινέζοι έδειξαν ανοσολογικές αντιδράσεις, με όλα αυτά να αποδίδονται ή στις συγκεκριμένες ποικιλίες Bt ή στο ότι κάτι πήγε στραβά με την αστάθεια των εισαχθέντων γονιδίων ή ότι υπήρξε ειδική φαρμακογενετική αντίδραση των παθόντων.

Η τυχαία ένθεση του ξένου γονιδίου μπορεί όχι μόνο να αλλάξει τη γονιδιωματική έκφραση αλλά και να καταστρέψει περιοχές, όπως η διαπιστωθείσα αλλαγή κατά 3% σε τροποποιημένο βακτήριο ή η καταστροφή μιας γονιδιωματικής περιοχής τροποποιημένης σόγιας. Αλλαγές μπορεί να υπάρξουν και με δευτερογενείς τροποποιήσεις των πρωτεϊνών ΓΤΟ, με προσθήκη λ.χ. φωσφορικών ή σουλφιδικών ομάδων, σακχάρων, λιπιδίων, κατάσταση που εξαρτάται από τον κάθε κυτταρικό τύπο. Η βιολογική δράση μιας τροποποιημένης πρωτεΐνης μπορεί να αλλάξει και συνακόλουθα να προκύψει μια νέα ενζυμική οδός που θα οδηγήσει στη σύνθεση μη αναμενόμενων προϊόντων μέσα από αντιδράσεις με τα ενδογενή ενζυμικά-βιοχημικά μονοπάτια.

Ευάλωτα τα έμβρυα

Το ρετινοϊκό οξύ (βιταμίνη Α) λ.χ. και τα παράγωγά του συμμετέχουν στην ανάπτυξη των θηλαστικών. Επειδή τα μόρια αυτά είναι υδατοδιαλυτά και δραστικά σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις, ένα τροποποιημένο φυτό για την παραγωγή βιταμίνης Α μπορεί να παράγει τέτοια μόρια που θα δρουν ανταγωνιστικά, επηρεάζοντας τη φυσιολογική εμβρυϊκή ανάπτυξη. Γι' αυτό το γοργά αναπτυσσόμενο έμβρυο ή το νεογνό επηρεάζεται από τη διατροφή της θηλάζουσας μητέρας. Γι' αυτό και τα ανάλογα πειράματα γίνονται σε νεαρά ποντίκια, λ.χ., και έχουν δείξει σημαντικές βλάβες στο ανοσοποιητικό, πεπτικό, σμίκρυνση του εγκεφάλου, ατροφία του συκωτιού και των όρχεων, προκαρκινική ανάπτυξη εντερικών κυττάρων κ.ά. Τα παιδιά, κάτω των 2 ετών ειδικότερα, είναι επιδεκτικά στις αλλεργίες 3-4 φορές περισσότερο.

Γάλα και γαλακτοκομικά από αγελάδες που τους έδιναν τη γενετικώς σχεδιασμένη βοδινή ορμόνη ανάπτυξης (rBGH) περιέχουν αυξημένες ποσότητες μιας άλλης ορμόνης, τον ινσουλινομιμούμενο αυξητικό παράγοντα (IGF-1) που ενοχοποιείται για τον καρκίνο του μαστού και του προστάτη. Το 1989 αρρώστησαν 5.000 άτομα και πέθαναν περισσότερα από 37 που πήραν συμπλήρωμα διατροφής με L-τρυπτοφάνη που παρήχθη από βακτήρια γενετικώς τροποποιημένα. Η ένθεση του γονιδίου Ιντερλευκίνη 4 σ' έναν αβλαβή ιό ποντικού και η ένεση του ανασυνδυασμένου αυτού σχήματος σε ποντίκια προκάλεσαν τον θάνατό τους, αντί να λειτουργήσουν ως εμβόλιο-ενίσχυση του ανοσοποιητικού, όπως σχεδίαζαν οι ερευνητές.

Αλλα πειράματα έδειξαν ότι η τροποποιημένη σόγια έχει 12%-14% λιγότερες ισοφλαβόνες, δραστικά αντικαρκινικά μόρια· με την παραγόμενη τροποποιημένη πρωτεΐνη να έχει δύο τμήματα όμοια με εκείνα γνωστών αλλεργιογόνων, και με κίνδυνο, αν και μικρό, τη μεταφορά του σχετικού αυτού γονιδίου στο DNA εντερικών βακτηρίων, εγκαθιδρύοντας μόνιμη αλλεργία. Ή σε ανάλογο τόνο αντοχή σε αντιβιοτικά από τα σχετικά χρησιμοποιούμενα για τροποποίηση γονίδια.

Θραύσματα τροποποιημένου DNA βρέθηκαν από γερμανούς ερευνητές στον εγκέφαλο νεογέννητων ποντικιών που οι μητέρες τους είχαν τραφεί με «μεταλλαγμένα». Το 2005 η Ερμακόβα της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών έδειξε ότι η προσθήκη τροποποιημένης σόγιας στη διατροφή μητέρων-ποντικών οδήγησε στον θάνατο το 55% των νεογέννητων και στο ελλιποβαρές κατά 20 γραμμάρια του σώματός τους, ενώ στο πείραμα-μάρτυρα το ποσοστό ήταν 6,8%. Σχετικές έρευνες των εταιρειών δεν οδηγούν σχεδόν σε τίποτε! Γι' αυτό πολλοί άλλοι επιστήμονες έχουν κατηγορηθεί, απειληθεί ή επικριθεί! Οπως ο Πουζτάιν που απολύθηκε.

Με τα λίγα αυτά παραδείγματα - υπάρχουν πολύ περισσότερα - γίνεται εμφανής ο κίνδυνος των «μεταλλαγμένων» για την υγεία μας· ένας κίνδυνος που ίσως εγκαθίσταται αργά αλλά και απρόβλεπτα· ίσως ένας εφιάλτης που μπορεί να εκδηλωθεί στο μέλλον. Εχουμε όμως τη δυνατότητα ακόμη να αντισταθούμε με τη στάση μας, αποφεύγοντας τα μεταλλαγμένα όσο μπορούμε, καθώς μερικά από αυτά έχουν σήμανση· και να πιέζουμε προς κάθε κατεύθυνση για την ακύρωση αυτής της τεχνολογίας, που ήδη φαίνεται επιστημονικά νεκρή έως ανεξέλεγκτη.

Ο κ. Σ. Ν. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής.


Το ΒΗΜΑ, 06/07/2008 , Σελ.: H09
Κωδικός άρθρου: B15402H091
ID: 295683

   

[Ορφέας]

    Βρισκόμαστε ήδη μπροστά στο γεγονός ραγδαίας εξάπλωσης των γενετικά τροποποιημένων ή μεταλλαγμένων οργανισμών (Γ.Τ.Ο. ή Γ.Μ.Ο.). Παράλληλα όμως βρισκόμαστε μπροστά σε πιεστικά ερωτήματα ηθικής φύσεως, όπως και ασφάλειας, προστασίας της υγείας, προστασίας του περιβάλλοντος κλπ....

    Μόλις τις τελευταίες δεκαετίες ο άνθρωπος κατάφερε ώστε να επεμβαίνει εργαστηριακά στην τροποποίηση του γενετικού κώδικα των οργανισμών και μέσα στην μέθη της αλαζονίας του, χωρίς να καθυστερήσει, βάλθηκε βεβιασμένα να εξαργυρώσει σε χρήμα αυτήν του την επιτυχία.

    Η ανθρωπότητα χρωστά πολλά στην επιστημονική έρευνα και στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και γιαυτό, θάμασταν ίσως οι τελευταίοι που θα εκστομίζαμε έναν λόγο αφοριστικό ενάντια στην έρευνα και στην πρόοδο. Όμως για την Α.Μ.Ρ.Α., αυτό που θεωρεί απαραίτητη και απαράβατη προϋπόθεση για τις δράσεις της επιστήμης, είναι, να στέκεται επικεντρωμένη πάνω στον άνθρωπο και κάθε ενέργειά της να υπηρετεί πρωτίστως τον κάθε άνθρωπο, αποφεύγοντας οπωσδήποτε δράσεις που πιθανά θα εξέθεταν σε κίνδυνο την υγεία, ασφάλεια και το μέλλον της ανθρωπότητας. Η Α.Μ.Ρ.Α. αντιτίθεται και καταγγέλλει κάθε ενέργεια και δράση της επιστήμης, όταν αυτή θέτει προτεραιότητες αλλότριες πάνω από τον άνθρωπο και πέρα από την αρμονική του σχέση με την Μητέρα Φύση. Γιατί τότε η "επιστήμη η χωριζομένη αρετής πανουργία εστί".

    Όμως, ποια είναι η αρετή, πως προσδιορίζεται και πως ορίζεται, ώστε η εκάστοτε επιστήμη να μην καταντάει πανουργία, είναι ένα ερώτημα που μας φέρνει σε μια πραγματικότητα όπου δύσκολα μπορούμε από κοινού να συναινέσουμε στον ορισμό της. Αναγνωρίζουμε προφανώς εννοιολογικά την λέξη ηθική, την οποία φανταζόμαστε ως την βάση ή την κλίμακα της αρετής. Ψάχνοντας όμως στην κατεστημένη ηθική θα απαγοητευτούμε, για το λόγο ότι, ο πρωταρχικός θεσμός που είναι οι θρησκείες για την προαγωγή της, έχει αποτύχει οικτρά να παρουσιάσει μια σύγχρονη ηθική η οποία θα απαντούσε στα καθημερινά πιεστικά προβλήμματα και θα έδινε κατευθύνσεις για την μετέπειτα πορεία της ανθρωπότητας. Αν μάλλιστα σταθούμε στην χριστιανική θρησκεία όπως αυτή εκφράζεται μέσα από την βίβλο, θα ανακαλύψουμε ότι όλες οι παρεκλίσεις της σύγρονης επιστήμης που παρατηρούνται σε βάρος της ανθρωπότητας, των οργανικών όντων και ενάντια στο σύνολο της Φύσης, βρίσκουν έρεισμα σε αυτήν την ίδια την βίβλο, καθώς η προτεσταντική νοοτροπία που γέννησε και διέπει την σύγχονη επιστήμη, στηρίζεται στις βιβλικές επιταγές της απαξίωσης και δαιμονοποίησης της Φύσης και στην Γιαχβική επιταγή, "....και κατακυριεύσατε της Γης".

    Υπάρχει πρωταρχικά ένα μεγάλο έλλειμμα ηθικής στις σύγχρονες κοινωνίες, καθώς η αρετή, επειδή ήταν εμπόδιο στην ασυδοσία και στην εκγληματική εκμετάλευση, εκμαυλίστηκε και απαξιώθηκε. Οι πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά, αντικαταστάθηκαν βίαια καθώς θυσιάστηκαν στον βωμό του κέρδους και στην θέση τους θρονιάστηκε ο ανάλγητος νεοφιλελευθερισμός, ένας εξευγενισμένος όρος του πλέον στυγνού και απάνθρωπου καπιταλισμού.

    Βρέθηκαν όλλες κι όλες έξι πολυεθνικές που ασχολούνται με γενετική μηχανική, των οποίων βέβαια το παρελθόν είναι σπαρμένο με απάνθρωπες δράσεις, με παραγωγές τοξινών, δηλητηρίων μεταλλαξιογόνων χημικών με εκατοντάδες χιλιάδες βεβαιωμένα ανθρώπινα θύματα και εκατοντάδες εκατομμύρια που γίνονται στις μέρες μας δισεκατομμύρια, πραγματικά ανθρώπινα θύματα, για να περιοριστούμε μόνο στον άνθρωπο, γιατί η εξέταση των εγκληματικών επιδράσεων στο φυσικό περιβάλλον είναι πέρα από κάθε δυνατή εκτίμηση.

    Αυτές οι έξι πολυεθνικές, ξεκίνησαν μια πανάκριβη προπαγάνδα, υποσχόμενες ότι θα καταπολεμήσουν την πείνα στον κόσμο με τις γενετικά μεταλλαγμένες τροφές, θα βοηθήσουν τον αγρότη αυξάνοντάς του την παραγωγή και μειώνοντας παράλλλα το κόστος και το κυριώτερο, θα προστάτευαν το περιβάλλον, καθώς θα περιορίζονταν η χρήση φυτοφαρμάκων.

    Δυστυχώς και τα τρία σημεία της προπαγάνδας των έχουν καταρριφθεί και οι υποσχέσεις των, όχι μόνον δεν επαληθεύτηκαν, αλλά τουναντίον, ΚΑΙ η πείνα στον κόσμο αυξήθηκε ΚΑΙ η παραγωγή δεν είναι μεγαλύτερη από τις κλασσικές καλιέργειες, αλλά το κυριώτερο, η χρήση των φυτοφαρμάκων αυξήθηκε και οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, από τις έρευνες που υπάρχουν, είναι ανατριχιαστικές και το μέλλον της Φύσης δυστυχώς προοιωνίζεται εφιαλτικό.

    Οργανισμοί μεταλλαγμένοι που παράγουν τοξίνες ενάντια στα έντομα, καθίστανται τοξικοί με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία. Φυτά ανθεκτικά στα φυτοφάρμακα, το μόνο που επέφεραν ήταν ο πολλαπλασιασμός της χρήσης των φυτοφαρμάκων προς όφελος των εταιριών που τα παράγουν, που όλως τυχαίως είναι οι ίδιες που προμηθεύουν και τα σύγχρονα φυτά. Οργανισμοί μεταλλαγμένοι, πιο ανθεκτικοί των φυσιολογικών, με δυνατότητα επικράτησης έναντι των τελευταίων τα οποία οδηγούν στην εξαφάνιση, για να ακολουθήσουν μετά από λίγες γενιές και τα ίδια, καθότι οι μεταλλαγμένοι οργανισμοί είναι μειωμένης έως μηδενικής γονιμότητας.

    Το κυριώτερο όμως είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι που εγκυμονούνται από την διάδοση των μεταλλαγμένων, κίνδυνοι που οι πρώτες μελέτες -παρότι γίνεται προσπάθεια παρεμπόδισης της δημοσίευσής των- αποκαλύπτονται τρομακτικοί ενάντια στην ίδια την ζωή.
 
    Η επιμόλυνση των φυσιολογικών οργανισμών με γενετικό υλικό των μεταλλαγμένων, είναι δυστυχώς πράξη μη αναστρέψιμη με ανυπολόγιστες συνέπειες πάνω στην Μητέρα Φύση. Και είναι ο χειρότερος εφιάλτης από μια αλυσίδα δυσμενών δράσεων και επιδράσεων στην υγεία του ανθώπου, των ζώων, των φυτών, του φυσικού μας περιβάλλοντος.

    Είναι όσο ποτέ άλλοτε επιτακτική η ανάγκη να ξαναορίσουμε την αρετή, να ξαναδομίσουμε μια φυσική ηθική, να σκύψουμε στην αστείρευτη παρακαταθήκη που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας και να ξαναανασύρουμε τις ξεχασμένες αξίες και ιδανικά, τις αληθινές αξίες και ιδανικά για την ομαλή διαβίωση και εξέλιξη της ζωής.


   

[Ορφέας]

    ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

    Επιτροπή για την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων των γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στην υγεία του ανθρώπου

    Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας του για την προάσπιση της δημόσιας υγείας, θεωρεί καθήκον και υποχρέωσή του να εκφέρει τις θέσεις του για τα τρόφιμα και τα προϊόντα που κυκλοφορούν και παράγονται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, όσον αφορά τις πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία. Για το σκοπό αυτό, συνέστησε με απόφαση του Δ.Σ Επιτροπή, με πρόεδρο τον Ομότιμο Καθηγητή Παθολογίας κ. Ζαχαρία Σινάκο και μέλη, τον Αναπλ. Καθηγητή Φαρμακολογίας κ. Καρακιουλάκη Γεώργιο, τον Αναπλ. Καθηγητή Βιολογίας - Γενετικής κ. Τάσο Κουράκη, τον Επικ. Καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής κ. Αλέξη Μπένο και την Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής κ. Χαρίκλεια Χατζησεβαστού.

