Ted Hughes ο "ποιητης της φυσης"

[etidorhpa]

Edward James Hughes OM (17 August 1930 – 28 October 1998)

ο ποιητης που εζησε με την (ποιητρια επισης),Sylvia Plath μια σχεση που οδηγησε και τους δυο στον Παραδεισο,αφου τους περασε απο την κολαση..Η αλχημικη τελειωση του ενος εγινε μεσω του αλλου...Δαιμονες και Αγγελοι ταυτοχρονα...


a tribute....

http://www.youtube.com/watch?v=18DdJO9Lg-s

[etidorhpa]

Μεταφερω καποια σημεια απο κειμενα της Ελενης Μπουραντανης,που νομιζω μας δειχνουν την αγωνια και την καθαρση που περασε,κατα την μεταφραση της ποιησης του Ted Hughes...περιεχει καποια βιογραφικα στοιχεια,αλλα και μια καλη βουτια στο "ποταμι" του...


Μεταφράζοντας ποίηση, ή Μόνο η γέννηση αξίζει
[Με αφορμή τη μετάφραση ποιημάτων από τη συλλογή «River»
του Ted Hughes στα ελληνικά]
Ελένη Μπουραντάνη
Πανεπιστήμιο Αθηνών

3. Η μεταφραστική διαδικασία εν τη γενέσει: Ακολουθώντας το «Ποταμό» του
Ted Hughes

Επανερχόμενοι στο θέμα της αγάπης, που φαίνεται να έχει εξέχουσα σημασία για το
μεταφραστή λογοτεχνίας, ας θυμηθούμε τα λόγια του Octavio Paz: «Ξεκινάμε με την
αγάπη. Πρέπει να αγαπάς το κείμενο» (Honig 1985: 160). Ξεκινώντας από την αγάπη,
λοιπόν, για τη συλλογή «River» του Ted Hughes, η μεταφράστρια αποφάσισε να
καταβροχθίσει τα ποιήματα και να αφήσει την ενέργεια που θα απελευθέρωναν να την
καθοδηγήσει στο δύσκολο έργο της αναδημιουργίας τους στην ελληνική γλώσσα.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί πώς τα ίδια τα ποιήματα προς μετάφραση
αποκάλυπταν την πορεία της αναδημιουργίας τους στην ελληνική γλώσσα με μία
εκπληκτική καθαρότητα, όπως ακριβώς το νερό που κυλά στο «Ποτάμι» του Ted
Hughes. Με βάση στίχους από τα ποιήματα, επιτρέψτε μου να αναφερθώ στη
διαδικασία της ανα-δημιουργίας των ποιημάτων στη γλώσσα-στόχο, όπως τη βίωσε η
μεταφράστρια.

3.1. Στάδιο Πρώτο
I lean and watch the water, listening to the water
Till my eyes forget me
(Hughes, 1983)

Σκύβω και κοιτάζω το νερό, ακούγοντας το νερό
Μέχρι που τα μάτια μου με ξεχνούν


Έτσι ξεκινά η διαδικασία της ανάγνωσης των ποιημάτων. Αυτό είναι το στάδιο της
προετοιμασίας που περιλαμβάνει την ανάγνωση, την ερμηνεία και την ανάλυση του
πρωτοτύπου. Σε αυτό το στάδιο, στοιχεία εκτός του κειμένου (όπως η βιογραφία και η
ποιητική τέχνη του Hughes) και εντός του κειμένου (η αισθητική και απαγωγική
ανάγνωση των ποιημάτων) παίζουν σημαντικό ρόλο.

