Τα μυστικά του Νεκρομαντείου του Αχέροντα
Υποβλητικότητα, ψυχοσωματική επιβολή, δημιουργία "μεταφυσικής" εμπειρίας. Δύο Έλληνες επιστήμονες αποκαλύπτουν τα κατασκευαστικά μυστικά της κρύπτης του Νεκρομαντείου του Αχέροντα, μετά από 11 χρόνια ερευνών!
Ένας κλειστός χώρος, η ακουστική του οποίου πλησιάζει αυτήν ενός ανηχοϊκού θαλάμου, δεκαπέντε τόξα που μειώνουν την αντήχηση του χώρου στο ελάχιστο, και άλλα επιστημονικά δεδομένα, τα οποία συνέλεξαν δύο ερευνητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αποδεικνύουν για ακόμα μία φορά τις σπουδαίες γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων σε θέματα αρχιτεκτονικής, με πεδίο εφαρμογής αυτή τη φορά το Νεκρομαντείο του Αχέροντα, «τον προθάλαμο του Κάτω Κόσμου».
Ο Παναγιώτης Καραμπατζάκης και ο Βασίλης Ζαφρανάς, υποψήφιοι διδάκτορες του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ και επιστημονικοί συνεργάτες του Εργαστηρίου Αρχιτεκτονικής και Ακουστικής Τεχνολογίας του ίδιου πανεπιστημίου, ξεκίνησαν το 1997 να διερευνούν τις ακουστικές ιδιότητες της υπόγειας κρύπτης του Νεκρομαντείου του Αχέροντα, μετά τη διαπίστωση ότι επρόκειτο για ένα ασυνήθιστα ήσυχο μέρος, παρατήρηση ασύμφωνη με τις μέχρι τότε επιστημονικές τους γνώσεις για τους κλειστούς χώρους.
Η διαπίστωση αυτή τους οδήγησε σε ενδελεχή έρευνα ακουστικής, που διήρκεσε περίπου 11 χρόνια. «Τα όργανα μέτρησης που χρησιμοποιήσαμε αρχικά δεν ήμασταν βέβαιοι εάν μπορούσαν να μετρήσουν σωστά τόσο ακραίες συνθήκες ακουστικής. Χρειάστηκαν πολλές μετρήσεις και πολλά διαφορετικά και εξελιγμένα τεχνολογικά μέσα για να επιβεβαιώσουμε αυτό που είχαμε παρατηρήσει από την αρχή: ότι δηλαδή η υπόγεια κρύπτη του Νεκρομαντείου είναι ένας κλειστός χώρος με ιδιαίτερα χαμηλό θόρυβο, παρόμοιο με αυτόν που συναντάμε σε έναν ανοιχτό», εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο Παναγιώτης Καραμπατζάκης.
Στην έρευνα εξετάστηκαν δύο βασικές παράμετροι: ο χρόνος αντήχησης (σ.σ.: ο χρόνος που χρειάζεται για τη μείωση της έντασης του πρωτογενούς ήχου κατά 60 dB) και ο θόρυβος βάθους (ο ήχος του περιβάλλοντος χωρίς την παρεμβολή τεχνητών θορύβων). Οι τιμές και των δύο ιδιοτήτων βρέθηκαν να είναι πολύ χαμηλές, γεγονός παράξενο για ένα κλειστό υπόγειο χώρο, κατασκευασμένο με βαριά υλικά. Μάλιστα, η τιμή του θορύβου βάθους ήταν μικρότερη ακόμα και από αυτή των ανοιχτών χώρων. Πρόκειται, λοιπόν για ένα κλειστό χώρο με χαρακτηριστικά ακουστικής ανοιχτού χώρου.
Σημαντικό ερέθισμα των ερευνητών για τη διενέργεια της έρευνας αποτέλεσε και η παρατήρηση της ύπαρξης 15 τόξων στην κρύπτη, που τελικά διαπίστωσαν ότι αυξάνουν την εσωτερική επιφάνεια του χώρου δημιουργώντας σημαντική απόσβεση του ήχου.
Η παρατήρηση των τόξων, σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερα χαμηλές τιμές του χρόνου αντήχησης και του θορύβου βάθους, οδήγησαν τους δύο ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ο χώρος ήταν συνειδητά κατασκευασμένος, ώστε να δημιουργεί στον επισκέπτη του έντονα ψυχοακουστικά φαινόμενα.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι παραπάνω τιμές πλησιάζουν τις ακουστικές συνθήκες που δημιουργούνται στους ανηχοϊκούς θαλάμους.
Οι ανηχοϊκοί θάλαμοι αποτελούν σύγχρονα εργαλεία της ακουστικής, τα οποία έχουν δημιουργηθεί ειδικά για επιστημονικές μετρήσεις. Όπως τονίζουν οι δύο ερευνητές του ΑΠΘ, «μπορούμε να αναλογιστούμε την επίδραση ενός τέτοιου θαλάμου στον ψυχισμό του ανθρώπου, εάν σκεφτούμε ότι σε ανηχοϊκό θάλαμο της Μινεσότα, που κατέχει το ρεκόρ Γκίνες ως το πιο ήσυχο μέρος στη Γη, το ρεκόρ παραμονής ανθρώπου είναι μόλις 33 λεπτά».
Στόχος των αρχαίων κατασκευαστών του Νεκρομαντείου του Αχέροντα φαίνεται, λοιπόν, ότι ήταν να αποπροσανατολίζουν τις αισθήσεις του επισκέπτη δίνοντάς του την ψευδαίσθηση της επαφής του με τον Κάτω Κόσμο.
Μάλιστα, οι κ. Καραμπατζάκης και Ζαφρανάς συμπληρώνουν ότι «δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τη μεγέθυνση των ψυχοακουστικών φαινομένων, εάν αναλογιστούμε ότι οι επισκέπτες του Νεκρομαντείου περνούσαν από σωματικές και ψυχικές δοκιμασίες (ειδική δίαιτα, απομόνωση, προσευχή και τελετουργίες με μαγικά), πριν να έρθουν σε επικοινωνία με τους νεκρούς».
Τα αποτελέσματα της παραπάνω ακουστικής έρευνας για το Νεκρομαντείο του Αχέροντα θα παρουσιάσουν οι δύο ερευνητές του ΑΠΘ στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αρχαιολόγων, που θα διεξαχθεί από τις 15 ως τις 20 Σεπτεμβρίου στη Ρίβα Ντελ Γκάρντα της Ιταλίας.
Πηγή: Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