 

    ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

    Η επιτροπή αφού μελέτησε τα διαθέσιμα στη διεθνή βιβλιογραφία επιστημονικά δεδομένα σε επανειλημμένες συνεδριάσεις της, και με αίσθημα ευθύνης, παραδίδει στο ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και μέσω αυτού στα μέλη του και κατ' επέκταση σε όλη την κοινωνία το σχετικό πόνημα.

    Γενικές αρχές
1. Γενετική τροποποίηση (ΓΤ) των οργανισμών είναι η απομόνωση επιλεγμένων γονιδίων από ένα οργανισμό (ζωικό, φυτικό, έντομο ή μικρόβιο) ή από ένα ιό και η με τεχνικό τρόπο εισαγωγή αυτών των γονιδίων σε ίδιο ή εντελώς διαφορετικό οργανισμό, με σκοπό να δημιουργηθούν είδη με νέες ιδιότητες. Η ΓΤ μαζί με τα μεταφερόμενα γονίδια, συνήθως περιλαμβάνει την μεταφορά και άλλων αλληλουχιών, όπως γονίδια που αυξάνουν την αντίσταση στα αντιβιοτικά (τα οποία λειτουργούν ως γονίδια σήμανσης), ρυθμιστικές αλληλουχίες των γονιδίων κ.α. Ακόμη η ΓΤ μπορεί να γίνει όχι μόνο με την προσθήκη, αλλά και με την αφαίρεση ή την αλλοίωση ενός ή περισσοτέρων γονιδίων.

2. Η ΓΤ των οργανισμών είναι μια διαδικασία που δεν σχετίζεται με την συμβατική γενετική βελτίωση των ειδών, όπου συμβαίνει επιλεγμένη διασταύρωση οργανισμών του ιδίου είδους ή συγγενών ειδών. Σε αντίθεση, η ΓΤ διασπά τους φραγμούς της φύσης και δημιουργεί διαγενετικούς οργανισμούς και μάλιστα σε στιγμιαίο χρόνο από εξελικτική άποψη. Ακόμη με την υπάρχουσα γνώση, η θέση της ενσωμάτωσης των ξένων γονιδίων στο DNA του ξενιστή, είναι μια ελάχιστα προβλέψιμη διαδικασία, με ό,τι κάτι τέτοιο μπορεί να συνεπάγεται.

3. Οι γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) που παράγονται με τις μεθόδους της γενετικής μηχανικής, μπορούν να διακριθούν σε δύο κατηγορίες από πλευράς επικινδυνότητας στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον:

Α) Σε εκείνους που δημιουργούνται για να παραμείνουν μέσα στα εργαστήρια με τις ανάλογες προδιαγραφές ασφαλείας για την αποτροπή της διαφυγής τους στο περιβάλλον. Αυτοί οι ΓΤΟ χρησιμοποιούνται τόσο στην προαγωγή της έρευνας, όσο και στην παραγωγή χρήσιμων βιοτεχνολογικών προϊόντων (π.χ φαρμάκων, εμβολίων κ.α).

Β) Σε εκείνους που δημιουργούνται με σκοπό να απελευθερωθούν στη φύση, ή σε περιορισμένους χώρους (π.χ θερμοκήπια ή ιχθυοτροφία). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι έχουν δημιουργηθεί:

1. ΓΤ φυτά ώστε να ανθίστανται σε ζιζανιοκτόνα (π.χ ΓΤ σόγια), σε βλαβερούς μικροοργανισμούς (π.χ ΓΤ καλαμπόκι), να αναπτύσσονται σε αντίξοες συνθήκες (π.χ σε αλμυρά ή άνυδρα εδάφη), ή ακόμη να παράγουν τροφή με ειδική σύσταση (π.χ ΓΤ ρύζι με ενσωματωμένο το γονίδια της βιταμίνης Α).

2. ΓΤ ζώα ώστε να έχουν ταχύτερη και μεγαλύτερη ανάπτυξη (π.χ ΓΤ σολομός), να επιζούν σε αντίξοες συνθήκες (λ.χ σε υπερβολικό ψύχος).

3. ΓΤ μικρόβια με ιδιαίτερες ικανότητες (π.χ για την απορρύπανση του εδάφους) .

    Ειδικές επισημάνσεις
• Με βάση το υπάρχον επίπεδο γνώσης από τις μέχρι στιγμής δημοσιευμένες στον επιστημονικό τύπο εργασίες, προκύπτει ότι η στάση της επιτροπής στην πρώτη κατηγορία δεν μπορεί παρά να είναι θετική, στο βαθμό που λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας. Με την αξιοποίηση των ΓΤΟ αυτής της κατηγορίας και η γνώση προάγεται και προκύπτουν χρήσιμα προϊόντα τόσο στην ερευνητική διαδικασία, όσο και στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενειών.

• Όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορία, δηλαδή τους ΓΤΟ που απελευθερώνονται στο περιβάλλον και χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον για την παραγωγή προϊόντων που αφορούν στη διατροφή του ανθρώπου και των ζώων, η επιτροπή συνεκτιμώντας και αξιολογώντας τα διαθέσιμα στοιχεία κατέληξε στις ακόλουθες επισημάνσεις:

1. Παρόλο που οι ΓΤΟ εξαιτίας της γενετικής τροποποίησης διαθέτουν επιπλέον ιδιότητες έναντι των φυσικών οργανισμών και το κόστος παραγωγής τους σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χαμηλότερο, τα συνοδά στοιχεία και η έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί, δεν παρέχουν την αναγκαία επιστημονική διασφάλιση ότι η παραγωγή και κατανάλωσή τους είναι ασφαλή για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, ή εν πάση περιπτώσει ότι τα όποια οφέλη δεν είναι τέτοια που να αντισταθμίζουν τα αρνητικά τους σημεία.

2. Αντιθέτως, υπάρχουν λίγες αλλά ενδεικτικές έρευνες που υποδηλώνουν ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της πρόκλησης αλλεργιών, της αύξησης της αντίστασης των μικροβίων στα αντιβιοτικά, ή της παραγωγής τοξικών ουσιών εξαιτίας των ΓΤΟ. Ακόμη η προτεινόμενη παραγωγή τροφοεμβολίων (ΓΤ φυτά που φέρουν γονίδια ιών ή μικροβίων ικανά να προκαλούν ανοσοποίηση) είναι μια διαδικασία η οποία ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια μιας απλής βιοτεχνολογικής εφαρμογής, καθότι συνδέεται με ζητήματα πρόληψης και καθολικής ανοσοποίησης του πληθυσμού. Η όποια πρωτοβουλία στον τομέα αυτό δεν μπορεί να επαφίεται στους ειδικούς της βιοτεχνολογίας δίχως τη συμμετοχή της ιατρικής κοινότητας.

3. Η απελευθέρωση των ΓΤΟ στο περιβάλλον, δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο της οριζόντιας μεταφοράς γονιδίων τόσο σε συγγενείς οργανισμούς, όσο και σε μικρόβια ή κύτταρα θηλαστικών. Αντιθέτως, υπάρχουν έρευνες που αποδεικνύουν ότι σε πολλές περιπτώσεις κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Η μεταφορά και ενσωμάτωση αυτών των γονιδίων θα είχε ως αποτέλεσμα τη μη προβλεπόμενη γενετική τροποποίηση οργανισμών, πέρα από τις προβλέψεις των ερευνητών και έξω από τις υπάρχουσες δυνατότητες παρακολούθησης των επιπτώσεων στην υγεία και στο οικοσύστημα.

4. Ακόμη, ο ανταγωνισμός των ΓΤ φυτικών ή ζωικών οργανισμών με τους φυσικούς πληθυσμούς, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση ή την εξαφάνιση των φυσικών ειδών, με συνακόλουθο τη μείωση της βιοποικιλότητας του οικοσυστήματος. Θα έπρεπε να υπογραμμιστεί ότι η εξέταση των επιδράσεων των ΓΤΟ στο περιβάλλον ενδιαφέρει απόλυτα τους λειτουργούς της υγείας, αλλά και όσους εμπλέκονται στην προάσπιση αυτής, καθότι είναι γνωστό ότι η υγεία του ανθρώπου είναι συνυφασμένη με την οικολογική ισορροπία όλων των παραμέτρων του οικοσυστήματος και δεν νοείται καλή υγεία όταν το ίδιο το οικοσύστημα πάσχει. Υπό το πρίσμα αυτών των εκτιμήσεων, η έννοια των κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου διευρύνεται πέρα από την αναζήτηση μεμονωμένων βλαβών και νόσων και περιλαμβάνει την εκτίμηση του συνόλου των επιπτώσεων στη βιόσφαιρα.

5. Η απελευθέρωση των ΓΤΟ στο περιβάλλον δεν συνοδεύεται και από τις απαραίτητες επιστημονικές μελέτες για την εκτίμηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κινδύνων στην υγεία, καθώς και για την έκταση και το είδος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Πολύ δε περισσότερο που ομολογείται από όλες τις πλευρές ότι η επιστήμη δεν διαθέτει σήμερα μεθοδολογία πρόβλεψης της συμπεριφοράς των γονιδίων που θα διαφύγουν και κατά συνέπεια, δυνατότητα εκτίμησης και παρακολούθησης αυτών των κινδύνων.

6. Σε περίπτωση λάθους ή απρόβλεπτων αντιδράσεων εξαιτίας της απελευθέρωσης των ΓΤΟ, δεν υπάρχει διαδικασία απόσυρσης, όπως συμβαίνει με τα φάρμακα ή τα προϊόντα που αποδεικνύονται επικίνδυνα. Στην περίπτωση των ΓΤΟ που απελευθερώνονται στο περιβάλλον, δεν μπορεί να νοηθεί διαδικασία ανάκλησής τους. Και τούτο γιατί οι ΓΤΟ μπορούν, όπως όλοι οι οργανισμοί που είναι ελεύθεροι στη φύση, να διασταυρωθούν με άλλους, να πολλαπλασιαστούν, να μεταβιβάσουν τα χαρακτηριστικά του στους απογόνους και να μεταναστεύσουν σε άλλες περιοχές.

7. Σχετικά με το ζήτημα της αντιμετώπισης της επικινδυνότητας των τροφίμων, η επιτροπή δεν συμφωνεί με την άποψη ορισμένων κύκλων ότι όταν δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για κάποιο προϊόν που να αποδεικνύουν σαφώς ότι αυτό είναι επικίνδυνο, το ρίσκο πρέπει να αναληφθεί από την κοινωνία για την κυκλοφορία και κατανάλωσή του. Αντιθέτως συντάσσεται με τη θέση που αναπτύσσεται στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την αρχή της προφύλαξης ότι " κανένα προϊόν δεν θα κυκλοφορεί αν δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά στοιχεία που να διαβεβαιώνουν ότι είναι ασφαλές για την υγεία".

8. Η παραγωγή ΓΤΟ δεν μπορεί να αποτελεί την απάντηση του αναπτυγμένου κόσμου στο πρόβλημα της πείνας που μαστίζει τον τρίτο κόσμο, όπως προβάλλεται κυρίως από τις κατασκευάστριες εταιρείες. Η επιτροπή θεωρεί ότι η πείνα των λαών αυτών δεν συνδέεται με την παραγωγή, αλλά με την κατανομή των τροφίμων ανά τον κόσμο, το ζήτημα του υπερπληθυσμού καθώς και την αυτόνομη οικονομική ευημερία των χωρών αυτών.

    Προτάσεις

Σχετικά με την παραγωγή, κυκλοφορία και κατανάλωση τροφών ή προϊόντων που προέρχονται από ΓΤΟ που απελευθερώνονται στο περιβάλλον, η επιτροπή διατυπώνει τις ακόλουθες προτάσεις:

1. Η απελευθέρωση των ΓΤΟ στο περιβάλλον είναι μια διαδικασία που πρέπει να ανασταλεί. Η αναστολή αυτή να ισχύσει για όσο διάστημα χρειαστεί, ώστε να παραχθεί η αναγκαία τεχνογνωσία που θα εγγυάται τη μη πρόκληση βλάβης στην υγεία και το περιβάλλον. Η επιστήμη δεν εξασφαλίζει σήμερα την εγγύηση αυτή.

2. Καλεί την πολιτεία να εμποδίσει την εισαγωγή και διάθεση τροφών που προέρχονται από ΓΤΟ. Επίσης να απαγορεύσει την πειραματική ή εκτεταμένη καλλιέργεια ΓΤ φυτών, καθώς και την εκτροφή ΓΤ ζώων. Ακόμη καλεί τα αρμόδια όργανα της χώρας μας να πρωταγωνιστήσουν στην Ε.Ε για ένα μορατόριουμ γύρω από την απελευθέρωση των ΓΤΟ στο περιβάλλον. Στα πλαίσια αυτά θα ήταν ενδεχομένως ενδεδειγμένη μια κίνηση της Ελληνικής κυβέρνησης για την ανακήρυξη της χώρας μας ως χώρας ελεύθερης ΓΤΟ και προϊόντων , στα πλαίσια των θεσμών της Ε.Ε

3. Η έρευνα της γενετικής μηχανικής και των ΓΤΟ θα πρέπει να ενισχυθεί στα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας μας, καθότι η κατανόηση της λειτουργίας του γενετικού υλικού, συνιστά μία ελπιδοφόρο προοπτική για πολλές βιοτεχνολογικές εφαρμογές. Οι επιλογές για την κατεύθυνση της έρευνας και σ' αυτήν την επιστημονική περιοχή δεν θα πρέπει να υπαγορεύονται από τους νόμους της αγοράς και της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών της βιοτεχνολογίας, παρά μόνο από την ανάγκη της ικανοποίησης των πραγματικών αναγκών του ανθρώπου στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης. Η έρευνα, αλλά και τα βιοτεχνολογικά προϊόντα θα πρέπει να γίνονται σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές ασφάλειας, ώστε να μην διακυβεύονται υψηλότερα αγαθά όπως είναι η προάσπιση της υγείας και του περιβάλλοντος.

4. Για να είναι όμως σε θέση η κοινωνία να αποφανθεί για τόσο σοβαρά ζητήματα με κριτήρια οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και ηθικά, θα έπρεπε να εξοπλιστούν οι πολίτες με την αναγκαία γνώση και να αναπτυχθεί ένας γενικευμένος και καθολικός διάλογος. Στα πλαίσια αυτά είναι επιτακτικό να ενθαρρυνθεί η σύσταση ανεξάρτητων επιτροπών οι οποίες θα απαρτίζονται από ειδικούς των διαφόρων επιστημονικών κλάδων, και εκπροσώπους όλων των πολιτών, καθότι η ίδια η επέμβαση στο γενετικό υλικό των οργανισμών είναι μια διαδικασία που ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια μια απλής τεχνολογικής προόδου και συνδέεται με ευρύτερες αξίες και αρχές της ανθρώπινης ύπαρξης.