Ας αναφερθούμε επιγραμματικά σε χαρακτηριστικά στοιχεία από τη βιογραφία του
ποιητή. Ο Ted Hughes, Άγγλος ποιητής και συγγραφέας, που γεννήθηκε το 1930 και
πέθανε το 1998, άρχισε να μελετά την Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του
Cambridge και τελικώς στράφηκε στην Αρχαιολογία και Ανθρωπολογία. Με τη Sylvia
Plath, γνωστή ποιήτρια επίσης, παντρεύτηκε το 1956. Η σχέση τους υπήρξε θυελλώδης
και κατέληξε στην αυτοκτονία της τελευταίας. Έγραψε πολλές ποιητικές συλλογές,
κριτικές και βιβλία για παιδιά, ενώ έκανε και αρκετές μεταφράσεις. Επιπλέον, το 1984
ορίστηκε ποιητής της βασιλικής αυλής.

Όσον αφορά την ποιητική του τέχνη, για εκείνον η ποίηση «είναι ένα ταξίδι στον
εσωτερικό κόσμο» ή αλλιώς «εξερεύνηση του αυθεντικού εαυτού» (Skea 1985: 3). Για
το Hughes, στη σύγχρονη εποχή κυριαρχεί η λογική και η αντικειμενική νόηση εις
βάρος της φαντασίας και των συναισθημάτων. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει
καλλιεργήσει τόσο πολύ τις νοητικές και γνωστικές του ικανότητες, αφήνοντας τον
εσωτερικό κόσμο των αισθημάτων, της φαντασίας και των ενστίκτων να ατροφήσει.
Σκοπός του, λοιπόν, μέσα από την ποίηση είναι να συμφιλιώσει το συνειδητό και το
υποσυνείδητο.

Ο ποιητής, επηρεασμένος από το έργο του Mircea Eliade «Shamanism»,
λειτουργεί ως σαμάνος, που πέφτει σε έκσταση και κάνει συμβολικά ταξίδια στο
υποσυνείδητο για να θεραπεύσει τους ανθρώπους. Είναι εξοπλισμένος με τις λέξεις, τα
σύμβολα, τις εικόνες και τους μουσικούς ρυθμούς, όπως ο σαμάνος έχει πάντα το
μαγικό του τύμπανο στα ταξίδια του. Έτσι ο ποιητής καταδύεται στον υπόγειο κόσμο
και μέσα από διάφορες μυήσεις επιστρέφει στα εγκόσμια με κάποια αλήθεια για να
μοιραστεί με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

Επιπλέον, τα περισσότερα ποιήματα του Hughes περιγράφουν ζώα ή έχουν ως τίτλο
τους το όνομα κάποιου ζώου (π.χ. «A Cormorant»/ «Κορμοράνος», «An Eel»/ «Χέλι»).
Για το λόγο αυτό, ο Hughes ονομάστηκε «ποιητής της φύσης» ή «ποιητής των ζώων».
Εξάλλου, τα ζώα στην ποίησή του χρησιμοποιούνται συνήθως μεταφορικά για τους
ανθρώπους. Για τον Ted Hughes, το ίδιο το ποίημα είναι ένα ζώο. Είναι ύπαρξη
ξεχωριστή ακόμη και από το δημιουργό του. Όταν κάτι προστεθεί ή αφαιρεθεί από
αυτό, τότε το ποίημα-ζώο θα ακρωτηριαστεί ή θα πεθάνει. Μα πάνω από όλα, το κάθε
ποίημα έχει μια συγκεκριμένη σοφία που όλοι μας είμαστε περίεργοι να μάθουμε
(Hughes 1994: 10). Σκοπός, λοιπόν, είναι να παρακολουθήσουμε αθόρυβα το θήραμά
μας, το ποίημα με άλλα λόγια, (συνήθης πρακτική του Hughes κατά την παιδική του
ηλικία) και όχι να το ανατέμουμε. Για το λόγο αυτό χρειαζόμαστε πνευματική
εγρήγορση, ένα καλό λεξικό και αναλυτική σκέψη για να ανακαλύψουμε τα
μεταφραστικά ευαίσθητα σημεία, τις προτεραιότητες του κειμένου-πηγή.

