Σχόλια > Κοινωνικοί Προβληματισμοί
Πολιτική Ανυπακοή....
Ορφέας:
Πολιτική ανυπακοή
Χένρυ Νταίηβιντ Θoρώ
μετάφραση: Κωνσταντίνα Παπαπετροπούλου
επιμέλεια: Χαράλαμπος Μαγουλάς
Ερατώ, 2008
155 σελ.
ISBN 978-960-229-207-5, [Κυκλοφορεί]
Τιμή € 12,54
Δημοσιευμένο για πρώτη φορά το 1849 με τον τίτλο "Resistance to Civil Government", το ηλεκτρισμένο αυτό κείμενο του Θορώ είναι ίσως το πιο δημοφιλές δοκίμιο της αμερικανικής λογοτεχνίας -πηγή έμπνευσης των ακτιβιστών όλου του κόσμου, από τους Βρετανούς Φαβιανούς έως τον Μαχάτμα Γκάντι και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, από τους παραδοσιακούς αναρχικούς έως τους κάθε απόχρωσης αγωνιστές της αριστεράς.
Ορφέας:
Δημοκρατία και Πολιτική Ανυπακοή-Howard Zinn
«Η δημοκρατία αναδύεται όταν ο κόσμος οργανώνεται και κάνει κάτι για τις αδικίες που υπάρχουν στην κοινωνία. Δεν μπορεί να περιμένει κανείς το κράτος να κάνει κάτι από μόνο του για να αποκατασταθούν οι σοβαρές αδικίες».
«Η επιδοκιμασία της αρχής της πολιτικής ανυπακοής αφήνει, όμως, ακόμη ανοιχτά τα ερωτήματα για το τι αποτελεί μια ηθικά αποδεκτή μορφή πολιτικής ανυπακοής και πως η πολιτική ανυπακοή θα χρησιμοποιηθεί για να κινητοποιήσει τους ανθρώπους, αντί να τους προκαλέσει».
Howard Zinn (από τη συνέντευξή του στον Χρόνη Πολυχρονίου, για το περιοδικό «Ε» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» στις 24.05.2009)
Περισσότερα πράγματα για τον μεγάλο Αμερικανό ιστορικό, πολιτικό επιστήμονα, θεατρικό συγγραφέα και ακτιβιστή, μπορείτε να πληροφορηθείτε στην διεύθυνση, http://www.tvxs.gr/v12890
Ορφέας:
Του ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ
«Πώς αισθάνεται ένας άνθρωπος απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση σήμερα; Απαντώ ότι του προξενεί μεγάλη δυσαρέσκεια ο οιοσδήποτε συσχετισμός μαζί της. Μου είναι αδύνατο, για παράδειγμα, να αναγνωρίσω το πολιτικό αυτό όργανο ως δική μου κυβέρνηση...». Πολλοί Αμερικανοί θα προσυπέγραφαν σήμερα αυτή τη φράση.
Τη διατύπωσε πρώτος, το 1849, ένας συμπατριώτης τους, ο Χένρι Ντέιβιντ Θορό, στο περίφημο δοκίμιό του «Πολιτική ανυπακοή» (Διεθνής Βιβλιοθήκη, 1996). Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών διεξήγαγε τότε έναν αποικιοκρατικό πόλεμο ενάντια στο Μεξικό, αποτέλεσμα του οποίου υπήρξε η προσάρτηση του Τέξας, της Καλιφόρνια και του Νέου Μεξικού και η επέκταση της περιοχής στην οποία ίσχυε ο θεσμός της δουλείας.