 

Ο πρόεδρος της Επιτροπής

Σινάκος Ζαχαρίας
Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας


Τα μέλη

Καρακιουλάκης Γεώργιος
Αναπλ. Καθηγητής Φαρμακολογίας

Κουράκης Τάσος
Αναπλ. Καθηγητής Βιολογίας - Γενετικής

Μπένος Αλέξης
Επικ. Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής

Χατζησεβαστού Χαρίκλεια
Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής

[Ορφέας]

    ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ)

του Τάσου Σπυρίδη   φυσιογνώστη, συμβούλου Ορθομοριακής Διατροφής (αναγνωρισμένου από το British association for Nutritional Therapy)



1.Μπορεί, όπως υπόσχονται οι πολυεθνικές εταιρίες, τα γενετικά τροποποιημένα φυτά να αντιμετωπίζουν επιτυχώς τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, τα  ζιζάνια και τις ασθένειες   (ή το προσωπείο της επιστημονικής αυθεντίας )  ;

.      Καιρικές συνθήκες
 Στο Μιζούρι, τον πρώτο χρόνο της έγκρισης του Γενετικά Τροποποιημένου βαμβακιού, ανθεκτικού στο φυτοφάρμακο Roundup, σχεδόν 100.000 στρέμματα αυτού του βαμβακιού, είχαν πρόβλημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα φυτά έριξαν τις μπάλες βαμβακιού ενώ σε άλλες, το ξένο DNA δεν εκφράστηκε σωστά κι όλη η σοδειά εξολοθρεύτηκε από το φυτοφάρμακο Roundup στο οποίο υποτίθεται ότι ήταν ανθεκτική (Fox 1997)(5).
Η εταιρεία Monsanto υποστήριξε ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε εξ΄αιτίας …μη αναμενόμενων κλιματολογικών συνθηκών. Κι αυτό είναι αλήθεια!! γιατί οι ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες μπορεί να αποκαλύψουν μια απρόσμενη αδυναμία στο τροποποιημένο DNA που περιορίζουν τη βιωσιμότητα τον φυτού.  Το θέμα πήρε διαστάσεις και τελικά η Monsanto αναγκάστηκε να πληρώσει αποζημίωση αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων στους αγρότες. (5)

•   Ζιζάνια
 Το 57% των ερευνών των εταιρειών βιοτεχνολογίας εστιάζεται στην ανάπτυξη φυτών από Γ.Τ. σπόρους που θα μπορούν να ανέχονται μεγαλύτερες ποσότητες ζιζανιοκτόνων(1) . Για τα ζιζάνια η Γ.Μ. υπόσχεται ότι θα περιορίσει τη χρήση ζιζανιοκτόνων γιατί με τη χρήση συζυγών πακέτων: γενετικά τροποποιημένων σπόρων- ζιζανιοκτόνων (της ίδιας βέβαια εταιρείας…), αφενός θα καταστρέφεται κάθε ζιζάνιο, αφετέρου ο Γ.Τ. σπόρος θα παράγει φυτό που θα ανεχτεί το συγκεκριμένο ζιζανιοκτόνο.
 Ήδη όμως αυτό αμφισβητείται έντονα:

-Το ίδιο το Αμερικάνικο Υπουργείο Γεωργίας παραδέχτηκε ότι τα παράσιτα που εξολοθρεύονται π.χ. με το Roundup στη συνέχεια γίνονται ανθεκτικά ώστε να επιβάλλουν περισσότερους ψεκασμούς. (6.2)
-Υπάρχουν επιστήμονες που εκτιμούν ότι με τη Γ.Μ. θα τριπλασιαστεί η χρήση των ζιζανιοκτόνων κι αυτή η αύξηση με το χρόνο προφανώς δεν μπορεί παρά να είναι εκθετική.(1.2) Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Νέας Ζηλανδίας όπου ο κατασκευαστής μεταλλαγμένου φυτού με αυξημένη αντοχή σε ζιζανιοκτόνο (Roundup) πριν από την έγκρισή της καλλιέργειας του μεταλλαγμένου φυτού, ζήτησε να αυξηθεί το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο αποτελεσματικότητας ζιζανιοκτόνου στα τρόφιμα κατά 200 φορές! (4.1 και 3.1) 

•   Ασθένειες
 Η Γ.Μ. ισχυρίζεται ότι θα περιορίσει τη χρήση εντομοκτόνων, με τη δεύτερη ομάδα διαγενετικών φυτών που έχουν γονίδια που παράγουν τοξικές ουσίες ενάντια σε ζιζάνια και σε έντομα μέσα στο ίδιο το φυτό. (π.χ. Bt φυτά).
Στο Τέξας πολλοί αγρότες είχαν προβλήματα με το βαμβάκι Bt. Στο 50% των καλλιεργημένων εκτάσεων το Γ.Τ. βαμβάκι Bt τύπου Bollgard, προορισμένο να προστατεύει το φυτό από το ρόδινο σκουλήκι, απέτυχε να προσδώσει αυτή τη δυνατότητα, (2.2 και 5,) ενώ στο 60% των εκτάσεων απαιτήθηκαν συμπληρωματικοί ψεκασμοί(2.1)                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα υπήρχαν επιπλέον προβλήματα με τη βλάστηση και την χαμηλή απόδοση. Οι μηνύσεις που ακολούθησαν και ακολουθούν ακόμη, εξανάγκασαν τη Monsanto να πληρώνει πάλι αρκετά εκατομμύρια δολάρια για αποζημιώσεις.(5)

[Ορφέας]

2. Μπορούν οι πολυεθνικές των μεταλλαγμένων  να εξασφαλίσουν μεγαλύτερες παραγωγές και να εγγυηθούν  έτσι μεγαλύτερα αγροτικά εισοδήματα- κι αυτό πραγματικά  το επιδιώκουν ;   (ή το προσωπείο της φιλοαγροτικής πολιτικής)


-Οι υπέρμαχοι της Γ.Μ. υπολογίζουν ότι η αύξηση στην παγκόσμια συγκομιδή θα προσεγγίσει το 15%, αλλά πρόσφατη έρευνα της Ε.Ε. αποδεικνύει ότι οι συμβατικές καλλιέργειες είναι κατά 11% αποδοτικότερες από τις αντίστοιχες γενετικά τροποποιημένες (από στοιχεία της Greenpeace(4, 6.2)).
Όμως, στην πραγματικότητα οι πολυεθνικές των μεταλλαγμένων επιδιώκουν τον πλήρη αφανισμό των ντόπιων ποικιλιών και την πλήρη οικονομική εξάρτηση του αγρότη, με ταυτόχρονη  πολιτική εξάρτηση των χωρών στις οποίες προορίζονται οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι. Δεν είναι τυχαίο ότι από τις πολυεθνικές εταιρείες βιοτεχνολογίας επιχειρείται η γενετική τροποποίηση κυρίαρχων καλλιεργειών για κάθε χώρα (π.χ. ρύζι σε Κίνα και Ινδία, καλαμπόκι σε Μεξικό κ.λ.π.).

- Η ραγδαία αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων που μπορεί να προκαλέσει η προώθηση νέων γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών σε βάρος άλλων παραδοσιακών σε συγκεκριμένες περιοχές του πλανήτη, διαφαίνεται  από  το παρακάτω παράδειγμα :
Η μεταλλαγμένη ελαιοκράμβη αντικαθιστά το λάδι της καρύδας και του φοίνικα. Το μουσουλμανικό κράτος των Φιλιππίνων  είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σε λάδι καρύδας παγκοσμίως κατέχοντας το 7% των εξαγωγών. Για το σκοπό αυτό στις Φιλιππίνες  απασχολείται το 30% του πληθυσμού της (δηλ. 21 εκατομμύρια άνθρωποι)(3.2). Εάν μία  οποιαδήποτε εταιρία βιοτεχνολογίας  προβεί στην υποκατάσταση της παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων του τρίτου κόσμου, αναλογίζεται κανείς τις πιθανές συνέπειες όπως ανεργία, διατάραξη του κοινωνικού ιστού π.χ. στις Φιλιππίνες, βίαιες αντιδράσεις του μουσουλμανικού στοιχείου σε ολόκληρο τον κόσμο- ιδιαίτερα μάλιστα στην παρούσα τεταμένη περίοδο;   

- Το καθεστώς υποτέλειας των αγροτών απέναντι στις πολυεθνικές αποδεικνύεται μέσω των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας που αυτές θα επιβάλλουν. Πραγματικά οι μεταλλαγμένοι σπόροι είναι διαθέσιμοι μόνο ανά έτος και αφού προηγηθεί η καταβολή των σχετικών δικαιωμάτων στις πολυεθνικές. Έτσι οι αγρότες ούτε θα μπορούν να κρατήσουν σπόρους για τις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους, αλλά ούτε και θα μπορούν να αλλάξουν  μεταξύ τους σπόρους, αφού κινδυνεύουν να κατηγορηθούν για παραβίαση των κανόνων ευρεσιτεχνίας (το 1998 η Monsanto δε δίστασε να καταθέσει αγωγή για διαφυγόντα κέρδη κατά Αμερικάνου αγρότη, επειδή είχε αποθηκεύσει σπόρους για την επόμενη σοδειά!!). Για να μπορέσουν μάλιστα οι εταιρείες να ελέγξουν την κατοχύρωση της ευρεσιτεχνίας τους, έχουν αναπτύξει επιπλέον τους λεγόμενους « σπόρους εξολοθρευτές» που εμποδίζουν την ανάπτυξη φυτών και προστατεύουν έτσι τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας(8.1).

    Με άλλα λόγια, 6 πολυεθνικές (που δημιουργήθηκαν με την εξαγορά μικρότερων επιχειρήσεων)  έχουν τη δυνατότητα, κάτω από τις ευλογίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Π.Ο.Ε.), αργά και σταθερά να ελέγξουν την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων. Γι αυτόν τον λόγο, με στρατηγικό στόχο τον πλήρη αφανισμό των ντόπιων ποικιλιών, αρχικά δε θα διστάσουν ακόμη και να «χαρίζουν» τους σπόρους τους…

[Ορφέας]

    3. Είναι  η Γ.Μ. η μόνη λύση για τη Γεωργία όπως την  υπόσχονται και την προωθούν οι εταιρείες; (ή το προσωπείο της μοναδικότητας)

    Σίγουρα όχι. Υπάρχουν λύσεις και το σημαντικότερο είναι αειφορικές και βιώσιμες. Είναι όμως λύσεις που δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολυεθνικών ούτε και των πολιτικών κυβερνήσεων που είναι δέσμιές τους. Εξετάζοντας μόνο το κυρίαρχο, όπως φαίνεται για τους αγρότες πρόβλημα της παραγωγής θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν έρευνες, από στοιχεία της Greenpeace, που δείχνουν ότι μικρές αγροτικές επιχειρήσεις με πολλά είδη καλλιέργειας μπορεί να είναι 5-10 φορές παραγωγικότερες από μία μεγάλη συμβατική μονοκαλλιέργεια (τουλάχιστο 200 τέτοια παραδείγματα κερδοφόρας γεωργίας στις αναπτυσσόμενες χώρες). Το γεγονός αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία εάν αναλογισθεί κανείς ότι οι συμβατικές καλλιέργειες είναι, όπως προαναφέρθηκε, -ερώτηση 2,αρχή- κατά 11% αποδοτικότερες των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών! 
Bιολογική γεωργία και πείνα:(8.3)
Πολλές συγκριτικές επιστημονικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι οι αποδόσεις από τις οργανικές καλλιέργειες είναι απολύτως συγκρίσιμες με αυτές της συμβατικής γεωργίας (μερικές φορές και ανώτερες), ειδικά μακροπρόθεσμα. Οι οργανικές φάρμες μειονεκτούν σε παραγωγικότητα μόνο όταν βρίσκονται σε φάση «μετάβασης»  (από το ένα σύστημα στο άλλο), κυρίως επειδή η γη επί χρόνια είχε εξασθενίσει από τη συνεχή χρήση χημικών. Σταδιακά όμως αυτό το μειονέκτημα εξαφανίζεται.
Όταν οι ΗΠΑ επέβαλαν το εμπάργκο στην Κούβα, οι αγρότες της χώρας αυτής υποχρεώθηκαν να στραφούν μαζικά στις οργανικές μεθόδους και από τότε έχουν εξασφαλίσει την αυτάρκειά της σε τρόφιμα.
Το 1999 ο FAO, ο Οργανισμός για την Τροφή και τη Γεωργία του ΟΗΕ, πείστηκε για την αξία της οργανικής γεωργίας και ανακοίνωσε ότι πλέον θα στηρίξει με τεχνική βοήθεια τους οργανικούς καλλιεργητές στον Τρίτο Κόσμο, ενώ το Μάρτιο 2001 παραδέχτηκε, για πρώτη φορά , ότι η  οργανική γεωργία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πείνας(8.3) 

[Ορφέας]

    4. Μπορεί, όπως υπόσχονται οι πολυεθνικές, η Γ.Μ να σώσει τον κόσμο από την πείνα; (ή το προσωπείο της ανθρωπιάς)

    Κατ΄αρχάς, σχετικά με το πολυδιαφημισμένο μεταλλαγμένο ρύζι –golden rice- που έχει πρόσθετη βιταμίνη Α, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η δυνατότητά του να μπορεί να συμβάλλει στην εξάλειψη της πείνας και την υγιή ανάπτυξη των παιδιών του τρίτου κόσμου είναι πρακτικά ανύπαρκτη και αποτελεί καθαρό επικοινωνιακό τέχνασμα των πολυεθνικών για να προωθήσουν τα προϊόντα τους στις χώρες του τρίτου κόσμου, έχοντας έτσι την «έξωθεν καλή μαρτυρία». Πραγματικά, για να παίρνει κανείς την αναγκαία ημερήσια  ποσότητα των 5000 iu της βιταμίνης Α, θα πρέπει να καταναλώνει καθημερινά 9 κιλά από το περίφημο αυτό ρύζι της Γ.Μ(3.2).
 Αλλά η πείνα του 3ου κόσμου ενώ είναι πραγματική, παρόλα αυτά έχει προκληθεί τεχνητά στο βωμό του κέρδους οικονομικοπολιτικών σκοπιμοτήτων. Το πρόβλημα της πείνας δεν είναι πρόβλημα παραγωγής αλλά πρόβλημα ανυπαρξίας βούλησης των πλούσιων χωρών για ανακατανομή εισοδήματος και ανισότητας πρόσβασης (κατανομή - μεταφορά και διανομή των παραγόμενων αγαθών), σε συνδυασμό με την επιβολή απ’ αυτές στρεβλών και συνάμα κερδοφόρων καταναλωτικών προτύπων διατροφής.
•   Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ο.Η.Ε., τα ήδη παραγόμενα τρόφιμα χωρίς τη συμβολή της Γ.Μ., υπεραρκούν να θρέψουν 1,5 φορά το σημερινό πληθυσμό της γης (7) Ειδικότερα, τα διαθέσιμα τρόφιμα επιτρέπουν στα 6 δις πληθυσμό του πλανήτη να έχουν τουλάχιστον 2700 θερμίδες την ημέρα. Παρόλα αυτά, κάθε χρόνο πεθαίνουν 30 εκατομμύρια άνθρωποι από την πείνα και 800 εκατομμύρια πάσχουν από χρόνιο υποσιτισμό(13)
•   Τα παραγόμενα αγαθά δεν καταλήγουν εκεί ακριβώς που χρειάζονται ακόμη και όταν δεν μπαίνουν προβλήματα κόστους, μεταφοράς και διανομής. Τρανταχτό παράδειγμα είναι η Αργεντινή που είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο στην παραγωγή μεταλλαγμένων τροφών, ενώ το συνολικό σιτάρι που παράγεται (τροποποιημένο ή μη) φτάνει να καλύψει τις ανάγκες της Κίνας και της Ινδίας μαζί. Κι όμως οι κάτοικοι στην Αργεντινή πεινούν!
•   Οι περισσότερες εκτάσεις γης του τρίτου κόσμου δεν καλλιεργούνται από τον ντόπιο πληθυσμό αλλά δεσμεύονται από μεγάλες πολυεθνικές και προορίζονται κυρίως για ζωική παραγωγή η οποία πάλι δεν καταναλώνεται τοπικά αλλά κεφαλαιοποιείται στις πλούσιες χώρες. Μ’ αυτόν τον τρόπο η δυνάμενη διατροφή των φτωχών γίνεται ζωοτροφή για να ικανοποιήσει τη λαιμαργία και τον καταναλωτισμό των πλουσίων. Δηλαδή  η όποια παραγόμενη τροφή δεν καταναλώνεται εκεί όπου υπάρχει άμεση ανάγκη, αλλά εκεί όπου  υπάρχει μεγαλύτερη αγοραστική αξία(9).