Φεύγοντας από τα γενικά αυτά στοιχεία που αφορούν τη βιογραφία και την ποιητική
του Hughes, φτάνουμε στο επίπεδο του κειμένου στη γλώσσα-πηγή. Η μεταφράστρια
έχει μπροστά της τον τίτλο της ποιητικής συλλογής «River» (1983) και τα ποιήματα:
λέξεις τακτοποιημένες σε στίχους, που μοιάζουν με μαιάνδρους ποταμού, που αντηχούν
το κελάρυσμα της ροής του. Κι η μεταφράστρια, ως αναγνώστρια αρχικά, απολαμβάνει
τους στίχους που ξεδιπλώνονται μπροστά της, ακολουθώντας την πορεία του ηλιακού
έτους, αφού τα ποιήματα ακολουθούν τον κύκλο των εποχών, τους σολομούς και τον
κύκλο της ζωής τους. Και στη συνέχεια, από την αισθητική ανάγνωση η μεταφράστρια,
ως κριτικός πλέον, οδηγείται στην απαγωγική ανάγνωση, μελετώντας ή αλλιώς
παρακολουθώντας αθόρυβα κάθε ποίημα και ανατρέχοντας σε υπάρχουσες κριτικές και
αναλύσεις, αλλά και σε δικές της ερμηνείες του πρωτοτύπου.

3.2. Στάδιο Δεύτερο
Try to speak and nearly succeed
(Hughes, 1983)

Προσπάθησε να μιλήσεις και σχεδόν κατόρθωσέ το


Αυτό είναι το στάδιο της μεταφοράς του κειμένου από τη γλώσσα-πηγή στη γλώσσα-
στόχο. Σε αυτό το στάδιο, η μεταφράστρια δουλεύει ταυτόχρονα σε επίπεδο κειμένου,
αναφοράς, συνοχής, και φυσικής ροής του λόγου, για να μπορέσει να μεταφέρει τα
ποιήματα στη γλώσσα-στόχο, χωρίς να τα ακρωτηριάσει ή να τα σκοτώσει, αλλά
διατηρώντας τη ζωντάνια και τη σοφία που φέρουν μέσα τους, ακολουθώντας την τέχνη
του Hughes. Η μεταφράστρια, πλέον σε ρόλο ποιήτριας, μετουσιώνει την ερμηνεία του
πρωτοτύπου σε ένα νέο κείμενο στη γλώσσα-στόχο. Βεβαίως, κάθε ερμηνεία δεν
μπορεί παρά να είναι μερική και να αντανακλά όχι μόνο το συγκεκριμένο κείμενο, αλλά
και την προσωπικότητα της μεταφράστριας, τις εμπειρίες της, την κουλτούρα της, την
ιδιόλεκτό της και την εποχή της.

Σύμφωνα με την αποδομιστική προσέγγιση, το συνολικό συγκείμενο είναι
«άπιαστο», επομένως, η ανάγνωση και η κατανόηση δεν μπορούν ποτέ να εξαντλήσουν
το νόημα .Μοιάζει αδιανόητο για το μεταφραστή να μπει στο μυαλό
του ποιητή, παρόλο που ο Friedrich Schleiermacher ωθούσε τους μεταφραστές να
κατανοήσουν το κείμενο καλύτερα από το συγγραφέα τη στιγμή που το έγραφε

