-«Τι είναι αυτά τα πράγματα; Ρώτησε ο φρουρός.
- Η φιλοσοφική λίθος και το ελιξήριο της μακροζωίας. Είναι το μεγάλο έργο των αλχημιστών. Όποιος πιει αυτό το ελιξήριο δε θα αρρωστήσει ποτέ κι ένα θρύψαλο απ΄ αυτό το λίθο μετατρέπει οποιοδήποτε μέταλλο σε χρυσάφι…»
(Paulo Coelho, «ο Αλχημιστής»).
Η αλχημεία ήταν και είναι μια μυστηριώδης επιστήμη, που έχει αρχέγονες ρίζες και ήταν μια από τις βασικές ενασχολήσεις διαφόρων ανθρώπων, που θα μπορούσαμε να τους ονομάσουμε «φυσικούς φιλόσοφους», «ερμητιστές», «φιλόσοφους της ύλης» ή απλά αλχημιστές. Οι αλχημιστές προσπαθούσαν να πραγματώσουν ή να φέρουν σε πέρας το «Μεγάλο Έργο». Μεγάλο έργο ονόμαζαν μετά από μια μακρόχρονη και επίπονη εργασία την δημιουργία της φιλοσοφικής λίθου και του ελιξιρίου της αθανασίας.
Για τους φυσικούς αυτούς φιλόσοφους αυτό ήταν σκοπός και πρωταρχικός στόχος, παράλληλα όμως στόχευαν και στην αύξηση των νοητικών τους δυνάμεων γιατί υπάρχουν δυο μέρη στην εργασία του μεγάλου έργου, το ένα είναι το υλικό και το άλλο είναι το νοητικό μέρος του έργου. Και τα δυο όμως αλληλοσυμπληρώνονται. « Για΄ αυτόν τον λόγο, τα μυστήρια της Αλχημείας θα μείνουν για πάντα μυστήρια στον επιστήμονα αυτόν που δεν έχει στην κατοχή του την πνευματική δύναμη…» («Μαγεία Λευκή και Μαύρη», Φ. Χάρτμαν, εκ. «Δίδυμοι»).
Όποιος απ΄ αυτούς είχε πραγματώσει το Μεγάλο Έργο, θεωρείτο πως κατείχε απεριόριστες δυνάμεις – σωματικές και νοητικές - και ήταν ικανός να μεταστοιχειώνει και να κατασκευάζει χρυσό από κατώτερα μέταλλα, να θεραπεύει όλες τις ασθένειες, αλλά το κυριότερο ήταν ότι κατέχει το μυστικό της σωματικής αθανασίας και την τελειοποίσή του σε μια υπερ-ανθρωπη οντότητα που πλησιάζει τις δονήσεις των ανώτερων όντων.
«…Ύστερα θα διατηρήσει αυτό το νερό στη σκιά και θα το προφυλάξει από τις αλλαγές της θερμοκρασίας. Αυτό το νερό θα πρέπει να έχει εξαιρετικές χημικές και θεραπευτικές ιδιότητες. Είναι το παγκόσμιο διαλυτικό και το παραδοσιακό ελιξήριο της μακροζωίας, το ελιξήριο του Φάουστ…
Ο αλχημιστής μας έχει τώρα πια στην κατοχή του ένα ορισμένο αριθμό απλών αγνώστων στη φύση σωμάτων και μερικά μπουκαλάκια με αλχημικό νερό, ικανό όμως να μακραίνει σημαντικά τη ζωή του ανανεώνοντας τους ιστούς…
Αυτή η ουσία αγγίζοντας το μαλακωμένο γυαλί, διασκορπίζεται στο εσωτερικό, δίνοντάς του ένα ρουμπινί χρώμα με μαβιές ανταύγειες στο σκοτάδι. Αυτό το γυαλί κοπανισμένο μεσ΄ στο γουδί από αχάτη δίνει τη σκόνη, που τα αλχημιστικά κείμενα την ονομάζουν ¨Φιλοσοφική Λίθ層 (Πάουελς-Μπερζιέ, «Η αυγή των Μάγων»).