[Ορφέας]

    5. Η Γ.Μ., όπως υπόσχονται οι πολυεθνικές, προστατεύει το Περιβάλλον ;   (ή το οικολογικό προσωπείο)

    Η Βιοτεχνολογία στηριζόμενη στις προπαγανδιστικές της θέσεις, δηλαδή στο ότι οι μέθοδοι της,  ελέγχουν τα ζιζάνια και τις ασθένειες και εξασφαλίζουν την παραγωγή, προχωρεί ακόμη περισσότερο ισχυριζόμενη ότι όχι μόνο είναι φιλική προς το περιβάλλον αλλά επιπλέον ότι και το προστατεύει.
Όμως, η εμπειρία δείχνει ότι σε γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες τα αγροχημικά τελικά αντί να μειώνονται αυξάνονται.
Ο κίνδυνος δεν αφορά μόνο τη χημική ρύπανση. Μέσω των απρόβλεπτων ανέμων, της αναπόφευκτης σταυρογονιμοποίησης και της ανεξέλεγκτης μεταφοράς γύρης από γυρεοσυλλεκτικά έντομα, η γενετική ρύπανση είναι πολύ πιθανή και  όταν αυτή εξακριβωθεί τότε είναι  μη αναστρέψιμη.
Η Οριζόντια μεταφορά γονιδίων σπάει το φράγμα των ειδών.
Τα μεταλλαγμένα γονίδια του βαμβακιού μπορούν κάλλιστα μέσω μικροοργανισμών να βρεθούν στα μαρούλια του διπλανού χωραφιού(3.3) και να επιβιώσουν στο περιβάλλον περισσότερα από δύο χρόνια (3.4). Ο κίνδυνος για  τις άλλες καλλιέργειες είναι ανυπολόγιστος. Ο παραγωγός είτε καλλιεργεί συμβατικά, είτε με τις μεθόδους της Ολοκληρωμένης -πολύ δε περισσότερο με τις μεθόδους της Βιολογικής Γεωργίας έχει τεράστια προβλήματα. Χωρίς να το επιδιώκει, ακόμη κι αν είναι αντίθετος με τα μεταλλαγμένα μπορεί έτσι να  παράγει επιμολυσμένα προϊόντα. Η μεταφορά γονιδίων από και προς την άγρια βλάστηση έχει διαπιστωθεί επανειλημμένως. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τον όρο «γενετική διάβρωση» για να περιγράψουν το φαινόμενο.

    Το σίγουρο είναι ότι από τη στιγμή που διαπιστώνεται είναι πλέον αργά.(4.2)

Α)  Υπερ-ζιζάνια
Σε δοκιμές στη Δανία και στη Σκοτία καλλιεργήθηκε γενετικά τροποποιημένη ελαιοκράμβη, ανθεκτική σε κάποιο φυτοφάρμακο, αλλά διαπιστώθηκε ότι αυτή διασταυρώθηκε ανεξέλεγκτα με συγγενή ζιζάνια, παράγοντας σε μια μόνο καλλιεργητική περίοδο τα λεγόμενα σουπερζιζάνια με αποτέλεσμα η εξολόθρευσή τους να απαιτήσει πολλαπλάσια ποσότητα ζιζανιοκτόνων. (Τα ίδια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και σε γενετικά τροποποιημένες πατάτες.)(5)

Β)  Υπερ-έντομα
Τα Bt φυτά περιέχουν επικίνδυνες τοξίνες οι οποίες στη μορφή αυτή μπορούν να αναπτύξουν υπερμικρόβια  ή ανεξέλεγκτες άλλες μεταλλάξεις. Μια  μελέτη του Ινστιτούτου Αγροτικών Ερευνών της Ναβάρα απέδειξε ότι το γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι Bt 176 δεχόταν τις ίδιες ή και περισσότερες(!) επιθέσεις ρόδινου σκουληκιού από τις μη τροποποιημένες ποικιλίες.        Ειδικότερα στις περιοχές όπου η παρουσία του σκουληκιού ήταν έντονη, η αποτελεσματικότητα του Bt 176 ήταν εμφανής τον πρώτο μόνο χρόνο, αλλά τα επόμενα το έντομο απέκτησε εξαιρετική  αντίσταση. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα αντί να μειώνεται η χρήση των εντομοκτόνων (όπως   υπόσχονταν οι εταιρείες Βιοτεχνολογίας), τελικά να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε τρία χρόνια επαφής με μεταλλαγμένα -Bt φυτά,  το έντομο Heliothis vireskens κατάφερε να αυξήσει κατά 10.000 φορές την ανθεκτικότητά του απέναντι στην τοξίνη του Bacillus Thurigiensis  , πράγμα που δεν είχε συμβεί σε 38 χρόνια χρήσης του φυσικού μικροοργανισμού από τους βιοκαλλιεργητές(3.7).

Γ)  Μείωση της Βιοποικιλότητας
Πρόσφατη έρευνα (Μάρτιος 2003) της Ευρωπαϊκής Διεύθυνσης για το Περιβάλλον, τονίζει τον κίνδυνο να οδηγηθούν πολλά άγρια είδη σε εξαφάνιση(6.2).
•   Το 1999 μια έρευνα στις Η.Π.Α. έδειξε ότι οι προνύμφες  της πεταλούδας Danaus plexippus (πεταλούδα Μονάρχης) παρουσιάζουν αυξημένη θνησιμότητα λόγω της διατροφής τους με  γύρη από γενετικά μεταλλαγμένο καλαμπόκι(4.4β).
•    Στην Ταϊλάνδη παρατηρήθηκε ότι αποδεκατίστηκε το 30% των μελισσοσμηνών που πέταξαν σε γενετικά τροποποιημένες φυτείες  βαμβακιού Bollgard.(2.1)
 Το ανησυχητικό συμπέρασμα είναι    ότι οι τοξίνες  του βακίλλου της Θουριγγίας από γενετικά μεταλλαγμένα φυτά μπορούν να εξοντώσουν και μη επιβλαβή είδη και να μεταφερθούν σε υψηλότερα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας αποδεκατίζοντας σκαθάρια, πεταλούδες, πασχαλίτσες(3.8 ), μέλισσες, γεγονός που ποτέ δεν είχε παρατηρηθεί, όπως προαναφέρθηκε,  με τις τοξίνες αυτού του βακίλλου στη φυσική του μορφή (4.4)
•    Η παραγωγή για εμπορική εκμετάλλευση γενετικά τροποποιημένων ψαριών σε ιχθυοτροφεία έχει ήδη δρομολογηθεί με επίκεντρο τον προσοδοφόρο σολομό. (μεγαλώνει 6 φορές γρηγορότερα χάρη στο γονίδιο αυξητικής ορμόνης). Όμως ο αφανισμός άγριων ποικιλιών ψαριών και η γενετική υπερίσχυση του καλλιεργούμενου είδους είναι θέμα χρόνου, από τη στιγμή που η διαφυγή καλλιεργούμενων ψαριών από τους κλωβούς είναι αναπόφευκτη. Ερευνητές του Παν/μιου  Purdue των ΗΠΑ  ανακάλυψαν ότι ακόμα κι ένας μικρός αριθμός γενετικά μεταλλαγμένων ψαριών που έχουν την ιδιότητα της γρήγορης ανάπτυξης μπορεί να εξαφανίσει ένα μεγάλο πληθυσμό άγριων ψαριών ( 60 γενετικά τροποποιημένα ψάρια μπορούν να αφανίσουν ένα φυσικό πληθυσμό 60.000 ψαριών μέσα σε 20-30 χρόνια).

[Ορφέας]

    6.  Είναι  τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα  ασφαλή όπως υποστηρίζουν οι εταιρείες παρασκευής τους;

    « Η Γ.Μ. είναι μια τεχνολογία εργαστηρίου. Μπορεί να μας πει πως συμπεριφέρεται ένα γονίδιο στο δοκιμαστικό σωλήνα. Δεν μπορεί να μας πει όμως πως συμπεριφέρεται μέσα στον οργανισμό από τον οποίο προήλθε και πως θα συμπεριφερθεί στον οργανισμό όπου θα εισαχθεί. Γι’ αυτό είναι μια εξαιρετικά ατελής και συνεπώς επισφαλής διαδικασία.
 Η τυχαία ενσωμάτωση του ξένου γενετικού υλικού στο γένωμα του κυττάρου του ξενιστή (position effect), διακόπτει τη φυσική γενετική αρχιτεκτονική και συνήθως τη διαταράσσει, με απρόβλεπτες συνέπειες στον ξενιστή. Έτσι  παράγοντας ένα γ.τ. φυτό με συγκεκριμένους χαρακτήρες, είναι πολύ πιθανό να έχουν παραχθεί στο φυτό και άλλες ουσίες που δεν ήταν στο πρόγραμμα να παραχθούν, οι οποίες ουσίες να είναι τοξικές, είτε αλλεργιογόνες, είτε να προκαλέσουν κάποιο πρόβλημα υγείας στον καταναλωτή, ύστερα από λήψη τέτοιας τροφής και μάλιστα το αποτέλεσμα να μην είναι άμεσο αλλά να φανεί έπειτα από αρκετό διάστημα έως και χρόνια. Σε ανάλογη εργασία ερευνητών έχουν αναφερθεί βλάβες στο αναπαραγωγικό σύστημα πειραματόζωων ύστερα από τρεις γενιές.(5.4)»

Βρετανική έρευνα του Παν/μίου Newcastle υποδεικνύει ότι τα γονίδια ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά που εισήχθησαν στο γονιδίωμα σόγιας είναι σε μικρό ποσοστό δυνατό να μεταφερθούν στο γενετικό υλικό των βακτηρίων που συμβιώνουν στο έντερο του ανθρώπου(15 )



ANΑΦΟΡΕΣ
1.   ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ  Είναι ασφαλείς ;  Εσείς θα αποφασίσετε            (ΒΑΣΔΕΚΗΣ) Laurra Ticciati & Robin Ticciati
    1.  κεφ.1: Γ.Μ. – Ελπίδες και Κίνδυνοι, σελ.22
    2.  Goldburg, R.J. Enviromental concerns with herbicidetolerant plants. (Περιβαλλοντικές  ανησυχίες με τα φυτά που αντέχουν στα ζιζανιοκτόνα). Weed Technology   (1996):6:647-652
    3.  Chevre, A-M. et al. Nature (1997) :389:9 24
    4.  Τhe Manchester Guardian, Λονδίνο, Αγγλία, 15 Δεκεμβρίου 1997
    5.  The Manchester Guardian, Λονδίνο, Αγγλία, 21 Δεκεμβρίου 1997 
2. ΝΕΑ ΣΕΛΗΝΗ
    1.  τεύχος 10, σελ. 3
    2. Monsanto: η ιστορία…, τεύχος 12, σελ. 7, 8
3. «Γιατί αρνούμαστε τα μεταλλαγμένα»,   ενημερωτικός φάκελος της Πανθεσσαλικής Κίνησης ενάντια στα Mεταλλαγμένα   (ομάδα εργασίας :
 Γ. Κολέμπας, Γ.Παζάρας, Χ. Τσιντάρη, Μ. Χατζηπαναγιώτου)
    1. σελ.9, (Μειωμένη χρήση ζιζανιοκτόνων) 2. σελ.12,(Εξάλειψη πείνας-Οικονομικές επιπτώσεις)  3. σελ.20, (Horizontal transfer – an introduction, http://www.psrast.org/hrtrintr.htm και  “In search of Horizontal Gene Transfer”, Environmental Impacts, International Systems for Biotechnology, February 2000) 4. σελ.20, (Monitoring field releases of genetically modified sugar beets for persistence of   transgenic plant DNA and horizontal gene transfer, Enviromental Impacts, Frank Gebhard   and Kornelia Smalla, FEMS Microbiology Ecology, vol.28, Is. 3, 261-272, March 1 ΄99) 5. σελ.7, (Glyphosate Factsheet-part1 of 2-Caroline Cox/ Journal of Pesticide Reform v.108,  n.3, Fall 98 rev. Oct. 00) 6. σελ.7, (Γενετικά Τροποποιημένες καλλιέργειες στην περιοχή Μεσσοράχης Λάρισας)  1998.Γιατί τις αρνούμαστε, από άρθρο του περιοδικού Νέα Σελήνη) 7. σελ.9, (Μειωμένη χρήση εντομοκτόνων)  8. σελ.10, «Ladybug, quickly fly away home ! , EcoNet Oct.30, 1997 from “Ladybugs in Scotland may show effects of Engin. Crops”by Claire Gilbert, Ph.D. cop. 1997       
4. GREEN PEACE
    1. Γενετική Μηχανική-Μύθοι και Πραγματικότητα, «Μύθος 8: Τα μεταλλαγμένα φυτά θα  μειώσουν τη χρήση φυτοφαρμάκων», ενημερωτικό υλικό , Ζάππειο 2000   
    2. Γενετική Χιροσίμα-Οι κίνδυνοι από την ανεξέλεγκτη χρήση της γενετικής τεχνολογίας,
 «Η χρήση της Γ.Μ. στα τρόφιμα, προσφέρει λύσεις ή δημιουργεί νέα προβλήματα;»,      Ζάππειο 2000                                                                                                                                                   