Κάτι τέτοιο μοιάζει ακατόρθωτο, ουτοπιστικό, αλλά όπως
προείπαμε, η λογοτεχνική μετάφραση είναι μία καλή ουτοπία.
Αυτό ακριβώς το στάδιο, που εμπεριέχει το «μηχανισμό μεταφοράς» κατά το
γλωσσολόγο και θεωρητικό της μετάφρασης, Eugene Nida, δεν έχει τύχει ιδιαίτερης
συζήτησης (Μπατσαλιά και Σελλά-Μάζη 1997, Connoly 1996). Για τον Edwin
Gentzler, θιασώτη της αποδομιστικής προσέγγισης στη μετάφραση, κατά τη διάρκεια
της μεταφοράς αυτής καθ’ αυτής του κειμένου-πηγή στην κουλτούρα-στόχο, οι δύο
γλώσσες αγγίζουν η μία την άλλη. Τη στιγμή αυτής ακριβώς της μοναδικής επαφής «η
αποκάλυψη των ορίων και του αδύνατου δίνει ζωή σε νέες, εναλλακτικές λύσεις σε μία
πολύ γκρίζα περιοχή, που δεν είναι ούτε η μία ούτε η άλλη γλώσσα, αλλά ένας
σιωπηλός αλλιώτικος τόπος, που δεν οριοθετείται από καμία γλώσσα»
(Με σχεδόν παρόμοιο τρόπο, περιγράφει και η Marilyn Gaddis Rose, ακαδημαϊκός
και ερευνήτρια στο χώρο της μετάφρασης, αυτή τη συνάντηση των δύο γλωσσών:
«νιώθουμε σαν να ψάχνουμε σε μία γκρίζα περιοχή» Είναι, λοιπόν, ένα
στάδιο που δεν περιγράφεται εύκολα. Μοιάζει με περιπέτεια, με κατάδυση στο
άγνωστο ακολουθώντας το συγκείμενο. Στην προκειμένη περίπτωση, ο μεταφραστής,
περιπλανιέται, ως άλλος σαμάνος, στη Σκοτεινή Νύχτα της ψυχής, εγκαταλελειμμένος
από το Θεό για να καθαγιαστεί και να γεννηθεί ένας νέος πνευματικός εαυτός του

Είναι προφανές ότι σε αυτή τη φάση κάτι δυσχεραίνει τους θεωρητικούς της
μετάφρασης, αλλά και τους ίδιους τους μεταφραστές, στην περιγραφή της. Σε αυτό το
στάδιο, η δημιουργικότητα κάνει την εμφάνισή της. Εκτός από την αναλυτική σκέψη,
παράγοντες όπως η διαίσθηση, η αίσθηση και το συναίσθημα συνεπικουρούν το
μεταφραστή. Η δημιουργικότητα, χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης, είναι
περίπλοκη και ακαθόριστη. Η έμπνευση του ποιητή, δηλαδή «η ιδιαίτερη
ψυχοσωματική και πνευματική κατάσταση, κατά την οποία οι δημιουργικές δυνάμεις
του ανθρώπου βρίσκονται σε έξαρση και εκδηλώνονται με πρωτότυπο και επιδέξιο
τρόπο» είναι μάλλον ασύλληπτη  Παρ’ ολ’ αυτά, με βάση το
ποίημα στη γλώσσα-πηγή, ο μεταφραστής πρέπει να βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση
έμπνευσης, όχι για να δημιουργήσει κάτι τελείως νέο, αλλά για να ανα-δημιουργήσει το
δημιούργημα του ποιητή στη γλώσσα-στόχο. Αδύνατο, θα λέγαμε, αλλά ο μεταφραστής
δεν παύει να είναι ένας καλός ουτοπιστής.

3.3. Στάδιο Τρίτο
I came back to myself
(Hughes, 1983)