Ο πόλεμος στο Μεξικό -όπως άλλωστε και ο πόλεμος που γίνεται σήμερα στο Ιράκ- ήταν, σύμφωνα με τον Θορό, «έργο συγκριτικά ελάχιστων ατόμων, που χρησιμοποιούν ως όργανό τους τη μόνιμη κυβέρνηση και ο οποίος κατά την έναρξή του θα έβρισκε το λαό αντίθετο». Ο Θορό αρνείται να στηρίξει μια άδικη κυβέρνηση που διεξάγει έναν άδικο πόλεμο. Και επινοεί την έκφραση «πολιτική ανυπακοή» για να εισηγηθεί την τακτική της ατομικής και συλλογικής αντίστασης στις αδικίες που διαπράττει η εξουσία. Η πράξη που έκανε ο ίδιος ήταν απλή και στοιχειώδης, αλλά διέθετε μεγάλη συμβολική δύναμη: αρνήθηκε να πληρώσει φόρο σε μια κυβέρνηση που παραβίαζε τους πιο θεμελιώδεις κανόνες της ηθικής και του δικαίου.
Ο Θορό οδηγήθηκε στη φυλακή, στο «μόνο κτίριο σε ένα κράτος σκλάβων, όπου μπορεί να κατοικήσει ένας ελεύθερος άνθρωπος διατηρώντας την αξιοπρέπειά του». Αυτός ο μοναχικός Δοκ Κιχώτης ήθελε με τη στάση του να δείξει ότι «οφείλουμε πρώτα να είμαστε άνθρωποι και μετά υπήκοοι», ότι ακόμη και ένας μόνον πολίτης μπορεί να αντιτάξει μια αντίσταση στην εξουσία, που ζητάει την υπακοή του στις άδικες αποφάσεις της.
Οι μάζες των ανθρώπων που υπακούουν τυφλά στην εξουσία και συμμορφώνονται πειθήνια στις εντολές της έχουν ουσιαστικά παραιτηθεί από την ελεύθερη άσκηση της κρίσης τους και έχουν προδώσει το ηθικό τους αίσθημα, έχουν χάσει την ικανότητά τους να διακρίνουν το δίκαιο από το άδικο, το καλό από το κακό.
Εάν το κράτος απαιτεί από τους πολίτες του να γίνουν φορείς της αδικίας προς το συνάνθρωπό τους, τότε η πολιτική ανυπακοή, η άρνηση της συμμόρφωσης, η παραβίαση του νόμου γίνεται επιτακτικό χρέος των ελεύθερων και δίκαιων ανθρώπων. Ο υπήκοος που αρνείται να συμπράξει με το άδικο κράτος γίνεται συνειδητός πολίτης. Και η στάση του αυτή, που βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας και του δικαίου, είναι στην ουσία της επαναστατική, είναι δηλαδή μια στάση που, αν διαδοθεί, είναι ικανή να μεταβάλει σχέσεις και καταστάσεις.
Γράφει ο Θορό: «Οταν σε ένα έθνος, το οποίο επωμίστηκε την υποχρέωση να είναι το άσυλο της ελευθερίας, το ένα έκτο του πληθυσμού του το αποτελούν δούλοι και όταν μια ολόκληρη χώρα κατακτάται και καταληστεύεται άδικα από ένα στρατό και υποβάλλεται σε στρατιωτικό νόμο, τότε νομίζω ότι δεν είναι και πολύ πρώιμο για τους έντιμους ανθρώπους να εξεγερθούν και να επαναστατήσουν. Και εκείνο που κάνει αυτό το καθήκον ακόμα περισσότερο επιτακτικό είναι το γεγονός ότι η χώρα που καταληστεύεται δεν είναι η δική μας χώρα, ενώ ο εισβολέας είναι ο δικός μας στρατός». Ο Θορό δικαιολόγησε την πολιτική ανυπακοή επικαλούμενος ηθικές αξίες ανώτερες από τους νόμους μιας οποιασδήποτε κυβέρνησης.
Η ιδέα της πολιτικής ανυπακοής και η ειρηνική επανάσταση που πρότεινε ο Θορό ενέπνευσαν πολλές μορφές διαμαρτυρίας και κινητοποίησης στην Αμερική και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Γκάντι επιχείρησε να συνδυάσει τη θεωρία και την πρακτική της πολιτικής ανυπακοής με μια φιλοσοφία που απέρριπτε την πολιτική βία. Την τακτική της πολιτικής ανυπακοής υιοθέτησε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και το κίνημα ενάντια στις ρατσιστικές διακρίσεις που αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ.