        Saul Flores and G. Stotzky (1999). Transgenic plants: Insecticidal toxin in root exudates  From Bt corn, Nature 402, 480
    4. Γ.Μ.- Το Περιβαλλοντικό κόστος (Φάκελος Μεταλλαγμένα, 2001)
        α) Hilbeck, Baumgartner, Fried & Bigler(1998).Effects of transgenic B.t. corn-fed prey on mortality and development time of immature Chrysoperta carnea .Enviromental Entomology, vol. 27, No. 2,  pp. 480-487 
        β) Losey J.E. (1999) Transgenic pollen harms monarch larvae. Nature, vol. 399, 20 May 1999: 314                                                                                                                                                                                                                                                                                                         
5. ΚΟΥΡΕΤΑΣ ΔΗΜ.                                                                     
    1. «Πως χαρακτηρίζονται τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα», Νέα Σελήνη, τεύχος 28
    2. «Η γλώσσα που γίνεται από ψάρι..πατάτα!», Ιατρικά της Ελευθεροτυπίας, τ.13, 04/06/02
    3. Μεταλλαγμένα προϊόντα , έκδοση ΕΠΚΑΣ, Σέρρες 2004
    4. «Γενετικά Τροποποιημένα Προϊόντα: Η σημασία της επιστημονικής βεβαιότητας / αβεβαιότητας στην εποχή μας»,  Δεκ ΄03 – Φεβ.΄04 από εισηγήσεις σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας
6. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – «Ειδική έκδοση»- 15-2-2002: «Μεταλλαγμένα και Διατροφή»
    1. «Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για τα μεταλλαγμένα», Τ. Καραϊσκάκη
    2. «4 επιχειρήματα υπέρ και 4 κατά των μεταλλαγμένων», Τ. Καραϊσκάκη
    3. «Οι καταναλωτές πειραματόζωα των μεταλλαγμένων»,  Μ. Ντάνου
    4. «Μεταλλαγμένα και Περιβάλλον», Τ. Γεωργιοπούλου
    5. «Μεταλλαγμένα και Πολιτική», Μ. Ντάνου
 7. ΑΛΑΧΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜ. : « Όποιος δεν ξέρει τους κανόνες της Φύσης, θα χάσει σίγουρα»,
    12/05/02 συνέντευξη στην Τ. Καραϊσκάκη στην ειδική έκδοση της εφημ. Καθημερινής με  θέμα «Μεταλλαγμένα και Διατροφή»
8. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, αφιέρωμα, τεύχος 126, 04/09/01: Γεωργία, τι συμβαίνει, τι προτείνεται – Ο αργός θάνατος των αγροτών
    1. «Που οδηγούν τα τρόφιμα Φρανκεστάιν-Πως οι αγρότες μετατρέπονται σε υποτελείς των πολυεθνικών»  Μ. Λίτση
    2.  «Τις πταίει για την πείνα;- τροφή και γη υπάρχει για όλους» Μ. Λίτση
    3. «Με την οργανική –βιολογική γεωργία θα πεινάσουμε: ένας μύθος» Π. Δρακόπουλου
 9. περιοδικό ΒΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ αρ. φύλλου 22, Οκτ.-Δεκ. 1990, «Διατροφή και πολιτική» (nach FAO/Agrarstatistiken & /Iteierli    μετ. Φ. Φουντής)
10.   40 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ, 26-28/01/01, Καλαμπάκα
      α) «Περιβάλλον-Διατροφή και Υγεία», εισ. Τ.Σπυρίδη
      β) «Για ποια Περιβαλλοντική αντίληψη και πρακτική», εισ. Τ.Σπυρίδη
11. περιοδικό ΟΙΚΟ, τεύχος 5 Φεβρ. 2003
 «Μεταλλαγμένος Σολομός. Στο πιάτο μας με άδεια φαρμάκου», Τ. Καραϊσκάκη.
12. ΤΟ ΒΗΜΑ, 03/08/03, ΄Το Θέμα´  :Τα μεταλλαγμένα εισβάλουν στην Ελλάδα
13. από κείμενο που διενεμήθη από την «Αριστερή Πρωτοβουλία Γεωτεχνικών», κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων της πρώτης πανελλαδικής συνάντησης φορέων και πολιτών ενάντια στα μεταλλαγμένα, που έγινε την 01/02/04 στη Θεσσαλονίκη, στην Agrotica.
14.  «Γενετική Τροποποίηση Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτών. Παρόν και προοπτικές Συμβατικών και διαγονιδιακών ποικιλιών», Χ. Γούλα, καθηγητή, εισήγηση σε ημερίδα της 14-15/07/03, του Υπ. Γεωργίας και του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
15.   «Γενετικώς Τροποποιημένα Τρόφιμα», Ν. Λαζαράκη, Βιολόγου,  Περισκόπιο της Επιστήμης, τ. 279, Ιαν. 2004
16.   Ενημερωτικό Δελτίο της Συντονιστικής Επιτροπής Μαγνησίας, ενάντια στα μεταλλαγμένα, Δεκ.2003
17.   Ενημερωτικό Φυλλάδιο-Πρόσκληση για την επιστημονική ημερίδα της 11/01/04 στην Καρδίτσα, από τη Συντονιστική Επιτροπή Καρδίτσας ενάντια στα μεταλλαγμένα
18.   Γ. Λεπενιώτη,
        1.  «Διακήρυξη Αρχών Σκοπών και Στόχων του Πανθεσσαλικού  Δικτύου», εισήγηση στο Πανθεσ. Δίκτυο, Φεβρ.2004
και Διακήρυξη Αρχών Σκοπών και Μέσων της Πανελλαδικής Κίνησης κατά των Γ.Τ.Ο.  (1η  Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, Καρδίτσα 17/04/04)
            2. « Δικαιοπολιτικός και όχι Νομικός ο δρόμος του αγώνα κατά των μεταλλαγμένων – τα νομικά όπλα της κίνησης βρίσκονται έξω και όχι μέσα στην οδηγία για τους Γ.Τ.Ο.»,   Ο Φυσικός Κόσμος ενάντια στα μεταλλαγμένα, δελτίο της Πανελλαδικής Κίν. κατά των Γ.Τ.Ο. , φύλλο 1ο,  Μάιος 04 
19.   «Γενετικά τροποποιημένα Τρόφιμα: Πρόκληση ή απειλή για την Ελληνική Γεωργία;», Χ. Λαζαρίδη, εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα της 17/12/03 ενάντια στα μεταλλαγμένα
20.   «Η πολιτική κουζίνα της τροφής και η πολιτική οικονομία των μεταλλαγμένων», Γ.Σταμπουλής, εισηγήσεις σε επιστημονικές ημερίδες σε Βόλο και Καρδίτσα, 10-11/01/04
21.   «Οι επιπτώσεις των γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών», Τ. Κουράκη, εισηγήσεις σε επιστημονικές ημερίδες σε Λάρισα και Τρίκαλα, 17-18/12/03
22.   «Η Βιοηθική πολιορκεί τη Βιοεξουσία», Γ. Μπάλια, περ. ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ, τ.26
23.   «Από το αίμα στο γονίδιο…, γιατί σωπαίνουν οι επιστήμονες εμπρός στον γενετικό τεχνοφασισμό», Δ. Τσώλη (φυσικού)  και Γ. Λεπενιώτη (ΜSC Κοινωνιολόγου-Νομικού), μελών του Δικτύου επιστημόνων για τη Βιοτεχνολογία, περ. ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ, τ.26.
     24.   «Μηχανιστική αντίληψη-Γενετική Βαρβαρότητα-Μεταλλαγμένες υποσχέσεις και…Νέμεση ;», περιοδ. Βαλσαμοψιχάλες, τ.1ο, Σεπ.2001, Καρδίτσα

«Ο φυσικός κόσμος ενάντια στα μεταλλαγμένα», Φύλο 2ο,  Σεπτέμβρης 2004.


   

[Ορφέας]

    Γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα: ''Παιχνίδι με την πείνα''

(πηγή: anthropos.gr)

     Η επισιτιστική βοήθεια αμφισβητείται πλέον σε τέσσερις ηπείρους εξαιτίας των αμερικανικών δωρεών με γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα, αναφέρεται σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα η οργάνωση "Φίλοι της Γης" στις 23 Μαΐου.

    Το Κογκρέσο των ΗΠΑ υιοθέτησε νομοθεσία που συνδέει τη βοήθεια για το AIDS με την αποδοχή των Γενετικά Μεταλλαγμένων Οργανισμών (ΓΜΟ), τονίζεται στην έκθεση. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ προσέβαλαν ενώπιον του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) το ευρωπαϊκό μορατόριουμ για τους ΓΜΟ.

    Σε επιστολή τους καθώς και στη σχετική έκθεση οι "Φίλοι της Γης" απαιτούν από τις ΗΠΑ να σταματήσουν να χρησιμοποιούν την πείνα ως πολιτικό και εμπορικό εργαλείο προς όφελος των μεγάλων αγροτικών επιχειρήσεων.

    "Οι ΗΠΑ πρέπει να σταματήσουν να παίζουν με την πείνα. Αφού προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το πρόγραμμα της USAID για την αντιμετώπιση του λιμού για να ξεφορτωθούν στη νότια αφρικανική ήπειρο ανεπιθύμητο μεταλλαγμένο καλαμπόκι, τώρα καταφεύγουν σε ακόμη πιο απαράδεκτες μεθόδους. Τα αφρικανικά έθνη θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν τι θα τρώνε οι λαοί τους. Είναι ανήθικο για τις ΗΠΑ να εκμεταλλεύονται το λιμό και την κρίση του AIDS με αυτόν τον τρόπο", τόνισε ο Νίμο Μπάσεϊ, διευθυντής της οργάνωσης "Δράση για τα Περιβαλλοντικά Δικαιώματα / Φίλοι της Γης - Νιγηρία".

    Οι διενέξεις για τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα ξεκίνησαν το 2000 και εντάθηκαν το 2002, όταν κατά τη διάρκεια επισιτιστικής κρίσης πολλές χώρες της νότιας αφρικανικής ηπείρου αρνήθηκαν να δεχθούν βοήθεια με μεταλλαγμένα τρόφιμα. Οι αφρικανικές χώρες βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια κατάσταση στην οποία ή θα δέχονταν τους ΓΜΟ ή πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν. Πολλές χώρες, όπως η Μοζαμβίκη και η Ζιμπάμπουε, αρνήθηκαν το γενετικά μεταλλαγμένο σιτάρι λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών, το δέχθηκαν, όμως, αλεσμένο.

     Μόνο η Ζάμπια αποφάσισε να απορρίψει το γενετικά μεταλλαγμένο σιτάρι τόσο με τη μορφή σπόρων όσο και με τη μορφή αλευριού, επικαλούμενη ανησυχίες για την υγεία. Πολλές αναφορές από τη Ζάμπια δείχνουν ότι έως τώρα η χώρα καταφέρνει να αντιμετωπίσει την επισιτιστική κρίση χωρίς τη μεταλλαγμένη επισιτιστική βοήθεια.

    Η πρόσφατα κατατεθείσα αίτηση των ΗΠΑ κατά της Ε.Ε. ενώπιον του ΠΟΕ υπογραμμίζει μια νέα διένεξη. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι το ευρωπαϊκό μορατόριουμ στους γενετικά μεταλλαγμένους οργανισμούς είναι η αιτία που οι Αφρικανοί απέρριψαν ως επισιτιστική βοήθεια τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα, ισχυρισμό που απορρίπτει η Ε.Ε.

    Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι ένας νόμος σχετικά με τις δαπάνες για το AIDS, ο οποίος εγκρίθηκε από την αμερικανική Γερουσία στις 15 Μαΐου και προηγουμένως είχε περάσει από το Κογκρέσο, περιλαμβάνει μια τροποποίηση σχετικά με τους ΓΜΟ, η οποία συνδέει τη βοήθεια για το AIDS με την αποδοχή των ΓΜΟ.

    Η έκθεση των "Φίλων της Γης" που φέρει τον τίτλο "Παίζοντας με την Πείνα" παρουσιάζει μια σύνοψη περιπτώσεων που σχετίζονται με την αποστολή ΓΜΟ ως επισιτιστικής βοήθειας σε τέσσερις ηπείρους από το 2000 έως σήμερα.

    Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η διένεξη για τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της επισιτιστικής κρίσης στη νότια αφρικανική ήπειρο θα μπορούσε να είχε προληφθεί από το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού (WFP) των Η.Ε. καθώς και από την Υπηρεσία των ΗΠΑ για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID). Και οι δύο υπηρεσίες γνώριζαν από το 2000 τα προβλήματα και τις αμφιβολίες σχετικά με την επισιτιστική βοήθεια και τους ΓΜΟ και θα έπρεπε να είχαν φροντίσει να προσφέρουν μια γνήσια εναλλακτική λύση στις χώρες που είχαν ανάγκη βοήθειας. Με επιστολή της η οργάνωση κάλεσε και τις δύο υπηρεσίες να φροντίσουν να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο στο μέλλον.

[Ορφέας]

    Το κόστος του "μεγάλου πειράματος"

    Το 1998 ήταν ασφαλώς η χρονιά του άλματος για τις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) στον τομέα της γεωργίας. Παρά τις αντιδράσεις των περιβαλλοντιστών και παρά τις επιφυλάξεις ορισμένων κυβερνήσεων, σιγά-σιγά η γενετική μηχανική αρχίζει να εκτοπίζει τους σκεπτικιστές. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο παρόμοιο με εκείνο που είχε παρατηρηθεί τη δεκαετία του '60, όταν εκείνοι που δυσπιστούσαν στη θεοποίηση της πυρηνικής ενέργειας υποχρεώνονταν να σωπάσουν μπροστά στον ενθουσιασμό και την ισχύ εκείνων που επένδυσαν στον νέο τομέα.

    Ο πρώτος ρόλος σ' αυτή την εκστρατεία επιβολής των ΓΤΟ ανήκει ασφαλώς στην αμερικανική Monsanto, η οποία εύστοχα χαρακτηρίστηκε ως η "Microsoft" της βιοτεχνολογίας στη γεωργία (The New York Times Magazine, 28/10/98). Μετά την καθιέρωσή της στις ΗΠΑ, με μια καταιγιστική διαφημιστική καμπάνια, κόστους 1,6 εκατ. δολαρίων, η εταιρεία επιχείρησε το 1998 να κάμψει όλες τις αντιδράσεις στην Ευρώπη, και να πείσει ότι η γενετική μηχανική -και κατ' επέκταση οι εφαρμογές της στη γεωργία- είναι η λύση στα προβλήματα υποσιτισμού της ανθρωπότητας.

    Ποια είναι όμως αυτή η Monsanto; Πρόκειται για την τρίτη σε μέγεθος χημική βιομηχανία των ΗΠΑ. Το 1995 δήλωσε καθαρά έσοδα 739 εκατ. δολάρια και απ' αυτά το 46% ανήκει στον αγροτικό τομέα. Από τα τέλη της δεκαετίας του '70, η εταιρεία έχει δαπανήσει σχεδόν δύο δις δολάρια στην έρευνα και την ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής. Η ίδια προβλέπει ότι οι πωλήσεις της σε γενετικά μεταλλαγμένα προϊόντα θα φθάσει τα 6,6 δις δολάρια το 2005.
Ομως η Monsanto έρχεται από πολύ μακριά. Ισως αυτή η μεγάλη της ιστορία δίνει και κάποια εξήγηση για τον επιθετικό χαρακτήρα της σημερινής της καμπάνιας.

    Το 1901 ιδρύθηκε από έναν αυτοδίδακτο χημικό, ο οποίος μετέφερε στις ΗΠΑ τη γερμανική τεχνολογία παραγωγής ενός τεχνητού γλυκαντικού, της ζαχαρίνης.
Τη δεκαετία του '20 η Monsanto αναδεικνύεται σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες χημικών και φαρμάκων της χώρας.

    Το 1935 η Monsanto αγοράζει την Swann Chemical Company, η οποία είχε αναπτύξει την τεχνολογία των πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCB). Πρόκειται για μια ιδιαιτέρως τοξική χημική ένωση, η οποία θεωρείται σήμερα υπεύθυνη για γενετικές ανωμαλίες, για πνευματικές διαταραχές σε βρέφη, για καρκινογένεση και εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι τοξικές παρενέργειες των PCB ήταν γνωστές από τη δεκαετία του '30, όμως η παραγωγή τους απαγορεύτηκε στις ΗΠΑ μόλις το 1976.

    Το 1947 ένα γαλλικό φορτηγό πλοίο που φόρτωνε λιπάσματα έξω από τις εγκαταστάσεις της Monsanto στο Γκάλβεστον του Τέξας εξερράγη. Τουλάχιστον 500 νεκροί μετρήθηκαν σ' αυτό που θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα δυστυχήματα στην ιστορία της χημικής βιομηχανίας.

    Στα τέλη της δεκαετίας του '40 αρχίζει από την Monsanto η παραγωγή του ζιζανιοκτόνου 2,4,5-Τ. Οπως αποκαλύπτεται μετά από δέκα χρόνια, το υλικό αυτό κατά την έκλυσή του παράγει τη γνωστή δηλητηριώδη διοξίνη.
Από το 1962 ως το 1971 ο στρατός των ΗΠΑ έκανε χρήση του "ζιζανιοκτόνου" Agent Orange στο Βιετνάμ, με στόχο να αποψιλώσουν τη βλάστηση της ζούγκλας που προστάτευε τους Βιετκόνγκ και να καταστρέψουν τη σοδειά τους. Την παραγωγή του ανέλαβαν οι μεγαλύτερες χημικές βιομηχανίες της χώρας, ανάμεσά τους ασφαλώς και η Monsanto.

    Φυσικά δεν επρόκειτο για απλό ζιζανιοκτόνο, αλλά για ένα ισχυρότατο τοξικό που προκάλεσε άγνωστο αριθμό θυμάτων, όχι μόνο μεταξύ των "εχθρών', αλλά και στον αμερικάνικο στρατό. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου της "μεταπολεμικής" περιόδου. Μετά από μακρόχρονο δικαστικό αγώνα, τα δικαστήρια των ΗΠΑ επιδίκασαν το 1984 το ποσό των 180 εκατ. δολαρίων σε 250.000 δικαιούχους και τις οικογένειές τους. Από το ποσό αυτό, το 45% υποχρεώθηκε να πληρώσει η Monsanto, διότι η δική της παραγωγή είχε πολύ υψηλότερες τιμές συγκέντρωσης διοξίνης, από την παραγωγή όλων των άλλων εταιρειών.