Επανήλθα στον εαυτό μου

Τα ποιήματα έχουν μεταφραστεί, αλλά το έργο της μεταφράστριας δεν τελείωσε ακόμα.
Σύμφωνα με τη Mona Baker, «οι μεταφραστές πρέπει να αναπτύξουν την ικανότητα να
στέκονται σε κάποια απόσταση και να αναρωτιούνται τι κάνουν και πώς το κάνουν»
(Wilss 1996: 20). Συνεπώς, θα πρέπει να είναι σε θέση να διακιολογήσουν τις επιλογές
και τις μεθόδους τους, να αναθεωρήσουν συγκεκριμένα σημεία του μεταφράσματος και
να προβούν σε τυχόν αλλαγές. Όλα αυτά όμως προϋποθέτουν τη συνειδητότητα του
μεταφραστή για τις ενέργειές του.
Πιο συγκεκριμένα, στη μετάφραση των ποιημάτων του Ted Hughes στα ελληνικά,
εντοπίστηκαν και διευθετήθηκαν αρκετές δυσκολίες που προέκυψαν κατά την
μεταφραστική διαδικασία: σημασιολογική ασάφεια, συντακτική πολυπλοκότητα,
λογοπαίγνια, πολυσύνθετες λέξεις, για να αναφέρω μερικές. Διάφορες τεχνικές
χρησιμοποιήθηκαν για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες, όπως η αφαίρεση, η
προσθήκη ή η διεύρυνση, αλλαγή της σύνταξης ή αλλαγή της γραμματικής κατηγορίας
των λέξεων. Βασικό, όμως μέλημα της μεταφράστριας, ήταν όταν κάτι χανόταν στη
μετάφραση να το αναπληρώνει με κάτι νέο, αντίστοιχης δυναμικής στα ελληνικά,
προκειμένου το αναδημιουργημένο ποίημα να διατηρήσει τη ζωντάνια και τη σοφία του
στη γλώσσα-στόχο.
Ακόμη και στην περίπτωση που θα μπορούσε να επικοινωνήσει με τον
ίδιο τον ποιητή, ο μεταφραστής είναι εκείνος που πρέπει να ανα-δημιουργήσει το
ποίημα σε μία άλλη γλώσσα. Αυτή η διαδικασία είναι πάντοτε μοναχική και ο
μεταφραστής είναι απόλυτα υπεύθυνος για το αποτέλεσμα...


....απλα την ευχαριστω..

+n-

[etidorhpa]

The Seven Sorrows
   
 
 
The first sorrow of autumn
Is the slow goodbye
Of the garden who stands so long in the evening-
A brown poppy head,
The stalk of a lily,
And still cannot go.

The second sorrow
Is the empty feet
Of a pheasant who hangs from a hook with his brothers.
The woodland of gold
Is folded in feathers
With its head in a bag.

And the third sorrow
Is the slow goodbye
Of the sun who has gathered the birds and who gathers
The minutes of evening,
The golden and holy
Ground of the picture.

The fourth sorrow
Is the pond gone black
Ruined and sunken the city of water-
The beetle's palace,
The catacombs
Of the dragonfly.

And the fifth sorrow
Is the slow goodbye
Of the woodland that quietly breaks up its camp.
One day it's gone.
It has only left litter-
Firewood, tentpoles.

And the sixth sorrow
Is the fox's sorrow
The joy of the huntsman, the joy of the hounds,
The hooves that pound
Till earth closes her ear
To the fox's prayer.

And the seventh sorrow
Is the slow goodbye
Of the face with its wrinkles that looks through the window
As the year packs up
Like a tatty fairground
That came for the children
 

[Rose]

Με τη Sylvia Plath, γνωστή ποιήτρια επίσης, παντρεύτηκε το 1956. Η σχέση τους υπήρξε θυελλώδης και κατέληξε στην αυτοκτονία της τελευταίας.

Είναι όντως πραγματικότητα ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους ευαίσθητους ανθρώπους που συντάραξαν την κοινωνία τους με τον πνεύμα και τον λόγο τους, βίωσαν μία σημαντική τραγικότητα στην ζωή τους...

Δεν μπορεί να γράψει ποίηση ο καθένας... χρειάζεται να αντέχει καθώς και να φλερτάρει με τον πόνο...
'Αλλωστε οι μεγαλύτερες σοφίες έχουν ειπωθεί, καθώς και αξιοσημείωτα έργα έχουν γίνει, από ανθρώπους που πόνεσαν πολύ...

Ο ψυχικός πόνος οδηγεί τον άνθρωπο να κάνει την υπέρβαση για να σωθεί... και έτσι εμπειριώνει τα άρρητα...

[etidorhpa]

Με τη Sylvia Plath, γνωστή ποιήτρια επίσης, παντρεύτηκε το 1956. Η σχέση τους υπήρξε θυελλώδης και κατέληξε στην αυτοκτονία της τελευταίας.