Ο Υδράργυρος, το Θειάφι και το Αλάτι –των αλχημιστών - ήταν τα βασικά υλικά όπως μας τα παραδίνουν τα γραπτά των αρχαίων αυτών φιλοσόφων. Πιθανόν όμως να πρόκειται για αλληγορικές ονομασίες και τα υλικά να είναι τελείως διαφορετικά. Και αυτό για το φόβο της μετάδοσης του ύψιστου αυτού μυστικού στις τάξεις των αμύητων αλχημιστών –ναι, υπήρχαν και αυτοί – αλλά και σε όλους όσους ενδιαφέρονταν μόνο για τα πλούτη. Μέσα στο εργαστήριο λοιπόν ο ερμητιστής φιλόσοφος για την επιτυχία στο μεγάλο έργο, ακλουθούσε τα εξής επτά στάδια: Πυράκτωση (Calcination), Σήψη (Putrefaction), Διάλυση (Solution), Απόσταξη (Distillation), Συναίρεση (Congestion), Εξάχνωση (Sublimation), Συμπύκνωση (Coagulation). Όλο αυτό το έργο συντελείται με την μεταστοιχείωση και το τελικό υλικό που έπαιρναν, οι αλχημιστές είναι η φιλοσοφική λίθος.
Για τους ερευνητές της ερμητικής τ τέχνης ισχύουν περίπου τα εξής φαινόμενα:
• Η ύλη είναι μια.
• Η ύλη «ρέει» προς την εξέλιξη.
• Όλα τα απλά σώματα, είναι σώματα που έχουν φτάσει σε διαφορετικό στάδιο της εξέλιξης τους.
• Επειδή το φαινόμενο της εξέλιξης στη φύση επαναλαμβάνεται μπορούμε να επαναλάβουμε το ίδιο στο εργαστήριο, αρκεί να ισχύουν τα ίδια φαινόμενα και οι ίδιες συνθήκες της φύσης.
• Το αποτέλεσμα θα είναι μια μεταμόρφωση.
• Το υλικό που θα πάρουμε θα έχει φτάσει σε ένα ιδιαίτερο στάδιο εξέλιξης.
Ένα απλό σώμα μεταβάλετε σε άλλο απλό σώμα αλλά με διαφορετικές ιδιότητες, για την επιτυχία του έργου, ο αλχημιστής-φιλόσοφος, έπρεπε να μιμηθεί τους τρόπους της φύσης, αυτό το ονόμαζαν Μέγα Έργο –ήταν μια μίμηση του έργου της φύσης - που και αυτό είχε - για να ολοκληρωθεί - τρεις φάσεις.
Αλλά ας δούμε πως κατασκευάζεται η φιλοσοφική λίθος από τους μυημένους στην Τέχνη αλχημιστές. Με κάποια συγκεκριμένη εργασία, εξάγουν από τον κοινό υδράργυρο μια ζύμη, που την ονομάζουν υδράργυρο των φιλοσόφων. Με αυτή το υλικό που έχουν πάρει από τον υδράργυρο το απλώνουν επάνω σε ασήμι και από εκεί παίρνουν την ζύμη του ασημιού. Το ίδιο γίνεται και επάνω στον χρυσό και παίρνουν τη ζύμη του. στην αλχημεία οι ζύμες από τον υδράργυρο, ασήμι και χρυσό λέγονται ψυχές των αντίστοιχων μετάλλων. Παίρνουν τις ζύμες (ψυχές) των τριών μετάλλων και τις τοποθετούν σε ένα δοχείο σε σχήμα αυγού με επίμηκες λαιμό. Το δοχείο αυτό κλείνεται ερμητικά και τοποθετείται μέσα σε φούρνο (αθάνωρ). Με συγκεκριμένη θερμοκρασία για μεγάλο χρονικό διάστημα το μίγμα ψήνετε μέσα σε αυτόν τον φούρνο. Η προσεκτική παρατήρηση εκ μέρους των αλχημιστών της ύλης μέσα στο ερμητικά κλειστό δοχείο, που θερμαίνεται στον φούρνο αποκαλύπτει διάφορες αλλαγές χρωμάτων στο μίγμα.