    Το πρώτο σημαντικό βήμα της Monsanto προς τη βιοτεχνολογία είναι η παραγωγή της αυξητικής ορμόνης για βοοειδή (BGH και BST). Η ορμόνη υποτίθεται ότι σχεδιάστηκε για να αυξάνει το γάλα των αγελάδων, όμως στις ΗΠΑ υπήρχε ήδη πλεόνασμα γάλακτος. Επιστημονικές έρευνες μετά τη χρήση της ορμόνης διαπίστωσαν ότι προκαλείται μαστίτιδα στα ζώα. Μόλις πριν από λίγους μήνες δημοσιεύθηκαν και μελέτες που ενοχοποιούν το γάλα με BGH στην πρόκληση του καρκίνου του προστάτη και του στήθους. Για να πάρει την τελική άδεια του αρμόδιου φορέα, του FDA, το 1994, η εταιρεία φρόντισε να αξιοποιήσει ορισμένα στελέχη του δημόσιου αυτού ελεγκτικού μηχανισμού, τα οποία, κατά σύμπτωση, διατέλεσαν και δικοί της υπάλληλοι.

    Το σημαντικότερο μέχρι σήμερα προϊόν της εταιρείας είναι το Roundup, το παρασιτοκτόνο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις σ' όλο τον κόσμο. Πρόκειται για το τελευταίο μιας σειράς φυτοφαρμάκων της εταιρείας (ανάμεσά τους και το γνωστό παραθείο, το δηλητήριο που επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα του ανθρώπου). Το 1997, μετά από 5 χρόνια αγωγές, η Monsanto υποχρεώθηκε να αποσύρει τις διαφημίσεις της που υποστήριζαν ότι το παρασιτοκτόνο Roundup είναι "βιοδιασπώμενο" και "φιλικό προς το περιβάλλον".

    Το απαραίτητο συμπλήρωμα του παρασιτοκτόνου της εταιρείας είναι οι μεταλλαγμένοι σπόροι σόγιας που έχουν ειδικά κατασκευαστεί για να αντέχουν στο Roundup (Roundup-Ready Soybeans, RRS). Η παραγωγή τους προϋποθέτει τη μεταλλαγή των φυσικών σπόρων με τη μεσολάβηση βακτηρίων και ιών. Το δεύτερο βήμα είναι η ανάμιξη της μεταλλαγμένης σόγιας με τη φυσική και η από κοινού προώθησή τους στην αγορά.

    Η ολοκλήρωση του σχεδίου παίρνει μορφή με την ανάπτυξη της πιο πρόσφατης τεχνολογίας της Monsanto, της λεγόμενης πατέντας "Terminator" (εξολοθρευτή). Αυτή η τεχνική εξασφαλίζει τη "στειρότητα" των σπόρων της σόγιας που εμπορεύεται η εταιρεία. Οι παραγωγοί που αγοράζουν τα προϊόντα της υποχρεώνονται έτσι να καταβάλλουν κάθε χρόνο το τίμημα για την αγορά των σπόρων, εφόσον δεν είναι δυνατόν να κρατήσουν κάποιο μέρος από τους σπόρους που προκύπτουν από τη δική τους παραγωγή. Η πατέντα "Terminator" είναι αποκαλυπτική για τη στρατηγική των αγροβιομηχανικών κολοσσών. Μέσω της γενετικής μηχανικής ιδιοποιούνται τις δυνατότητες αναπαραγωγής και πολλαπλασιασμού των ζώντων οργανισμών, κάτι που μέχρι σήμερα ήταν κοινό κτήμα της ανθρωπότητας.

    Η ιστορία αυτή του αγροβιομηχανικού κολοσσού που κατέχει την πρωτοπορία στις εφαρμογές της γενετικής μηχανικής ίσως είναι χρήσιμη για την πρόβλεψη της συνέχειας. Βρισκόμαστε μπροστά στην εξέλιξη ενός γιγαντιαίου πειράματος, στο οποίο υποχρεωνόμαστε να μετάσχουμε, θέλοντας και μη. Η προοπτική της μονοπώλησης της παγκόσμιας γεωργικής οικονομίας και του απόλυτου ελέγχου του κυκλώματος διατροφής είναι πολύ κοντά μας.

    Σύμφωνα με τις έρευνες της κοινής γνώμης που χρηματοδότησε η ίδια η Monsanto, η πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών διατηρεί τις επιφυλάξεις της και απαιτεί τουλάχιστον να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ γενετικά μεταλλαγμένων και φυσικών προϊόντων. Ομως στις ΗΠΑ η υπόθεση της γενετικής μηχανικής έχει ήδη κερδηθεί από τις εταιρείες. Ο ίδιος ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Αλ Γκορ κάνει δηλώσεις υπέρ του ζιζανιοκτόνου Roundup, και ο πρόεδρος Κλίντον τηλεφωνεί στον βρετανό πρωθυπουργό, για να τον πιέσει να αποδεχθεί την παρουσία της Monsanto στη Βρετανία. Φυσικά τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Η εταιρεία δαπάνησε σοβαρά ποσά υπέρ του Κλίντον κατά την προεκλογική καμπάνια του 1996, με τη μορφή του "soft money", δηλαδή νομίμων δωρεών που δεν εμπίπτουν στην απαγόρευση χρηματοδότησης από ιδιωτικές εταιρείες. Από την πλευρά του, ο ευγνώμων πρόεδρος δεν παράλειψε να αναφερθεί ονομαστικά στην εταιρεία και να την επαινέσει κατά τον ετήσιο λόγο του προς το έθνος.


(Ελευθεροτυπία, 31/1/1999)

[Ορφέας]

    ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ.  ΚΑΤΑΡΑ Ή ΕΥΛΟΓΙΑ;                                            


    Μεταλλαγμένα προϊόντα ευλογία ή κατάρα; Ερώτημα που πλανάται στον ευρωπαϊκό κόσμο ζητώντας απάντηση, ανάμεσα σε φωνές που τα «ευλογούν » ή τα αναθεματίζουν.
Με επιχειρήματα, όπως «θα κάνουμε τα φυτά πιο παραγωγικά »,«θα θρέψουμε τον κόσμο»,άρχισε η παραγωγή των μεταλλαγμένων προϊόντων .

    Μεταλλαγμένοι είμαστε όλοι μας. Ότι τρώμε είναι μεταλλαγμένο. είμαστε μεταλλαγμένοι οι άνθρωποι, διότι δεν είμαστε ίδιοι ακριβώς με τους γονείς, από τους οποίους προήλθαμε.
Μεταλλαγμένα είναι αυτά που τρώμε , διότι γίνεται φυσική μετάλλαξη από τη φύση, η οποία δεν έχει καμία αρνητική επίπτωση στο φυτό και κατ’ επέκταση στον άνθρωπο.
Το αφύσικο συμβαίνει στα γενετικά τροποποιημένα φυτά ή προϊόντα, διότι ο άνθρωπος επιχειρεί να καταργήσει τη δημιουργία, τα φυλετικά όρια, παρεμβαίνει στο DNA του φυτού, διαταράσσοντας τη φυσική του εξέλιξη.


    ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ

    Ας πάρουμε ως παράδειγμα τον άνθρωπο. Εάν προσπαθήσουμε να του βάλουμε στο DNA του γονίδια πιθήκου, χοίρου γαϊδουριού τι θα συμβεί; Το πιθανότερο τερατογένεση. Κι αυτό που θα παραχθεί δε θα γνωρίζουμε τι είναι, τι νέες ασθένειες θα μεταφέρει, αν είμαστε σε θέση να τις αντιμετωπίσουμε και μια τεράστια σειρά ερωτημάτων.
Το ίδιο συμβαίνει στα φυτά. Με τη γενετική τους τροποποίηση δεν γνωρίζουμε τι είναι αυτό που παράγεται, τι επιπτώσεις έχει στον ανθρώπινο οργανισμό, τι ασθένειες παρουσιάζουν οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες, τι νέα ζιζάνια θα δημιουργηθούν, με τι φάρμακα θα τα αντιμετωπίσουμε, τι θα συμβεί στο υπέδαφος και πολλά ακόμη ερωτήματα.

    Ο άνθρωπος προσπαθεί να υπερβεί τους νόμους της φύσης.
Πάντως, οι αποθήκες των εταιρειών που παρήγαγαν μεταλλαγμένα προϊόντα είναι γεμάτες. Συνεπώς, θα φάμε όλοι μας τα μεταλλαγμένα είτε αυτά περιέχουν γονίδια ψαριού, γονίδια ζώων ή και ανθρώπου.
Μπορεί και ήδη να τα τρώμε.

    Ένας άγνωστος στο... πιάτο μας.

    Το θέμα των μεταλλαγμένων-γενετικά τροποποιημένων προϊόντων αναλύει ο καθηγητής του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της Σχολής Τεχνολογικών Επιστημών, Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής, διευθυντής του Εργαστηρίου Γενετικής και Βελτίωσης Φυτών, Χρήστος Γούλας.
    Τι σημαίνει παρεμβαίνω στο γενετικό υλικό του φυτού και δημιουργώ γενετικά τροποποιημένα φυτά- τρόφιμα κατ’ επέκταση;

    « Μεταφέρω στο γενετικό κώδικα του φυτού γονίδια από κάθε μορφή ζωής (γιατί όχι ανθρώπου, ζώων;)και δημιουργώ μια νέα τάξη, της οποίας δεν γνωρίζουμε τις συνέπειες ».
    Είναι ή δεν είναι ασφαλή για τον άνθρωπο τα μεταλλαγμένα προϊόντα;
« Μέχρι σήμερα κανείς δε μπορεί να απαντήσει με σιγουριά "ναι" ή "όχι", διότι η παρέμβαση στο γενετικό κώδικα (DNA) του φυτού είναι κάτι καινούριο, δεν έχουμε στοιχεία από το παρελθόν για τις όποιες επιπτώσεις τους ή επιδράσεις.
|
    Είτε το θέλουμε είτε όχι στο πιάτο μας έχουμε και θα έχουμε μεταλλαγμένα προϊόντα, που σε αυτά έχουν μεταφερθεί γονίδια από κάθε μορφή ζωής».
    Πώς δημιουργούνται τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, καλλιέργειες κ.λ.π.;

    «Παίρνω γενετικό υλικό από το καλαμπόκι για να το βάλω στο σιτάρι. Παίρνω γενετικό υλικό από το σιτάρι και το βάζω στα κρεμμύδια.
Τέτοιου είδους οριζόντιες μεταφορές έχουν γίνει στο παρελθόν στις συμβατικές καλλιέργειες και γίνονται, αλλά με τεχνικές που δεν προκαλούν, δε ξεφεύγουν από το πλαίσιο του ζωικού βασιλείου.

    Στα μεταλλαγμένα η διαφορά είναι ότι μπορώ να πάρω γενετικό υλικό έξω από φυτικό βασίλειο, από οποιοδήποτε επίπεδο ζωής επιθυμώ.
Μπορώ να μεταφέρω γενετικό υλικό στα φυτά από ανθρώπους, από τον άνθρωπο στα φυτά , να μεταφέρω από αλεπούδες, από όπου θέλω.

    Είναι το σπάσιμο των φραγμών που έθεσε η τάξη της δημιουργίας », τονίζει ο κ. Γούλας, προσθέτοντας :
« Η τυχαία εισχώρηση γονιδίων από ένα είδος στο άλλο έχει σοβαρές επιπτώσεις. Κυρίως επιδρά στην παραγωγική διαδικασία του φυτού. Υπάρχει το ενδεχόμενο οι απόγονοί του να μην είναι ανθεκτικοί, υγιείς, καλοί».

    Οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία:
Παρατηρήθηκαν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία από τις μεταλλαγμένες καλλιέργειες, όπως:

·        Δημιουργία νέων τοξινών και αλλεργιογόνων στα τρόφιμα.



·        Έμμεσες βλάβες στον οργανισμό λόγω της πρόσληψης αφύσικης τροφής.



·        Αυξημένα χημικά στις καλλιέργειες για την καταπολέμηση των παρασίτων, που σημαίνει αυξημένα κατάλοιπα στο περιβάλλον και στα τρόφιμα.



·        Δημιουργία ανθεκτικότερων ζιζανίων και παρασίτων, με άμεσο κίνδυνο μεγάλων καταστροφών στη γεωργία.



·        Δημιουργία ή διάδοση νέων ασθενειών.



·                Υποβάθμιση της βιοποικιλότητας.



·        Διαταραχή της περιβαλλοντικής ισορροπίας.



    Δηλητηριώδεις οργανισμοί

    « Ίσως η σημαντικότερη απειλή από τις καλλιέργειες των γενετικά τροποποιημένων να είναι τα γονίδια ιών, που εμφυτεύονται με στόχο την πρόληψη των ιώσεων και η εμφύτευση γονιδίων δηλητηριωδών οργανισμών, όπως η τοξίνη του σκορπιού, ως εντομοκτόνα.
Έχει αποδειχθεί στο εργαστήριο ότι η αναδιάταξη των γονιδίων μπορεί να δημιουργήσει νέους ιούς, εξαιρετικά κακοήθεις, ικανούς να αποδεκατίσουν καλλιέργειες ή να προξενήσουν νοσήματα σε ανθρώπους και ζώα »,αναφέρει η πρόεδρος της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής, Αγνή Βλαβιανού-Αρβανίτη.

    Πειράματα

    Στη Βρετανία, σε πειράματα που διεξήχθησαν σε θερμοκήπια παρατηρήθηκε ότι:
- Ο κύκλος ζωής από τις θηλυκές πασχαλίτσες ελαττώθηκε κατά το ήμισυ όταν αυτές έτρωγαν μελίγκρες που βοσκούσαν σε γενετικά τροποποιημένες πατάτες.
- Γεννούσαν 30% λιγότερα αυγά.
- Ο κύκλος ζωής των μελισσών που συνέλεγαν γύρη από γενετικά μεταλλαγμένα άνθη μειώθηκε κατά το ένα τρίτο, που σημαίνει καταστροφικές συνέπειες στη γονιμοποίηση των φυτών.
- Στις μεταλλαγμένες καλλιέργειες υπήρχαν λιγότερα έντομα και πουλιά, λόγω της πλήρους εξάλειψης των υπόλοιπων φυτών και των σπόρων τους.
- Η μετάλλαξη που έχουν υποστεί οι καλλιέργειες έχει στόχο να τις κάνει ανθεκτικές σε ένα συγκεκριμένο τύπο παρασιτοκτόνου. Έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ισχυρότατα παρασιτοκτόνα και να ψεκαστούν απευθείας στις καλλιέργειες, εξολοθρεύοντας και την υπόλοιπη ζωή στο χωράφι.

    Τροποποιημένα « όπλα μαζικής καταστροφής »

·        Τι αναγράφετε στα μεταλλαγμένα προϊόντα, για την ενημέρωση του καταναλωτή;
- Η Ευρωπαϊκή ένωση θέτει όρο να αναφέρεται στις ετικέτες στο ποσοστό του μεταλλαγμένου συστατικού που περιέχει το προϊόν. Όμως όποιο τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένο συστατικό πάνω από 0,9% θα αναφέρεται, εάν περιέχει κάτω από 0,9% δεν θα αναφέρεται στην ετικέτα.
Προϊόν που έχει μεταλλαγμένο συστατικό σε ποσοστό 0,8%, π.χ., δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλές για τον καταναλωτή.
Επίσης, δεν μπορεί να ελεγχθεί από επιστημονικής πλευράς όταν περιέχει ποσοστό κάτω από 0,9%. Άρα, πως διασφαλίζεται ο καταναλωτής;?