Είναι όντως πραγματικότητα ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους ευαίσθητους ανθρώπους που συντάραξαν την κοινωνία τους με τον πνεύμα και τον λόγο τους, βίωσαν μία σημαντική τραγικότητα στην ζωή τους...

Ο ψυχικός πόνος οδηγεί τον άνθρωπο να κάνει την υπέρβαση για να σωθεί... και έτσι εμπειριώνει τα άρρητα...

ναι...ανεμοδαρμενα υψη....αναρωτιεται κανεις..γιατι θα πρεπει να'ναι ετσι η ζωη?
γιατι τα πολυτιμα μαθηματα, να τα δινει με τοσο πονο?

Wuthering Heights
   
 
  The horizons ring me like faggots,
Tilted and disparate, and always unstable.
Touched by a match, they might warm me,
And their fine lines singe
The air to orange
Before the distances they pin evaporate,
Weighting the pale sky with a soldier color.
But they only dissolve and dissolve
Like a series of promises, as I step forward.

There is no life higher than the grasstops
Or the hearts of sheep, and the wind
Pours by like destiny, bending
Everything in one direction.
I can feel it trying
To funnel my heat away.
If I pay the roots of the heather
Too close attention, they will invite me
To whiten my bones among them.

The sheep know where they are,
Browsing in their dirty wool-clouds,
Gray as the weather.
The black slots of their pupils take me in.
It is like being mailed into space,
A thin, silly message.
They stand about in grandmotherly disguise,
All wig curls and yellow teeth
And hard, marbly baas.

I come to wheel ruts, and water
Limpid as the solitudes
That flee through my fingers.
Hollow doorsteps go from grass to grass;
Lintel and sill have unhinged themselves.
Of people and the air only
Remembers a few odd syllables.
It rehearses them moaningly:
Black stone, black stone.

The sky leans on me, me, the one upright
Among all horizontals.
The grass is beating its head distractedly.
It is too delicate
For a life in such company;
Darkness terrifies it.
Now, in valleys narrow
And black as purses, the house lights
Gleam like small change.

Sylvia Plath


+n-
 
 

[Rose]

ναι...ανεμοδαρμενα υψη....αναρωτιεται κανεις..γιατι θα πρεπει να'ναι ετσι η ζωη?
τι πολυτιμα μαθηματα να δινει με τοσο πονο?

Αγαπητέ Etidorhpa - Aphrodite...

η ποίηση ανήκει στην σφαίρα της Αφροδίτης, στον Μυστικισμό... Είναι σημαντικό, να περάσουμε από εκεί, αλλά είναι επίσης σημαντικό, να το ξεπεράσουμε, δηλαδή να περάσουμε στο επόμενο στάδιο, που είναι ο Ερμής... ο αποκρυφισμός, και ύστερα παρακάτω στην Ηλιακή Συνείδηση... στην Ηρωική Συνείδηση, και τέλος ολοκληρώνοντας τα Μικρά Μυστήρια, στον Αλχημιστικό Γάμο του Εσωτερικού Ερμαφρόδιτου...

Μετά από 2 ποιητικές μου συλλογές, κατανόησα, πως η σφαίρα της Αφροδίτης (η χώρα του συναισθήματος αλλά και των παθών - της πάθησης) είναι πολύ σημαντική, αλλά εξίσου σημαντική είναι η υπέρβασή της...

Η Διανοητική ακρότητα οδηγεί στον Υλισμό, η Συναισθηματική ακρότητα οδηγεί στην Πάθηση...

Παν μέτρον άριστον, έλεγαν οι πρόγονοί μας...

[etidorhpa]

Μετά από 2 ποιητικές μου συλλογές, κατανόησα, πως η σφαίρα της Αφροδίτης (η χώρα του συναισθήματος αλλά και των παθών - της πάθησης) είναι πολύ σημαντική, αλλά εξίσου σημαντική είναι η υπέρβασή της...

