Σχόλια > Κοινωνικοί Προβληματισμοί
ΑΝΑΣΤΑΣΗ....
Rose:
Είναι καθήκον μας ως αυθεντικοί 'Ελληνες να γνωρίζουμε την αρχαία μας παράδοση, και τους αυτόχθονες 'Ελληνες θεούς ή Μυθολογία. Η Γνώση είναι Δύναμη και Ελευθερία.
http://www.theogonia.gr/theoi/theoiz/zagreus.htm
Ζαγρεύς
Ο Ζαγρεύς ήταν θεός των Ορφικών, γιoς του Δία και της Περσεφόνης, ο "πρώτος Διόνυσος". Γεννήθηκε από το Δία μεταμορφωμένος σε φίδι και την κερασφόρο Περσεφόνη. Ο Δίας τον προόριζε για τη διαδοχή και την κυριαρχία στον κόσμο και για να τον προφυλάξει από την Ήρα, τον εμπιστεύθηκε στον Απόλλωνα και τους Κουρήτες, οι οποίοι τον έκρυψαν στα δάση του Παρνασσού.
Ήρα ανακάλυψε που ήταν κρυμμένο το κερασφόρο βρέφος κι έστειλε τους Τιτάνες να το εξοντώσουν. Εκείνοι για να το ξεγελάσουν του έδωσαν παιχνίδια και στη συνέχεια του επιτέθηκαν. Τότε ο Ζαγρεύς άρχισε να αλλάζει μορφές στην προσπάθειά του να ξεφύγει. Μεταμορφώθηκε κατά σειρά σε λιοντάρι, τίγρη, άλογο, φίδι, και όταν πήρε τη μορφή ταύρου, οι Τιτάνες τον έπιασαν, τον κομμάτιασαν, έβρασαν το κρέας του σ' ένα καζάνι κι έφαγαν ένα μέρος του. Ο Απόλλωνας μάζεψε τα κομμάτια του Ζαγρέα και τα έθαψε στους Δελφούς. Την καρδιά του, η οποία είχε μείνει ανέπαφη, την κονιορτοποίησε ο Δίας και τη διέλυσε σε ένα ποτό που το πρόσφερε στη. Εκείνη τότε έμεινε έγκυος κι έφερε στον κόσμο το Νεώτερο Διόνυσο. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή την κονιορτοποιημένη καρδιά του την κατάπιε ο ίδιος ο Δίας, κι ήταν εκείνος ο οποίος γέννησε το Διόνυσο. Άλλοι μύθοι υποστηρίζουν ότι το θεό τον ανάστησαν η Ρέα ή η Δήμητρα αφού πρώτα συγκόλλησαν τα μέλη του.
Ο Δίας κατακεραύνωσε τους Τιτάνες κι από τις στάχτες τους δημιουργήθηκαν οι άνθρωποι. Οι ορφικοί έλεγαν πως οι άνθρωποι είχαν μέσα τους το θεϊκό στοιχείο, γιατί οι Τιτάνες είχαν φάει το Διόνυσο Ζαγρέα, είχαν όμως και την "τιτανική φύση" που τους ωθούσε στο κακό επειδή είχαν πλαστεί από την στάχτη των Τιτάνων.
Σε μια άλλη εκδοχή η Θεά Αθηνά περισυνέλεξε την παλλόμενη καρδιά του και την πήγε στο Δία (γι' αυτό η Αθηνά πήρε το επίθετο Παλλάδα). Εκείνος την τοποθέτησε σε ένα γύψινο ομοίωμα του Διονύσου που ζωντάνεψε αμέσως. Οι Νύμφες ανέλαβαν τη φροντίδα του παιδιού και το κουνούσαν σε ένα λιχνιστήρι δημητριακών (λίκνο) απ' όπου ονομάστηκε Ζαγρεύς (Διόνυσος) Λικνίτης.
Σε ανάμνηση του διαμελισμού και της ανάστασης του Ζαγρέως οργανώνονταν κάθε δυο χρόνια οργιαστικές γιορτές προς τιμή του, από τις αττικές και δελφικές Θυιάδες ή τις ιέρειες του Διονύσου στο ναό του Πύθιου Απόλλωνα.
Ο Ζαγρεύς ταυτίζεται συχνά και με τον Ίακχο. Σε ερυθρόμορφα αγγεία διακρίνεται η Περσεφόνη με το μικρό Ίακχο στην αγκαλιά.