·        Τι γίνετε με τους ελέγχους;
- Έλεγχοι είναι δυνατόν να γίνουν μόνο στο πρωτογενές προϊόν. Δηλαδή, έλεγχος μπορεί να γίνει στο καλαμπόκι, δεν μπορεί όμως να γίνει στο ψωμί που φτιάχνεται από αυτό. Το ίδιο και στα αρτοσκευάσματα.?



·        Ποιος θα μας ενημερώσει για το τι τρώμε στα εστιατόρια;
- Στο εστιατόριο δεν θα γνωρίσει κανείς τι τρώει. Τι να γράψει ο ταβερνιάρης δίπλα στο μενού; ¨σάλτσα μεταλλαγμένη με πάνω από 0,9%¨ ή ότι η σόγια ή το λάδι που έχει βάλει, είναι πάνω από 0,9%; Δεν αναγράφεται στο μενού εάν περιέχουν μεταλλαγμένα συστατικά αυτά που τρώμε. Άρα είμαστε ακάλυπτοι. Το ίδιο ισχύει για όλα τα έτοιμα φαγητά, φάστφουντ κ.λ.π.?



·        Υπάρχουν ενδείξεις για συνέπειες στην υγεία του ανθρώπου;
- Έρευνα δεν έχει γίνει. Προβληματίζει το γεγονός ότι οι εταιρείες δαπανούν τα τρία τέταρτα αυτών των κερδών που διαθέτουν για να πείσουν τους καταναλωτές ότι είναι ακίνδυνα τα μεταλλαγμένα, όμως δεν διαθέτουν καθόλου χρήματα για έρευνα, ώστε να διαπιστωθούν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και οι επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου.
Συγχρόνως, όποια πρόοδο σημειώνουν είναι πατέντα την οποία κατοχυρώνουν, συνεπώς δεν μπορεί να μελετηθεί για να διερευνηθούν οι επιπτώσεις των μεταλλαγμένων.
Εμπορευματοποιούνται τη φύση και θα φθάσουμε σε ένα σημείο να γίνεται εμπόριο της εξέλιξης της φύσης, μεταξύ των μελών πολυεθνικών εταιρειών. Έξι πολυεθνικές εταιρείες τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια θα ελέγχουν το 75% της καθημερινής μας διατροφής: καλαμπόκι, σιτάρι, ρύζι, σόγια και ζαχαρότευτλα, με τα οποία τρέφονται, περίπου, 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Θα βρίσκονται υπό ομηρία δισεκατομμύρια ανθρώπων.?



·        Τι μπορεί να προκαλέσουν τα μεταλλαγμένα προϊόντα στον
άνθρωπο;
- Έχει διαπιστωθεί ότι προκαλούν αλλεργίες, προσβολή στο αμυντικό σύστημα του οργανισμού και σε ορισμένες περιοχές έχουν κατηγορηθεί για καρκινογενέσεις.
Το μεταλλαγμένο φυτό βρίσκεται στο περιβάλλον, πολλαπλασιάζεται με τον άνεμο, με τα πουλιά και μεταφέρεται χιλιόμετρα μακριά ο μεταλλαγμένος σπόρος. Ρυπαίνει, καταστρέφει άλλα είδη χρήσιμα στη χλωρίδα και στη πανίδα. Αποτελεί ένα όπλο μαζικής καταστροφής.
Σημαντικό είναι πως η ευθύνη για τα μεταλλαγμένα προϊόντα μεταφέρθηκε στον καταναλωτή, σύμφωνα με την Ε.Ε.?

    Ποια προϊόντα μπορεί να είναι μεταλλαγμένα

-         Όλα τα αρτοσκευάσματα που περιέχουν καλαμπόκι πιθανόν να είναι μεταλλαγμένα. Όλα τα γλυκά και άλλα παρασκευάσματα.
Τα προϊόντα που δεν περιέχουν ελαιόλαδο: μαγιονέζες, σάλτσες κ.λ.π. Αντί για ελαιόλαδο πολύ άνθρωποι στον κόσμο χρησιμοποιούν φυτικά έλαια. Τα κύριο φυτικό έλαιο σε πρώτη ποσότητα είναι το σογιέλαιο και σε δεύτερη ποσότητα είναι το κρανέλαιο.
Το 55% του σογιέλαιου παράγεται στην Αμερική και είναι μεταλλαγμένο. Επομένως, όπου χρησιμοποιείται, π.χ. σε σάλτσες, έτοιμα φαγητά κ.λ.π., αυτό το λάδι είναι μεταλλαγμένο και τα προϊόντα τους μεταλλαγμένα. ?

-         Το πρόβλημα στη διατροφή μας από τα ζώα που τρώνε μεταλλαγμένες ζωοτροφές ποιο είναι;
- Η Ε.Ε. αναφέρει ότι ζωοτροφές, εφόσον είναι μεταλλαγμένες, πρέπει να επισημάνονται. Εάν είναι κάτω από 0,9% το συστατικό δεν αναφέρεται, αν είναι πάνω από 0,9% το συστατικό δεν αναφέρεται, αν είναι πάνω από 0,9% επισημαίνεται και το γνωρίζει ο καταναλωτής.
Και όλη η σόγια που τρώμε; 500.000 τόνους σόγια εισάγουμε στην Ελλάδα, εκ των οποίων οι 400.000 πάνε γα ζωοτροφές. Ενώ, λοιπόν, επισημαίνονται οι ζωοτροφές, δεν επισημαίνονται τα προϊόντα από τα ζώα που τρέφονται με μεταλλαγμένες τροφές.
Δηλαδή, το γάλα από την αγελάδα, το κρέας από τη αγελάδα, τα αυγά από την κότα που τρώει το καλαμπόκι, τα κοτόπουλα, δεν επισημαίνονται ως μεταλλαγμένα! Ναι μεν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το μεταλλαγμένο συστατικό μεταφέρεται στο προϊόν του ζώου ή στο κρέας του ζώου, εντούτοις δεν μπορείς να ξέρεις τι μπορεί να προκύψει έπειτα από 15 χρόνια.

[Ορφέας]

    Γενετική Μηχανική: Μύθοι και Πραγματικότητα

πηγή: greenpeace.gr

28/5/2008

 
    Με αφορμή τις «υποσχέσεις» που απλόχερα μοιράζονται για τα αναμενόμενα οφέλη από τις εφαρμογές τις γενετικής μηχανικής στη γεωργία, η Greenpeace παρουσιάζει 14 μύθους για τη γενετική μηχανική και τους μεταλλαγμένους οργανισμούς, αλλά και την αντίστοιχη πραγματικότητα.

 

    Μύθος 1

    Η Γενετική Μηχανική δεν είναι κάτι καινούργιο. Απλά επιταχύνει τις συμβατικές τεχνικές της βιοτεχνολογίας για τη βελτίωση των φυτών.

    Πραγματικότητα: Η γενετική μηχανική και η συμβατική βελτίωση των φυτών είναι δυο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι. Η βελτίωση (παραδοσιακή βιοτεχνολογία) προχωρά σε διασταυρώσεις ατόμων του ίδιου είδους ή συγγενικών ειδών. Αντίθετα, η γενετική μηχανική περιλαμβάνει την εξαγωγή επιλεγμένων γονιδίων από ένα οργανισμό (όπως ζώα, φυτά, βακτήρια) ή/και ιούς, ή τη σύνθεση αντιγράφων, και την τεχνητή εισαγωγή τους σε άλλους εντελώς διαφορετικούς οργανισμούς (όπως είναι τα καλλιεργούμενα φυτά). Η γενετική μηχανική συνήθως χρησιμοποιεί γονίδια ιών για τη διείσδυση και την προώθηση των ξένων γονιδίων, καθώς και γονίδια αντοχής σε αντιβιοτικά, τα οποία λειτουργούν ως γονίδια σήμανσης. Tα εισαγόμενα γονίδια είναι παρόντα σε κάθε κύτταρο του φυτού.

 

    Μύθος 2

    Η Γενετική Μηχανική είναι μια ακριβής τεχνική.

    Πραγματικότητα: Σήμερα, είναι γνωστή η λειτουργία πολύ μικρού μέρους του DNA ενός ανώτερου οργανισμού. Η σύγχρονη γενετική έχει δείξει ότι τα γονίδια δεν λειτουργούν απομονωμένα το ένα από το άλλο. Αντιθέτως, αλληλεπιδρούν με περίπλοκο τρόπο, μεταβάλλοντας τη συμπεριφορά τους υπό την επίδραση άλλων γονιδίων. Παρά το γεγονός ότι ένα γονίδιο μπορεί να κοπεί με ακρίβεια από το DNA ενός οργανισμού, η εισαγωγή του στο DNA ενός άλλου οργανισμού είναι εντελώς τυχαία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διάρρηξη της τάξης των γονιδίων στο χρωμόσωμα και είναι δυνατό να προκαλέσει τυχαίες και απρόβλεπτες αλλαγές στη λειτουργία των κυττάρων.

    Ο Richard Lewontin, καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ είπε χαρακτηριστικά: «Διαθέτουμε μια τόσο περιορισμένη γνώση και κατανόηση του πώς ένας οργανισμός αναπτύσσεται από το DNA του, που θα μου προκαλούσε έκπληξη εάν δεν έχουμε απανωτά σφάλματα».

 

    Μύθος 3

    Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα διαφέρουν από τα μη μεταλλαγμένα μόνο ως προς τα χαρακτηριστικά που έχουν τροποποιηθεί.

    Πραγματικότητα: Η τυχαία εισαγωγή ξένων γονιδίων στο γενετικό υλικό είναι δυνατό να προκαλέσει απρόβλεπτες μεταβολές στη λειτουργία άλλων γονιδίων. Υπάρχοντα μόρια μπορεί να κατασκευαστούν σε λάθος ποσότητες και σε λάθος χρόνο ή μπορεί να παραχθούν νέα μόρια. Έτσι, τα μεταλλαγμένα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν τοξίνες ή αλλεργιογόνες ουσίες, οι οποίες είναι δυνατό να προκαλέσουν βλάβες στην υγεία.

 

    Μύθος 4

    Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα έχουν υποστεί εξαντλητικούς ελέγχους και είναι απολύτως ασφαλή.

    Πραγματικότητα: Οι πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των μεταλλαγμένων τροφίμων προέρχονται, σχεδόν αποκλειστικά, από έρευνες που έχουν πραγματοποιήσει οι βιομηχανίες οι οποίες προωθούν τους μεταλλαγμένους οργανισμούς. Όπως είναι αναμενόμενο, η αξία και η ακρίβεια των αντίστοιχων ελέγχων εγείρουν σοβαρές αμφισβητήσεις αφού οι εταιρείες που έχουν κατασκευάσει τους μεταλλαγμένους οργανισμούς έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια και βρίσκονται υπό την πίεση μιας γρήγορης απόσβεσης της επένδυσής τους. Είναι προφανές ότι απαιτούνται μακροχρόνιες ανεξάρτητες μελέτες και έλεγχοι για να δούμε αν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την ασφάλεια των μεταλλαγμένων τροφίμων. Μια άλλη ανησυχία αφορά στην πιθανότητα αύξησης και επιτάχυνσης της ανάπτυξης ανθεκτικότητας των παθογόνων σε αντιβιοτικά, λόγω της χρήσης αντίστοιχων γονιδίων σε μεταλλαγμένους οργανισμούς και τρόφιμα.

    Ήδη και στη χώρα μας έχουν εκφραστεί ανησυχίες για την πιθανότητα εμφάνισης νέων αλλεργιών (Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, Μάϊος 1999). Ταυτόχρονα, οι μελέτες για τις επιπτώσεις των μεταλλαγμένων προϊόντων (που χρησιμοποιούνται στις ζωοτροφές) στα ζώα είναι ελάχιστες. Οι τρεις γνωστές δημοσιεύσεις φάνηκε να τάραξαν τις εταιρείες που προωθούν τα μεταλλαγμένα προϊόντα. Η μια από αυτές (έγινε για λογαριασμό της εταιρείας Monsanto από το Ινστιτούτο Koch της Γερμανίας) κατέγραψε αύξηση κατά 8% στα λιπαρά του γάλακτος των αγελάδων που τρέφονταν με μεταλλαγμένη σόγια. Το αποτέλεσμα δεν θεωρήθηκε στατιστικά σημαντικό και δεν δόθηκε κάποια εξήγηση για το αποτέλεσμα. Οι άλλες δύο μελέτες έγιναν από τον Dr. Arpad Pusztai στο βρετανικό Ινστιτούτο Rowett και αφορούσαν πειράματα σχετικά με την ασφάλεια μεταλλαγμένων οργανισμών (πατάτας) σε θηλαστικά (ποντίκια). Ύστερα από 35 χρόνια επιτυχούς καριέρας στο Ινστιτούτο, ο Dr. Pusztai απολύθηκε μετά τη δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων που έδειχναν ότι η κατανάλωση μεταλλαγμένης πατάτας από τα ποντίκια είχε σημαντικές συνέπειες στην ανάπτυξη οργάνων τους και στο μεταβολισμό τους. Η δικαιολογία της απόλυσης ήταν η «διασπορά ψευδών ειδήσεων». Η πλήρης έρευνα δεν δόθηκε ποτέ στη δημοσιότητα από το Ινστιτούτο που κράτησε και τα στοιχεία.

 

    Μύθος 5

    Τα μεταλλαγμένα τρόφιμα έχουν βελτιωμένη θρεπτική αξία.

    Πραγματικότητα: Κανένα από τα μεταλλαγμένα τρόφιμα που έχουν παραχθεί μέχρι σήμερα δεν υπερέχει σε θρεπτικά στοιχεία από τα αντίστοιχα συμβατικά. Τα περισσότερα μεταλλαγμένα φυτά είναι κατασκευασμένα με στόχο την αύξηση της αντοχής τους σε ζιζανιοκτόνα (που παράγουν οι ίδιες εταιρείες), την παραγωγή εντομοκτόνου ή την παράταση του χρόνου ζωής τους. Οι καταναλωτές σε κάθε άκρη του κόσμου και στη συντριπτική τους πλειοψηφία απορρίπτουν τα μεταλλαγμένα προϊόντα. Μεγάλες εκστρατείες «ενημέρωσης», εκ μέρους των βιομηχανιών της βιοτεχνολογίας, είχαν ως τελικό αποτέλεσμα ακόμη εντονότερες αντιδράσεις από τους καταναλωτές αλλά και τη βιομηχανία τροφίμων.

 

    Μύθος 6

    Οι αγρότες θα ωφεληθούν από την εφαρμογή της γενετικής μηχανικής στη γεωργία.