συμφωνω..απολυτα..εννοουσα ολη τη διαδρομη...ολοι την εχουμε βιωσει σε μικρη η μεγαλη κλιμακα....
σημασια εχει να βγουμε δυνατοι και σοφωτεροι...απλα καποιες λεξεις θυμιζουν καταστασεις και αναρωτηθηκα ...."δυνατα"...

 ...

+n-

[Rose]

Οι εμπειρίες της ανθρώπινης ύπαρξης είναι 12... 'Ολοι μας, θα τις περάσουμε όλες, αλλά σε διαφορετική ένταση και σε διαφορετική σύσταση... όπως επιλέγει και όπως αντέχει ο καθένας μας...

Αυτή η κάθε διαφορετική συχνότητα ψυχικών δονήσεων, που περιγράφει την κάθε ξεχωριστή ψυχική προσωπικότητα, περιγράφεται μέσω του Αστρολογικού χάρτη... όπου τα 12 ζώδια (η εξωτερική έκφραση) και οι 12 οίκοι (το εσωτερικό βίωμα), μέσω των γωνιών των πλανητικών θέσεων (ψυχικών χαρακτηριστικών), συνθέτουν μία ξεχωριστή έκφραση του Θείου...

[etidorhpa]

και μια ελληνικη ματια στο you tube !!

http://www.youtube.com/watch?v=D1DOKgKSdaU


+n-

[magna mater]

Το κείμενο που παράθεσες etidorhpa είναι πολύ αξιόλογο.

"Ο ποιητής, επηρεασμένος από το έργο του Mircea Eliade «Shamanism»,
λειτουργεί ως σαμάνος, που πέφτει σε έκσταση και κάνει συμβολικά ταξίδια στο
υποσυνείδητο για να θεραπεύσει τους ανθρώπους. Είναι εξοπλισμένος με τις λέξεις, τα
σύμβολα, τις εικόνες και τους μουσικούς ρυθμούς, όπως ο σαμάνος έχει πάντα το
μαγικό του τύμπανο στα ταξίδια του. Έτσι ο ποιητής καταδύεται στον υπόγειο κόσμο
και μέσα από διάφορες μυήσεις επιστρέφει στα εγκόσμια με κάποια αλήθεια για να
μοιραστεί με τους υπόλοιπους ανθρώπους."