Rose:
Παρότι στο παρακάτω άρθρο ο 'Αδωνις αναφέρεται ως σημιτικός θεός, είναι πολύ αρχαιότερος, απλά η λατρεία του, συναντάται τα κλασσικά χρόνια να είναι ευρύτατα διαδεδομένη στις χώρες της εγγύς Ανατολής. Η προέλευσή του είναι "Ινδοευρωπαϊκή", κυριολεκτικά 'Αριας καταγωγής.
http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15345&m=A47&aa=1
Τα πάθη και η ανάσταση του Αδωνη
Δεν ήταν εύκολο το θέμα της σημερινής επιφυλλίδας να απαγκιστρωθεί από το εορταστικό πνεύμα της ημέρας. Με αφορμή λοιπόν την Ανάσταση του Χριστού θα θυμηθούμε μια θεότητα του αρχαίου κόσμου, ο πρόωρος θάνατος της οποίας και η ανάστασή της γιορτάζονταν με έναν τρόπο που έχει κοινά στοιχεία με τον τρόπο που οι χριστιανοί γιορτάζουμε τα Πάθη και την Ανάσταση του δικού μας Θεού. Πρόκειται για τον Αδωνη, έναν σημιτικό θεό που έγινε δεκτός από τους Ελληνες από πολύ νωρίς, ήδη από τις αρχές του 7ου αι. π.Χ., αν όχι και παλιότερα.
Το όνομα Αδωνις στη δυτική σημιτική γλώσσα σημαίνει «Κύριέ μου», αλλά δεν σχετίζεται με κάποια συγκεκριμένη θεότητα. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο θεός αυτός υπήρξε καρπός μιας άνομης συνεύρεσης πατέρα και κόρης, αλλά γεννήθηκε τόσο ωραίος ώστε η ίδια η Αφροδίτη, που προκάλεσε την ειδεχθή αιμομιξία, τον ερωτεύθηκε παράφορα. Για να τον έχει αποκλειστικά δικό της και ώσπου να μεγαλώσει, τον έδωσε προς φύλαξη στην Περσεφόνη, τη θεά του Κάτω Κόσμου. Γρήγορα όμως τον ερωτεύθηκε και η θεά αυτή και δεν ήθελε με κανένα τρόπο να τον αποχωρισθεί. Ολες οι προσπάθειες της Αφροδίτης να τον φέρει κοντά της απέτυχαν. Τέλος στη διαμάχη των δυο θεαινών έβαλε ο Δίας. Πρόσταξε ένα τρίτο του χρόνου ο Αδωνις να μένει με την Αφροδίτη, ένα άλλο τρίτο με την Περσεφόνη και το τελευταίο να το περνά με εκείνη που θα επέλεγε ο ίδιος και που ήταν φυσικά η Αφροδίτη.
Προς τιμή του Αδωνη γιόρταζαν αυτή περίπου την εποχή (ή το καλοκαίρι) τα Αδώνια, με συμμετοχή αποκλειστικά γυναικών, που πενθηφορούσαν και τελούσαν «πάντα τα εις κηδείας καθιερωμένα». Πάνω σε νεκρικές κλίνες, μέσα σε σπίτια, τοποθετούσαν κέρινα ομοιώματα του Αδωνη, περιβαλλόμενα από ποικίλα άνθη, κλαδιά και καρπούς, ενώ γύρω τους έκαιγαν λιβανωτοί και άλλα αρωματικά θυμιάματα. Οι γυναίκες θρηνούσαν γοερά και κόπτονταν για τον θανόντα θεό. Επιπλέον, φύτευαν μέσα σε πήλινες γλάστρες σπόρους από γρήγορα αναπτυσσόμενα αλλά και γρήγορα μαραινόμενα φυτά, όπως μάραθρα και διάφορες πρασινάδες, τις οποίες, αφού πότιζαν, τις ανέβαζαν στις στέγες των σπιτιών. Μια ιδέα για τις γλάστρες αυτές, που οι αρχαίοι τις αποκαλούσαν «κήπους Αδώνιδος», μας δίνουν παραστάσεις αττικών αγγείων. Στη συνέχεια περιέφεραν τα ομοιώματα του θεού στους δρόμους «κοπτόμεναι» πάλι και «θρήνους ήδον» με τη συνοδεία ενός ιδιαίτερου αυλού, που αποκαλείτο γίγγρας. Πρόκειται για μικρού μήκους αυλούς, που έδιναν έναν οξύ, διαπεραστικό, θρηνώδη και πένθιμο τόνο. Μετά την περιφορά, τα είδωλα μαζί με τους «κήπους του Αδώνιδος», που στο μεταξύ είχαν αρχίσει να φυτρώνουν, ρίχνονταν σε κάποια πηγή ή σε ένα ποτάμι. Την επόμενη μέρα γιόρταζαν «εν χαρά» την ανάσταση του θεού.