Την ίδια τακτική υιοθέτησαν ο Νόαμ Τσόμσκι και τόσοι άλλοι που αντιτάχθηκαν μαχητικά στον πόλεμο του Βιετνάμ. Ο Μπέρτραντ Ράσελ πρότεινε την πολιτική ανυπακοή ως μέθοδο πάλης του φιλειρηνικού κινήματος, καθώς έκρινε ότι οι εκλογικές και δημοκρατικές διαδικασίες αποδεικνύονται ανεπαρκείς μπροστά στην απειλή που αντιπροσωπεύουν τα σύγχρονα πυρηνικά όπλα. Στο δρόμο που χάραξε ο Θορό βαδίζουν και σήμερα πολλοί Αμερικανοί πολίτες που εναντιώνονται στον άδικο και βάρβαρο πόλεμο που διεξάγεται στο Ιράκ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 12/04/2003
Ορφέας:
Φιλοσοφικές Ιδέες
Στο βιβλίο «Η πολιτική ανυπακοή», οι Ζοζέ Μποβέ (José Bové) και Ζιλ Λινό (Gilles Luneau) προτιμούν τον όρο «πολιτισμένη ανυπακοή». Την καθορίζουν μάλιστα με έξι κριτήρια για να την χαρακτηρίσουν ως πράξη:
1.Είναι μια προσωπική και υπεύθυνη πράξη: είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τους κινδύνους και να μην αποφεύγουμε νομικές κυρώσεις.
2.Είναι μια ανιδιοτελής πράξη: αντιτιθέμεθα ενός νόμου για το δημόσιο συμφέρον, όχι για προσωπικό κέρδος.
3.Είναι μια πράξη συλλογικής αντίστασης: κινητοποιούμεθα για την υποστήριξη ενός ευρύτερου σχεδίου.
4.Είναι πράξη μη βίαιη: έχει στόχο να μεταπείσει τη κοινή γνώμη όσο και τον αντίπαλο, να μην προκαλέσει καταστολή ή ένοπλη αντίδραση μια επίθεση εναντίον ιδιοκτησίας μπορεί να έχει μόνο συμβολική διάσταση.
5.Είναι διαφανής πράξη: παίρνει αξία από την εικόνα της.
6.Είναι μια ύστατη λύση: απειθαρχούμε μετά την εξάντληση των εκκλήσεων για διάλογο και όλων των νόμιμων ενεργειών.
etidorhpa:
αδ.Ορφεα,συγχαρητηρια για τη δημοσιευση και για ολα τα αρθρα που παρεθεσες-ειδικα του κου Μπεη,το οποιο το βρισκω συγκλονιστικα..αληθινο,οσο και Καβαλιστικο[?]-
ειχα καιρο να διαβασω τοσο αδογματιστο κειμενο που μας δειχνει ακριβως αυτο το εκρεμμες (η μαλλον τραμπαλα),που συνεχως αποδεικνυει πως ιδεαλιστης τελικα δεν ειναι μονο αυτος που πιστευει πως η σωστη θεση ειναι απο την μια η την αλλη πλευρα,αλλα μαλλον αυτος που νομιζει πως καποια στιγμη θα ισορροπησει.
Επειδη πολυ συχνα συγχεεται (και πολλες φορες οχι αδικαιολογητα) ο αναρχικος χωρος με την πολιτικη [και οχι την πολιτισμενη] ανυπακοη,παραθετω το παρακατω κειμενο,που θεωρω εξισου αξιολογο:
Είναι ο αναρχισμός βίαιος;
international | anarchist movement | opinion/analysis Tuesday October 18, 2005 10:26 by Alan MacSimoin - WSM
Του Alan MacSimoin
Translation in Greek of Alan MacSimoin’s “Is Anarchism Violent?”