Ο ποιητής είναι πράγματι σαμάνος κι ακόμη περισσότερο προφήτης, είναι αυτός που προ-φαίνει, που κάνει ορατό το αόρατο. Ο μεγάλος ποιητής δεν εξομολογείται τον δικό του πόνο αλλά δωρίζει στους ανθρώπους ένα όραμα που εμπνεύστηκε από το Θείο. Έτσι είναι από τότε που η μούσα κατελάμβανε το ποιητή για να απαγγείλει το όραμα που του υπαγόρευε και από τότε που ο Απόλλωνας καταλάμβανε τις προφήτισσές του. Η παράδοση αναφέρει πως στη Δήλο αφιέρωναν οι ποιητές και οι συνθέτες τις καλλιτεχνικές τους δημιουργίες ως προσφορά στον Δήλιο Απόλλωνα. "Το σημαντικότερο σωζόμενο έργο που εκτελέστηκε στη Δήλο είναι ο ομηρικός ύμνος στον Απόλλωνα, που γράφτηκε και τραγουδήθηκε κατά την παράδοση από τον Όμηρο δίπλα στον Κεράτινο βωμό της Δήλου" (βλ. Ζώζη Παπαδοπούλου: Απόλλων Εύυμνος, Αστερίη φιλόμολπος. Η μουσική και η χορεία στους μύθους και τις τελετουργίες της Δήλου, στο Φως Κυκλαδικόν, Μουσείο Κυκλαδικής΄τέχνης 1999, σελ. 118). Αυτό άλλωστε δηλοί και η λέξη έμ-πνευση, μέσα στον ποιητή/προφήτη εισβάλλει ένα πνεύμα. "Ο Παυσανίας, αναφερόμενος στην πέτρα της Σίβυλλας στους Δελφούς, μιλά για την ερυθραία σίβυλλα Ηροφίλη η οποία συνέθεσε ύμνο στον Απόλλωνα. 'Στο ποίημά της ονομάζει τον εαυτό της όχι Ηροφίλη αλλά και Άρτεμη και λέει πως είναι νόμιμη σύζυγος του Απόλλωνα, άλλοτε όμως αδερφή του κι άλλοτε κόρη του. Έκανε το ποίημα αυτό βρισκόμενη σε μανία και κατεχόμενη από το θεό (Παυσανίας 5.7.7-8, ό.π. σ. 118-9).
Ο Εμπεδοκλής διατύπωσε την φιλοσοφία του σε ποίημα που του υπαγόρευαν οι Μούσες και οι θεοί (βλ. απόσπασμα 4) Η απαγγελία μάλιστα του μαγικού του ποιήματος στον μαθητή του Παυσανία μετέδιδε ταυτόχρονα τις μαγικές δυνάμεις που ο Εμπεδοκλής είχε ελέγξει:πρόκειται για "τις μυστηριώδεις ρητορικές δυνάμεις και την κυριαρχία στον αρθρωμένο λόγο" (βλ. Peter Kingsley: Αρχαία φιλοσοφία μυστήρια και μαγεία. Ο Εμπεδοκλής και η πυθαγόρεια παράδοση, εκδ. Αρχέτυπο, σ. 238 κε.).
Η μεγάλη ποίηση αποτελεί την υψηλότερη μορφή τέχνης, τα εκφραστικά της μέσα ο ήχος και η μουσικότητά της και η μεγάλη αναπαραστατική δύναμη που ζωγραφίζει νοητικά το ορατό και τις αόρατες πτυχές που μεταδίδουν ψυχικές δονήσεις, την κάνουν πράγματι τη δυσκολότερη μορφή εκφραστικής τέχνης και αποτελεί σαφώς ένα απαιτητικό ανάγνωσμα στο οποίο δεν έχουν όλοι πρόσβαση, αλλά και όσοι μπορούν να διαβάσουν ποίση και πάλι φτάνουν σε όρια, το νόημα είναι όντως ανεξάντλητο. Η μεγάλη ποίηση δημιουργεί οράματα και σε μαθαίνει να βλέπεις τον κόσμο με νέο, ασυνήθιστο τρόπο.

Ο κήπος βλέπει
             ακούει του ήχους απ' τα χρώματα
             τους ιριδισμούς που ένα χάδι
             αφήνει
             πάνω στο σώμα το γυμνό την ώρα
             που το τραβούν μυριάδες νήματα
ψηλά
        μαίνονται τα μηνύματα
             τι να το κάνεις
             δε νογά κανείς

μένουμε σαν ασυρματοφόρα
παρατημένα μες στην έρημο και αχρηστευμένα εδώ κι αιώνες [Οδ. Ελύτης, Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας]

" η ποίηση «είναι ένα ταξίδι στον
εσωτερικό κόσμο» ή αλλιώς «εξερεύνηση του αυθεντικού εαυτού»"
 
  Με το λύχνο του άστρου  *   στους ουρανούς εβγήκα
  Στο αγιάζι των λειμώνων  *   στη μόνη ακτή του κόσμου
Πού να βρω την ψυχή μου  *   το τετράφυλλο δάκρυ! [Οδ. Ελύτης, Το άξιον Εστί]

Όσο για τον πόνο και τη μοναξιά του ποιητή, είναι το αναγκαίο τίμημα αυτού που βάλθηκε να παλέψει με το άρρητο, να δαμάσει σε λέξεις το όραμα που αλίευσε από την απεραντοσύνη.
Και αυτό δεν το αντέχουν όλοι.
Ο Χαίλντερλιν τρελλάθηκε... και δεν είναι ο μόνος. Είναι επικίνδυνο να μιλάς με το θεό. Αλλά κάποιοι πρέπει να το τολμήσουν