Ας "ζωντανέψουμε" πάλι το θέμα
. Στην ουσία, το αρχικό ερώτημα του θέματος έχει να κάνει με το αν η οδός του εσωτερισμού "τέμνεται" με την οδό της στείρας καθημερινότητας.
Πιστεύω πως η πρακτική του εσωτερισμού στην καθημερινότητά μας πρέπει να θεωρείται επιβεβλημένη. Ο λόγος είναι γιατί από τη στιγμή που ως άνθρωποι είμαστε φορείς του δυϊστικού μοντέλου "ύλη + πνεύμα", πρέπει να φροντίζουμε για τη βελτίωση και των δύο πλευρών. Όσο χρήσιμος είναι ο εσωτερισμός και η πνευματική αναζήτηση για την καθημερινοτητά μας, άλλο τόσο χρήσιμη είναι και η καθημερινότητα για τον εσωτερισμό.
Σίγουρα με την πάροδο των αιώνων, η υφή αυτής της αναγκαιότητας έχει αλλάξει αλλά δεν έχει αλλοιωθεί. Ο σύγχρονος άνθρωπος χρειάζεται τον εσωτερισμό τόσο όσο και ο άνθρωπος του 12ου αιώνα. Το ίδιο ισχύει και για την αναγκιότητα της καθημερινότητας. Φυσικά τα μέτρα και οι πρακτικές αλλάζουν συνεχώς, όμως η βάση παραμένει ίδια.
Ας αναλύσουμε τώρα αυτές τις δύο πλευρές του δυϊστικού μοντέλου:
Α) Ο εσωτερισμός:
Είμαι κατά του "hard core" εσωτερισμού που προϋποθέτει τον αναχωρητισμό και την αποχή από κάθετί εγκόσμιο. Ο ανά τον κόσμο μοναχισμός είναι μια μορφή αυτού που εννοώ. Προσωπικά πιστεύω πως ο άνθρωπος που έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και να ζήσει σε έναν "δικό" του κόσμο, κατ' ουσίαν δεν έχει αποδεχτεί την υλική φύση-πλευρά του. Και δεν την έχει αποδεχτεί γιατί δεν την έχει γνωρίσει. Είναι αδύνατο να γνωρίσεις τον υλικό εαυτό σου, το κομμάτι εκείνο που αποζητά την καθημερινότητα και να έχεις αηδιάσει τόσο που να θέλεις να το εξαφανίσεις. Ταυτόχρονα αφού αποφασίζεις να εγκαταλείψεις την καθημερινότητα, μόνος σου αποφασίζεις να απαλλαγείς και από τις όποιες υποχρεώσεις σου στον τόπο όπου μονάζεις. Είναι άδικο να ασχολείσαι αποκλειστικά και μόνον με τη σχέση σου με τον θεό και να αφήνεις στους άλλους την ευθύνη του να σου συντηρήσουν το μοναστήρι, να σου παράσχουν τροφή και καθαρό νερό αλλά και να σε περιθάλψουν όταν αρρωστήσεις. Ποιά είναι τελικά η συνεισφορά του αμιγώς πνευματικού ανθρώπου στο ιδανικό μοντέλο του ανθρώπου που είναι φορέας του υγιούς δυϊσμού;
Ειλικρινά δεν βρίσκω πουθενά τη λογική του να εξαφανιστώ από τα εγκόσμια και να ασχοληθώ μόνον με τα πνευματικά. Αυτή η στάση ζωής κάνει τους ανθρώπους αυτούς να θεωρούν το σώμα τους κάτι κακό, ρυπαρό κι έκφραση της αμαρτίας και γι΄αυτό συστηματικά αρνούνται να το φροντίσουν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που πολλοί μοναχοί πάσχουν από παθήσεις του προστάτη αδένα
για ευνόητους λόγους.... Έχουν αναγάγει την αποχή από κάθετί εγκόσμιο σε αρετή, ξεχνώντας πως ο δημιουργός-θεός τον οποίο λατρεύουν τους έδωσε τόσο πνευματική, όσο και υλική υπόσταση. Στην ουσία, όταν κάποιος ζεί μόνον πνευματικά πιστεύω πως βρίσκεται σε πλάνη γιατί έχει αποφασίσει να ζήσει σε μία κατάσταση που είναι ασύμβατη με την υπόστασή του. Η ατομικότητά μας ορίζεται τόσο από τον υλικό εαυτό μας, όσο και από τον πνευματικό. Το να αρνηθούμε τον υλικό είναι σαν να προσπαθούμε να ζήσουμε ως πνεύματα επι της γης. Είναι όμως λογικό κάτι τέτοιο; Πως θα γνωρίσουμε το σύμπαν, τους κοσμικούς νόμους και χαρακτηριστικά αν δεν τα δούμε να λειτουργούν στο υλικό πεδίο και να αλληλεπιδρούν μαζί μας;