    Πραγματικότητα: Οι γενετικά μεταλλαγμένοι σπόροι είναι πιο ακριβοί από τους αντίστοιχους συμβατικούς. Αγρότες από τις ΗΠΑ και την Αγγλία δηλώνουν ότι η σοδειά δεν είναι καλύτερη, τα νέα φυτά είναι λιγότερο αξιόπιστα και δεν έχουν αύξηση στα κέρδη τους. Έρευνα που έγινε σε 8.200 πειραματικές καλλιέργειες μεταλλαγμένης σόγιας στις ΗΠΑ (1998) έδειξε ότι αυτές παρουσίασαν μειωμένη παραγωγή κατά 4-6% και χρειάστηκαν μεγαλύτερη ποσότητα ζιζανιοκτόνου από τις αντίστοιχες συμβατικές καλλιέργειες! Καθώς όλο και περισσότερες αγορές απορρίπτουν τα μεταλλαγμένα φυτά, οι πιθανότητες εξεύρεσης αγοραστή μειώνονται συνεχώς. Ήδη, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει ξεκινήσει η επιδότηση των μη μεταλλαγμένων καλλιεργειών. Λόγω των κινδύνων τους οποίους ενέχουν οι καλλιέργειες μεταλλαγμένων φυτών, ασφαλιστικές εταιρείες σε ΗΠΑ και Αγγλία αντιμετωπίζουν την ασφάλισή τους με ιδιαίτερη επιφυλακτικότητα. Οι αγρότες που καλλιεργούν μεταλλαγμένα φυτά πρέπει να υπογράψουν δεσμευτικά συμβόλαια με τις εταιρείες βιοτεχνολογίας τα οποία τους υποχρεώνουν στην αποκλειστική χρήση ζιζανιοκτόνων των ίδιων εταιρειών και τους απαγορεύουν να ξαναχρησιμοποιούν το σπόρο για την επόμενη χρονιά. Σύμφωνα με δημοσκόπηση (13/1/2000) που έγινε για λογαριασμό του πρακτορείου Reuters, με δείγμα 400 Αμερικανούς αγρότες, στην πλειοψηφία τους οι αγρότες σκοπεύουν να μειώσουν την καλλιέργεια μεταλλαγμένων φυτών (15% μείωση στη μεταλλαγμένη σόγια, 22-24% μείωση στα μεταλλαγμένα καλαμπόκια και 26% μείωση στο μεταλλαγμένο βαμβάκι). Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι αντιδράσεις είναι ακόμη πιο έντονες.

 

    Μύθος 7

    Τα μεταλλαγμένα φυτά θα μειώσουν τη χρήση φυτοφαρμάκων.


    Πραγματικότητα: Τα φυτά με αυξημένη αντοχή σε συγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα θα ενθαρρύνουν τη χρήση μεγαλύτερης ποσότητας αυτών των ζιζανιοκτόνων. Αυτό δείχνουν και τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία. Στις ΗΠΑ, στις περιοχές όπου καλλιεργούνται μεταλλαγμένα φυτά με εντομοκτόνο δράση, η χρήση εντομοκτόνων ουσιών δεν έχει μειωθεί. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το παράδειγμα της Νέας Ζηλανδίας, όπου ο κατασκευαστής μεταλλαγμένου φυτού με αυξημένη αντοχή σε ζιζανιοκτόνο (Roundup), πριν από την έγκριση της καλλιέργειας του μεταλλαγμένου φυτού, ζήτησε την αύξηση κατά 200 φορές του μέγιστου επιτρεπόμενου υπολειμματικού ζιζανιοκτόνου στα τρόφιμα. Ας μην ξεχνάμε ότι οι εταιρείες που υπόσχονται τη μαγική λύση στο πρόβλημα των φυτοφαρμάκων, ευθύνονται για το πρόβλημα αυτό.

 

    Μύθος 8

    Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μεταλλαγμένα φυτά είναι επικίνδυνα για το περιβάλλον.

    Πραγματικότητα: Ο άνεμος, τα έντομα και τα πουλιά μεταφέρουν γύρη και σπόρους σε γειτονικούς αγρούς αλλά και μακρύτερα. Η σταυρεπικονίαση των μεταλλαγμένων φυτών με συμβατικά αλλά και με άγρια συγγενικά είδη είναι δυνατή και έχει ήδη παρατηρηθεί. Με αυτό τον τρόπο είναι δυνατή η μεταφορά σε ζιζάνια, της αντοχής σε ζιζανιοκτόνα, καθιστώντας δύσκολο τον έλεγχό τους. Υπάρχουν, εδώ και χρόνια, ενδείξεις ότι μεταλλαγμένα φυτά με εντομοκτόνο δράση μπορούν να σκοτώσουν ωφέλιμα έντομα (Περιοδικό Nature, 399, σ.214, 20 Μαϊου 1999).

 

    Μύθος 9

    Τα μεταλλαγμένα φυτά θα σώσουν τον κόσμο από την πείνα.

    Πραγματικότητα: Κύρια αιτία της πείνας είναι η άνιση κατανομή των τροφίμων στον πλανήτη. Στις αναπτυγμένες χώρες υπάρχει περίσσεια τροφίμων που συνήθως καταλήγει στις χωματερές. Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι άνθρωποι έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε τρόφιμα (μεταλλαγμένα ή συμβατικά). Αν δεν ανατραπεί αυτή η παράλογη κατάσταση, η εφαρμογή της γενετικής μηχανικής στη γεωργία απλά αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω εξάρτηση της οικονομίας των αναπτυσσόμενων χωρών από τις πολυεθνικές της βιοτεχνολογίας.

 


    Μύθος 10

    Οι επιστήμονες λένε ότι τα μεταλλαγμένα προϊόντα είναι ασφαλή.

    Πραγματικότητα: Η επιστημονική έρευνα στη γενετική μηχανική χρηματοδοτείται κυρίως από τη βιομηχανία. Η έρευνα στη γενετική μηχανική εξαρτάται όσο καμία άλλη από τη χρηματοδότηση της ίδιας της βιομηχανίας. Δεν είναι λίγοι όμως οι επιστήμονες που ζητούν την εφαρμογή προληπτικών μέτρων όπως η απαγόρευση της καλλιέργειας μεταλλαγμένων οργανισμών (Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος, 1999). Βέβαια, ένας επώνυμος συνάδελφός τους (Dr. Pusztai) απολύθηκε μόλις ανακοίνωσε τα αποτελέσματα έρευνας σύμφωνα με τα οποία η χρήση μεταλλαγμένης πατάτας ως τροφή σε ποντίκια είχε αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και την υγεία τους.

 

    Μύθος 11

    Οι καταναλωτές αντιδρούν επειδή δεν είναι σωστά ενημερωμένοι.

    Πραγματικότητα: Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών απορρίπτει τη χρήση μεταλλαγμένων οργανισμών στα τρόφιμα. Παρά τις πανάκριβες εκστρατείες «ενημέρωσης» από τις πολυεθνικές της βιοτεχνολογίας, τη χρήση εταιρειών δημοσίων σχέσεων αλλά και εταιρειών διαχείρισης κρίσεων, η κοινή γνώμη γίνεται όλο και πιο αρνητική. Περαιτέρω ενημέρωση φαίνεται να προκαλεί πιο έντονη αντίδραση!

 

    Μύθος 12

    Η γενετική μηχανική είναι η μόνη λύση για τη γεωργία.

    Πραγματικότητα: Η εφαρμογή της γενετικής μηχανικής στη γεωργία προτείνεται ως λύση στο σημερινό της αδιέξοδο (εκτεταμένη χρήση φυτοφαρμάκων, υποβάθμιση χλωρίδας και πανίδας, μείωση βιοποικιλότητας, διάβρωση εδαφών κ.λπ.). Τα μέχρι σήμερα γνωστά στοιχεία δεν δικαιολογούν την παραμικρή αισιοδοξία. Αντιθέτως, η παρουσίαση της γενετικής μηχανικής ως λύσης στο σημερινό αδιέξοδο της γεωργίας, εμποδίζει την προώθηση του μόνου οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμου μοντέλου, αυτού της βιολογικής γεωργίας. Μια σύγκριση ανάμεσα στα ερευνητικά κονδύλια που δίνονται στη γενετική μηχανική και στα αντίστοιχα κονδύλια που δίνονται για έρευνα στη βιολογική καταπολέμηση ασθενειών, μας δείχνει ότι, παρά την έντονη αντίδραση του κοινού, η εφαρμογή της γενετικής μηχανικής εξακολουθεί να προωθείται από εταιρείες, κυβερνήσεις και επιστήμονες. Δυστυχώς, αυτή η στάση ακυρώνει κάθε σοβαρή προσπάθεια για την προώθηση της βιολογικής γεωργίας, μέσα από σταθερά βήματα που θα εξασφαλίσουν την προώθηση ποιοτικών προϊόντων, την προώθηση τοπικών ποικιλιών, την απεξάρτηση από τα φυτοφάρμακα κ.λπ.

 

    Μύθος 13

    Δεν μπορούμε να σταματήσουμε την πρόοδο.

    Πραγματικότητα: Φυσικά όχι. Και γιατί να το κάνουμε άλλωστε; Η πρόοδος σημαίνει αλλαγές προς το καλύτερο. Οι αλλαγές προς το χειρότερο αποτελούν βήματα προς τα πίσω. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα μεταλλαγμένα φυτά και προϊόντα είναι ασφαλή και προσφέρουν οφέλη στο περιβάλλον, στους καταναλωτές και στους αγρότες, πριν φτάσουν στο πιάτο μας. Δεν πρέπει να δεσμευτούμε σε μια αμφισβητούμενη τεχνολογία, οι εφαρμογές της οποίας μπορεί να έχουν αποτελέσματα απρόβλεπτα και μη αντιστρεπτά.

 

    Μύθος 14

    Υπάρχουν πιο σημαντικά θέματα για να ανησυχούμε.

    Πραγματικότητα: Πολλοί επιστήμονες διαφωνούν. Ο Joseph Rotblat, (Άγγλος φυσικός που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ το 1995), είπε: «Ανησυχώ ότι κάποιες εξελίξεις στην επιστήμη είναι πιθανό να οδηγήσουν στη δημιουργία άλλων μέσων μαζικής καταστροφής, ίσως πιο εύκολα προσβάσιμων από τα πυρηνικά όπλα. Η γενετική μηχανική είναι μια πολύ πιθανή περιοχή, εξαιτίας των δυσοίωνων εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα σε αυτό τον τομέα».

 

[suida]

Δ Υ Σ Τ Υ Χ Ω Σ ....ΚΑΙ    ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΩΣ    Α Ν Α Λ Ο Γ Α ....ΝΙΩΘΟΥΜΕ   ΚΑΙ   ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΜΕ...ΑΥΤΕΣ ,   ΤΙΣ   ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ...

                                                                                       ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ....ΤΩΝ  ΠΡΩΤΟΠΟΡΩΝ   ...ΤΗΣ    ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ.

                       
                                ΕΙΝΑΙ...ΓΕΓΟΝΟΣ...ΟΤΙ    ΟΙ    ΟΠΟΙΕΣ    ΑΛΛΑΓΕΣ....ΜΕΣΑ   ΣΤΑ   ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ...ΔΕΝ   ΕΧΟΥΝ   Τ Υ Χ Η ....

                                                                                        Ε Ξ Ω ....ΑΠΟ   ΑΥΤΑ.

                                                                                       
                                                                                        ΑΥΤΟ....ΜΠΟΡΕΙ   ΝΑ   ΔΕΙΧΝΕΙ....ΟΤΙ    Ο   Μ Η Χ Α Ν Ι Σ Μ Ο Σ ...

                                                                                        ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΗΣ     Υ Λ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Σ ....ΤΩΝ   Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ω Ν ...

                                                                                        ΩΣ    Σ Υ Ν Ο Λ Ο ....ΣΤΗΝ    Ε Ν Ν Ο Ι Α .....   ΤΗΣ     

                                                                                        ΑΝΤΙΛΗΠΤΗΣ....   "Μ Ο Ν Α Δ Α Σ "....Γ Ι Ν Ε Τ Α Ι ...   Β Α Σ Ε Ι ...

                                                                                                                Σ  Χ  Ε  Δ  Ι  Ο  Υ .....

                                                                                        Λ Α Μ Β Α Ν Ο Ν Τ Α Σ ....ΥΠ"   ΟΨΙΝ...  ΚΑΙ   ΤΟ   ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ....ΟΧΙ..

                                                                                                                    ΩΣ    Μ Ε Ρ Ο Σ ....  ΑΛΛΑ    Ω Σ    Ο Λ Ο Τ Η Τ Α ....


                                              ΕΤΣΙ...   Η   ΗΔΗ   ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΕΝΗ.... "Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Η     ΤΗΣ    Γ Ε Ν Ε Τ Ι Κ Η Σ "  ....ΕΚ   ΤΗΣ   ΑΡΧΗΣ..

                                                                                        ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ....  ΤΑ   ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ    ΕΚ   ΤΩΝ   Π Ρ Ω Τ Ο Τ Υ Π Ω Ν ...

                                                                                        ΩΣ   ΥΛΟΠΟΙΗΜΕΝΑ....ΤΗΣ    Ι Δ Ε Α Σ ....ΚΑΙ   ΟΧΙ   ΤΗΣ   

                                                                                        Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Θ Ε Ι Σ Α Σ .....    Ν Ο Η Σ Η Σ ....


                                               ΤΟ   ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ....ΣΥΝΗΘΩΣ    ΠΟΥ   Λ Α Μ Β Α Ν Ε Τ Α Ι ....Μ Ε Τ Α    ΑΠ"   ΟΛΑ   ΑΥΤΑ...Ε Ι Ν Α Ι ..

                                                                                        Ο   Κ Υ Κ Λ Ω Τ Ι Κ Ο Σ ....Σ Υ Ν Ε Ι Ρ Μ Ο Σ ....ΤΗΣ     Α Π Α Ξ Ι Ω Σ Η Σ ...

                                                                                         ΤΟΥ    Ε Ξ Ε Ρ Ε Υ Ν Ε Ι Ν ....ΛΟΓΩ    ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ....

                                                                                                                ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ.....


                                                  Η    ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ....ΒΕΒΑΙΩΣ    ΣΤΟΙΧΕΙΩΝΕΤΑΙ....ΑΠΟ   Ε Μ Α Σ    ΤΟΥΣ   Ι Δ Ι Ο Υ Σ ...

                                                                                          ΩΣ    ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ....ΣΤΟ   Τ Ρ Α Π Ε Ζ Ι ....ΤΟΥ   Κ Ε Ρ Δ Ο Υ Σ ....


                  ΕΙΝΑΙ ....Α Ν Ε Φ Ι Κ Τ Ο ....ΤΟ    ΚΑΤΟΡΘΩΜΑ   ΤΗΣ   ΙΣΟΤΗΤΑΣ   ΣΤΗΝ    Σ Ι Τ Ι Σ Η ....ΤΟΥ    Π Λ Α Ν Η Τ Η ....

                                                  ΧΩΡΙΣ....ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ....ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ....ΤΩΝ    "ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ".....ΘΑ'  ΛΕΓΑ....

                                                  ΚΑΙ    ΤΟΥΤΟ....ΓΙΑΤΙ ....Η    ΕΚΑΣΤΟΤΕ     "Ε Π Ε Ν Δ Υ Σ Η "....  Π Ρ Ε Π Ε Ι     ΝΑ   Γ Ι Ν Ε Τ Α Ι ...

                                                  Ε Π Ι    ΤΩΝ    Α Ρ Χ Ω Ν ....ΤΩΝ   Ι Δ Ε Ω Ν ....ΚΑΙ   Ο Χ Ι     ΤΟΥ    "Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Ε Ι Ν ".....

[Ορφέας]

                                                                                        Λ Α Μ Β Α Ν Ο Ν Τ Α Σ ....ΥΠ"   ΟΨΙΝ...  ΚΑΙ   ΤΟ   ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ....ΟΧΙ..

                                                                                                                    ΩΣ    Μ Ε Ρ Ο Σ ....  ΑΛΛΑ    Ω Σ    Ο Λ Ο Τ Η Τ Α ....


                                              ..

    Ατυχώς, ο ιδιοτελής εγωισμός προκάλεσε την κατάλυση της ενότητας και μέσω της πολυδιάσπασης του Όντος, του θεϊκού Έρωτα, του Φάνητα Διόνυσου, τον Παν απώλεσε την ΟΛΟΤΗΤΑ. Ακόμα όμως χειρότερα αφότου το Νείκος υπερίσχυσε του Έρωτα, όταν η ανταγωνιστικότητα έγινε η βάση για τις σχέσεις των μερών και η ακόρεστη πείνα των μεγιστάνων του επιχειρείν επιφέρει την αποπνυκτική αναιμία στον παγκόσμιο οργανισμό, αποστασιοποιούμενων από κάθε αρχή και ιδέα, για να διεργαστούν την εφαρμογή αποκαλυπτικών προρρήσεων για τον όλεθρο και την ολοκληρωτική εξολόθρευση της ζωής.