Αν και είναι παρακινδυνευμένο να διατυπώνονται γενικεύσεις βασισμένες σε εξωτερικές ομοιότητες που παρουσιάζουν θεότητες διαφορετικών πολιτισμών και διαφορετικών χρονικών περιόδων, ο ελληνικός Αδωνις, όπως και ο σημιτικός, φαίνεται ότι αποτελεί προσωποποίηση του μυστηρίου της βλάστησης. Η γιορτή του θα πρέπει να προέκυψε από τη στιγμή που οι άνθρωποι, παρατηρώντας τις ετήσιες μεταβολές της φύσης, θεώρησαν ότι αυτές οφείλονται σε μια συνεχή διαμάχη ανάμεσα σε δυνάμεις που αντιπροσώπευαν τη γονιμότητα και τη φθορά. Πίστεψαν λοιπόν ότι, εκτελώντας κάποιες μαγικές τελετουργίες, μπορούν να βοηθήσουν τις θεότητες της ζωής στον αγώνα τους ενάντια στις θεότητες του θανάτου. Οι «κήποι του Αδώνιδος» με τους γρήγορα αναπτυσσόμενους αλλά και γρήγορα μαραινόμενους σπόρους, όπως και η ρίψη τόσο του ομοιώματος του θεού όσο και των «κήπων» του μέσα σε νερό, αποτελούν τελετουργίες μιας μορφής συμπαθητικής μαγείας. Απέβλεπαν στην ετήσια αναζωογόνηση της γης με τη βοήθεια και του απαραίτητου νερού. Ο ίδιος ο Αδωνις ενσάρκωνε το πνεύμα της βλάστησης και ο ετήσιος θάνατος και η επάνοδός του στη ζωή αντιπροσώπευαν τον μαρασμό της φύσης κατά τον χειμώνα και την επερχόμενη αναγέννησή της κατά την άνοιξη.
Ωστόσο η διατήρηση της γιορτής των Αδωνίων στον ελληνικό χώρο πιθανόν να μην οφείλεται μόνο στους παραπάνω λόγους. Θυμίζουμε ότι οι αρχαίοι Εληνες είχαν πολλές γιορτές που απέβλεπαν στην ευφορία της γης και την ευγονία. Ετσι διατυπώθηκε η άποψη ότι ίσως η γιορτή αυτή κέρδισε μια θέση στην ανδροκρατούμενη ελληνική κοινωνία επειδή έδινε στις γυναίκες τη δυνατότητα, όπως και ορισμένες άλλες γυναικοκρατούμενες γιορτές, να αποδεσμεύονται έστω και για λίγο από την ασφυκτική ανδρική χειραγώγηση. Υπενθυμίζω ότι πριν από 35 και πλέον χρόνια o Wolfgang Helck υποστήριξε ότι η ιστορία του Αδωνη πρέπει να αποτελεί κατάλοιπο μιας παλιάς γυναικοκρατούμενης κοινωνίας της Ανατολής, όπως των Αμαζόνων της ελληνικής μυθολογίας. Στην κοινωνία αυτή οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν νεαρούς αρσενικούς μόνο και μόνο για την ευχαρίστηση και τη γονιμοποίησή τους και στη συνέχεια τους σκότωναν! Τολμηρή άποψη που ωστόσο δεν μπορεί να επαληθευθεί.
Ο κ. Μιχάλης Α. Τιβέριος είναι καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Το ΒΗΜΑ, 27/04/2008 , Σελ.: A47
Κωδικός άρθρου: B15345A471
ID: 294240
ΣΕΡΑΠΙΣ:
Όσιρις, επιτάφιος
Trithemius:
Είδα τις εικόνες του Σέραπι για τον επιτάφιο και διάβασα και το άρθρο για τον Άδωνι. Δεν θυμάμαι ακριβώς το πότε αλλά έχω την εντύπωση ότι ο επιτάφιος ως λατρευτικό έθιμο στον χριστιανισμό, δεν μετρά παρά 1-2 αιώνες. Περισσότερες λεπτομέρειες έχουμε επ' αυτού;
ΣΕΡΑΠΙΣ:
Ahura Mazda, Ανάσταση και Zaratustra
Πλοήγηση
[0] Λίστα μηνυμάτων
[#] Επόμενη σελίδα
Μετάβαση στην πλήρη έκδοση