Β) Η καθημερινότητα
Κι εδώ λέω όχι στην "hard core" καθημερινότητα. Λέω όχι σε μία κατάσταση που στερείται πλήρως της όποιας πνευματικότητας και δεν μας κάνει να ξεχωρίζουμε σε τίποτε από τα ζώα που απλά ζουν και αναπαράγονται. Γεννηθήκαμε με πνεύμα και συνείδηση του εαυτού μας και κάτι τέτοιο είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μας έχει κάνει ο δημιουργός μας. Αν η ζωή μας σχετίζεται μόνον με το τι θα φάμε, πως θα πληρώσουμε τα δάνεια και αν θα πάρουμε καινούργιο αυτοκίνητο, τότε και πάλι χάσαμε το νόημα της ζωής. Πιστεύω πως σε κάθε άτομο υπάρχει ένα ψύγμα της Πηγής, του δημιουργού των πάντων και αυτό πρέπει να ανακαλύψουμε και να ενδυναμώσουμε. Άνθρωπος χωρίς όραμα, χωρίς πνευματικές προσδοκίες και ανάγκες είναι απλά ένα σύνολο από κύτταρα που κάποια στιγμή πεθαίνουν, ένα κομμάτι κρέας και οστών που απλά καταναλώνει το οξυγόνο της ατμόσφαιρας. Και όπως σωστά λένε οι αρχαίοι μας πρόγονοι, πνεύμα που δεν εξελίσσεται πεθαίνει.
Πολλοί λένε πως στη σύγχρονη εποχή δεν υπάρχει η πολυτέλεια του να ασχοληθούμε με τον εσωτερισμό γιατί οι ρυθμοί της ζωής είναι απαγορευτικοί για κάτι τέτοιο. Εγώ πιστεύω πως όλα έχουν σχέση με την "προδιάθεση" που έχουμε για κάτι τέτοιο. Αν δεν υπάρχει ο "έρωτας" για εσωτερισμό, τότε κάθε δικαιολογία είναι εκ του περισσού. Πριν το δεν μπορώ υπάρχει το δεν θέλω. Κι αν δεν υπάρχει ο έρωτας δεν υπάρχουν μεταφυσικοί προβληματισμοί. Εδώ, ο "έρωτας" στον οποίο αναφέρομαι, ταυτίζεται με τον Έρωτα της Ησιόδειας θεογονίας, όπου αυτός ταυτίζεται με την ανάγκη για δημιουργία και δεν έχει σχέση με το αρχέτυπο της σωματικής έλξης.
Κλείνοντας (προσωρινά) θέλω να τονίσω πως μπορεί να υπάρξει πρακτική του εσωτερισμού στην καθημερινότητά μας αν κι εφόσον καμία από τις δύο φύσεις μας δεν οδηγηθεί στα άκρα. Ο εσωτερισμός είναι καθαρά βιωματικός, άρα για να μπορέσουμε να τον αξιολογήσουμε, πρέπει να τον συνδέσουμε με την καθημερινότητά μας. Δεν έχει σχέση το αν ζούμε στο 2007, στο 936 ή στο 11936. Η βάση είναι ίδια και καθορίζεται από την αλληλεπίδραση της υλικής φύσης μας με την πνευματική. Όσο είμαστε άνθρωποι και ζούμε επί της γης, αυτά τα δεδομένα δεν θα πάψουν να υφίστανται. Όταν έρθει η ώρα κι εγκαταλείψουμε πλέον τα εγκόσμια, τότε τα δεδομένα θα αλλάξουν. Εκεί είναι που πρέπει να είμαστε όσο το δυνατόν περισσότερο προετοιμασμένοι, γιατί θα χρειαστούμε την πνευματική μας πλευρά όσο ποτέ άλλοτε.
Κατά τη γνώμη μου πρέπει να τείνουμε περισσότερο (όχι όμως αμιγώς) προς τον εσωτερισμό γιατί πρέπει να δεχθούμε πως η ανθρώπινη κατάστασή μας είναι προσωρινή. Ακολουθεί κάτι άλλο μετά τον φυσικό-υλικό θάνατό μας και στην επόμενη συνειδησιακή μας κατάσταση, το όχημά μας "θα καίει πνευματική βενζίνη". Ας εκμεταλλευτούμε λοιπόν τον επίγειο χρόνο μας όσο γίνεται πιο παραγωγικά προς κάτι τέτοιο