Στην αρχή γίνεται μαύρη και μοιάζει να έχει σαπίσει, οι αλχημιστές της έχουν μάλιστα δώσει το όνομα «κεφάλι κόρακα». Κατόπιν αλλάζει χρώμα και ακολουθεί ένα λαμπερό λευκό. Σε αυτή την κατάσταση η ύλη που έχει παραχθεί, έχει τη δυνατότητα να μεταστοιχειώσει κατώτερα μέταλλα σε ασήμι. Ένας έμπειρος αλχημιστής θα συνεχίσει την εργασία αυτή και το λευκό χρώμα θα εξαφανισθεί, το μίγμα θα αρχίσει να παίρνει διάφορα χρώματα, που θυμίζουν τα χρώματα του φάσματος. Θα εμφανιστούν τα χρώματα μπλε, πράσινο, κίτρινο πορτοκαλί και στο τέλος η ύλη μέσα στο θερμαινόμενο δοχείο θα πάρει ένα βαθύ σκούρο - κόκκινο χρώμα. Αυτό είναι ένα δείγμα ότι το Μ Έργο πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του. Αν πάρουμε δέκα γραμμάρια από αυτό το υλικό μπορούμε να μεταστοιχειώσουμε σε χρυσό είκοσι γραμμάρια μετάλλου. Η εργασία αυτή έχει διάρκεια ενός χρόνου περίπου.
Συνεχίζοντας αυτή την εργασία για να τελειοποιηθεί η φιλοσοφική λίθος, παίρνουμε υδράργυρο των φιλοσόφων, τον αναμιγνύουμε μαζί της και βάζουμε το μίγμα στο δοχείο, ερμητικά κλεισμένο μέσα στον φούρνο. Κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας εμφανίζονται τα ίδια χρώματα που προανέφερα. Ο χρόνος που απαιτείτε τώρα για την ολοκλήρωση αυτής της φάσης της εργασίας, είναι περίπου τρεις μήνες, όταν ετοιμαστεί η λίθος μεταστοιχειώνει κατώτερα μέταλλα σε χρυσό, δέκα φορές περισσότερο από το βάρος της. Η τελειοποίηση της λίθου όμως απαιτεί συνέχεια της εργασίας, αφού θα χρειαστεί να συνεχιστεί αυτή η διεργασία για ακόμη μια φορά. Το χρονικό όριο πλησιάζει τον ένα μήνα και η φιλοσοφική λίθος που προέκυψε μεταστοιχειώνει χίλιες φορές κατώτερα μέταλλα από το βάρος της. Αλλά και τώρα ακόμα χρειάζεται μια ακόμη φορά να την ξαναθερμάνουμε, η λίθος που προκύπτει μπορεί να μεταστοιχειώσει ποσότητα δέκα χιλιάδες φορές ποσότητα περισσότερη από το βάρος της σε χρυσό! Και με αυτόν τον τρόπο πραγματώνεται το Μεγάλο Έργο «η φιλοσοφική λίθος αποτελεί μια δραστική συμπύκνωση της Ζωής σε μια μικρή ποσότητα ύλης και δρα σαν ζύμη στα αντικείμενα που τοποθετείτε…» («Πραγματεία επί των απόκρυφων επιστημών», Papus, εκδ. «Τετρακτύς»).
Το θεμέλιο της θεωρίας της αλχημείας ήταν - είναι ακόμη – η ενότητα της ύλης, που είναι και βασικό αξίωμα της σημερινής επιστήμης.