Καθώς ο αναρχισμός γίνεται δημοφιλέστερος, καταβάλλονται προσπάθειες να παρουσιαστεί ως «βίαιος». Ελάχιστοι δημοσιογράφοι έχουν ανακαλύψει ότι είναι πολύ πιο ευκολότερο να κατασκευαστούν διάφορες ιστορίες για τους αναρχικούς παρά να μιλήσουν οι ίδιοι οι αναρχικοί για τους εαυτούς τους. Έτσι, σήμερα ακούμε, συνήθως, σκουπίδια του είδους ότι «οι αναρχικοί μισούν κάθε οργάνωση». Τελικά, θεωρείται αξιοπιστία το να κατηγορούνται άνθρωποι που οργανώνουν «αντι-καπιταλιστικές» διαμαρτυρίες ότι είναι, ταυτόχρονα, ενάντια σε κάθε δομή και οργάνωση.
Ωστόσο, λέγονται ένα σωρό αηδίες στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και στις εφημερίδες, καταβάλλοντας προσπάθεια να εντυπωθεί ο αναρχισμός ως κάτι περισσότερο από μια άλλη λέξη για τη βία. Στην πραγματικότητα, οι αναρχικοί δεν είναι περισσότερο βίαιοι από οποιονδήποτε άλλον και η πραγματικότητα είναι ότι είμαστε όλο και λιγότερο βίαιοι λόγω της πολιτικής μας. Ο στόχος μας είναι ένας καλύτερος κόσμος για τον καθέναν που ζει σε αυτόν τον πλανήτη και είναι ένας στόχος που δεν μπορεί να επιβληθεί από μια μειονότητα.
Κανένας δεν μπορεί να εξαναγκαστεί να συνασπιστεί με τους συναδέλφους του ή τους γείτονές του, για να αποκτήσουν όλοι μαζί τον έλεγχο των αποφάσεων που τους αφορούν, κανένας δεν μπορεί να εξαναγκαστεί να είναι ελεύθερος. Η μάχη μας είναι μάχη ιδεών.
Τότε γιατί ο αναρχισμός συγχέεται τόσο συχνά με τις… αντίκες των τρομοκρατικών συμμοριών; Όπως στους περισσότερους μύθους, υπάρχει και εδώ ένας κόκκος αλήθειας ανάμεσα. Μετά την ήττα της εξέγερσης των εργαζόμενων του Παρισιού το 1871, η άρχουσα τάξη πέταξε στο καλάθι των αχρήστων ακόμα και τις ελάχιστες αυτές πολιτικές ελευθερίες που υπήρχαν σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, εξαπολύοντας ένα αιματηρό κύμα βίας ενάντια στον καθένα και την καθεμία που αντιστεκόταν στους νόμους των πλουσίων.
Μια μειονότητα αναρχικών θέλησε να εκδικηθεί τη βία αυτή των αφεντικών και της αριστοκρατίας ενάντια στους εργαζόμενους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εκδίκηση αυτή ήταν έργο μεμονωμένων ατόμων που ενεργούσαν με τη δική τους και μόνο πρωτοβουλία. Εντούτοις, οι ενέργειες αυτές ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία ώστε να φορτωθεί ο αναρχισμός με την εικόνα του βίαιου Στην Αγγλία, η Scotland Yard είχε μια πολύ καλή ευκαιρία να εξαπολύσει μια «μαύρη» προπαγάνδα. Έτσι έπλασαν σενάρια με αναρχικούς (συνήθως «ξένους») για τους οποίους έλεγαν ότι σχεδίαζαν να χρησιμοποιήσουν δηλητήριο και βόμβες «στον πόλεμό τους μέχρι θανάτου ενάντια στην κοινωνία». Υποτίθετο ακόμα ότι, επρόκειτο να εξαπολυθούν από τους αναρχικούς επικίνδυνα μικρόβια ώστε να μολυνθούν μερικές από τις φτωχότερες και πιο ρυπαρές περιοχές του East End του Λονδίνου. Υποστηρίχθηκε επιπλέον ότι, όλοι αυτοί οι συνωμότες σχεδίαζαν να μαζέψουν τα ενδύματα των θυμάτων της χολέρας και να τα εισάγουν στην Αγγλία. Όταν ένα ψέμα επαναλαμβάνεται συχνά τότε οι περισσότεροι άνθρωποι το δέχονται πλέον ως γεγονός, έως ότου συναντήσουν πραγματικούς ζωντανούς αναρχικούς και ανακαλύψουν ότι το ψέμα αυτό είναι πιο πιστευτό από ό,τι άλλα.
Έτσι, ας θέσουμε το ζήτημα ξεκάθαρα. Οι αναρχικοί σε όλο τον κόσμο, έχουν διακηρύξει ότι οι μυστικοί στρατοί και οι συνωμοσίες δεν μπορούν να επιφέρουν το είδος της αλλαγής που επιθυμούμε. Συνήθως, οι μυστικοί αυτοί στρατοί και οι διάφοροι συνωμότες είναι άσπλαχνοι και δεν ενδιαφέρονται αρκετά για το εάν θα υπάρξουν αθώα θύματα από τον αυτοονομαζόμενο πόλεμό τους. Είναι ελιτιστές και αυταρχικοί και δεν υπόκεινται σε κανέναν έλεγχο παρά μόνο στο δικό τους, παρά το ότι διακηρύσσουν ότι ό,τι κάνουν το κάνουν «για τον λαό». Μπορούμε να καταλάβουμε το γιατί. Πάνω στην απογοήτευσή τους, οι μικρές τέτοιες ομάδες στρέφονται σε στρατιωτικές μεθόδους. Η αδικία βρίσκεται παντού και πάντα υπάρχουν εκείνοι που ψάχνουν για μια γρήγορη λύση.
Πρέπει να δηλώσουμε σαφώς ότι το να δολοφονούνται μεμονωμένοι εξουσιαστές, αφεντικά ή μέλη των αστυνομιών τους είναι κάτι με το οποίο δεν πρόκειται να ανατραπεί ποτέ το καπιταλιστικό σύστημα. Όλοι αναπληρώνονται. Ο καπιταλισμός επιβιώνει επειδή η πλειοψηφία των ανθρώπων θεωρεί ότι δεν υπάρχει καμία άλλη εναλλακτική λύση. Πρέπει να τους πείσουμε ότι υπάρχει και ότι είναι στο χέρι τους να την κάνουν πραγματικότητα.
Μόνο μια ισχυρή και πολιτικά συνειδητοποιημένη εργατική τάξη μπορεί να εκπληρώσει αυτό το καθήκον. Όταν φτάνουμε στο στάδιο αυτό, είναι αρκετά σίγουρο ότι οι παλαιοί εξουσιαστές δεν πρόκειται να παραιτηθούν από τον πλούτο και την εξουσία τους χωρίς αγώνα. Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία καμία άρχουσα τάξη δεν παραιτήθηκε οικειοθελώς. Θα πρέπει να υπάρξει υπεράσπιση των κερδών μιας νέας κοινωνίας, μιας κοινωνίας βασισμένης στη συμφωνία και στη συμμετοχή της πλειοψηφίας, θα πρέπει να υπερασπιστούν. Και αυτό μπορεί να γίνει από τις οργανώσεις εκείνες που βρίσκονται υπό δημοκρατικό έλεγχο.
Η κοινωνία δεν πρόκειται να αλλάξει με οποιαδήποτε βία. Μόνο η βία αυτή που προέρχεται από τη νίκη της πλειοψηφίας, που θα έχει πλέον αναρχικούς στόχους, για να υπερασπίσει τη νέα κοινωνία από τις επιθέσεις των πρώην εξουσιαστών και πρώην αφεντικών, δικαιολογείται.
* Το κείμενο αυτό του Alan MacSimoin, μέλους του αναρχοκομμουνιστικού WSM (Workers Solidarity Movement) από την Ιρλανδία, δημοσιεύτηκε στο δελτίο της οργάνωσης «Workers Solidarity» το 2001. Μπορεί να βρεθεί σε pdf στο http://struggle.ws/ws/2001.html Μετάφραση στα ελληνικά «Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης», Μελβούρνη, 17 Οκτώβρη 2005.
+n-
Πλοήγηση
[0] Λίστα μηνυμάτων
[#] Επόμενη σελίδα
Μετάβαση στην πλήρη έκδοση